Συνεχίστηκε και το α΄ τρίμηνο του 2014 η ανοδική τάση του εμπορικού ελλείμματος της χώρας. Σύμφωνα με τον Σύνδεσμο Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος (ΣΕΒΕ), η κάμψη των εξαγωγών και η αύξηση των εισαγωγών οδήγησαν σε αύξηση του εμπορικού ελλείμματος το α΄ τρίμηνο του 2014 κατά 3,4% σε ετήσια βάση. Διαμορφώθηκε στα 5,4 δισ. ευρώ και η αύξηση αυτή σηματοδοτεί το τέταρτο συνεχές τρίμηνο επιδείνωσης του εμπορικού ελλείμματος της χώρας.
Η αναστροφή της πορείας μείωσης του εμπορικού ελλείμματος της χώρας που καταγράφεται από το β΄ τρίμηνο του 2013, αποδίδεται από τον ΣΕΒΕ και το Ινστιτούτο Εξαγωγικών Ερευνών & Σπουδών (ΙΕΕΣ) στη μείωση των εξαγωγών της χώρας. Μέχρι πρόσφατα, οι εξαγωγές των πετρελαιοειδών κυρίως προς τρίτες χώρες συντηρούσαν τα θετικά πρόσημα στις μεταβολές των εξαγωγών της χώρας. Από το α΄ τρίμηνο του 2013 και μετά, οι εξαγωγές πετρελαιοειδών υποχωρούν και στο α΄ τρίμηνο του 2014 εμφάνισαν περαιτέρω υποχώρηση 2% σε ετήσια βάση.
Αλλά δεν είναι μόνο τα πετρελαιοειδή που οδηγούν τη μείωση των εξαγωγών. Το λάδι ως εξαγώγιμο προϊόν υποχώρησε το α΄ τρίμηνο του 2014 κατά 72% (!) σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2013. Σημαντική κάμψη εμφανίζουν ακόμη τα προϊόντα χαλκού, τα γουνοδέρματα και τα οπωροκηπευτικά. Επίσης είναι κυρίως πέντε οι αγορές που φαίνεται το τελευταίο διάστημα να κλείνουν για την Ελλάδα: η ιταλική, η ισπανική, η ρωσική, η κινεζική και η αραβική (Ην. Αραβικά Εμιράτα). Κάθε μία από τις αγορές αυτές το α΄ τρίμηνο του έτους παρουσίασε κάμψη των ελληνικών εξαγωγών μεγαλύτερη του 20% σε ετήσια βάση. Κάποιες άλλες αγορές εμφάνισαν ακόμη μεγαλύτερη κάμψη, όπως της Λιβύης (-38%) και της Αλγερίας (-30%), αλλά οι αγορές αυτές είναι μικρότερες.
Η μεγαλύτερη αύξηση εξαγωγών το α΄ τρίμηνο του έτους καταγράφεται στο Βέλγιο (+21%) και ακολουθεί το Ην. Βασίλειο (+13%). Οι κλάδοι δε που συνεισέφεραν θετικά στην επίμαχη περίοδο ήταν τα φαρμακευτικά (+10%), οι πλαστικές ύλες (+16%) και μηχανήματα (+13%).
Ο ΣΕΒΕ απέδωσε την πορεία αυτή των ελληνικών εξαγωγών και του εμπορικού ελλείμματος στην απουσία ρευστότητας από τις ελληνικές επιχειρήσεις. Ο δρ Κυριάκος Λουφάκης, πρόεδρος του ΣΕΒΕ, μιλώντας χθες σε συνέντευξη Τύπου επισήμανε ότι με πολλή προσπάθεια οι Ελληνες εξαγωγείς από το 2009 έως σήμερα πέτυχαν ένα μικρό θαύμα, αυξάνοντας τις εξαγωγές κατά 57,1% (συμπ. των πετρελαιοειδών), ή κατά 18% (εξαιρ. των πετρελαιοειδών). Πρόσθεσε ακόμη ότι στη διάρκεια της κρίσης, οι ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις διαφοροποιήθηκαν ως προς τους εξαγωγικούς προορισμούς, στοχεύοντας σε αγορές πέραν εκείνων της Ε.Ε., που αποτελούν τους συνήθεις εμπορικούς εταίρους της χώρας. Σημαντικοί νέοι εξαγωγικοί προορισμοί αποδείχθηκαν η Κίνα, η Ρωσία, η Τουρκία και τα Ην. Αραβικά Εμιράτα.
Η κόπωση των ελληνικών εξαγωγών που παρατηρείται τα τελευταία τρίμηνα, σύμφωνα με τον κ. Λουφάκη, οφείλεται στο μη μισθολογικό κόστος το οποίο συνεχίζει να κυμαίνεται σε υψηλά επίπεδα, το υψηλό ενεργειακό κόστος, την ισχυρή γραφειοκρατία, την έλλειψη κρίσιμων υποδομών κ.ά. Μεγαλύτερο πρόβλημα, ωστόσο, ήταν και παραμένει αυτό της έλλειψης ρευστότητας και κεφαλαίων κίνησης στις επιχειρήσεις. Το στέλεχος του ΣΕΒΕ πρόσθεσε επίσης ότι κύριο χαρακτηριστικό της υφιστάμενης κατάστασης στην αγορά είναι το γεγονός ότι υπάρχει ένας μεγάλος όγκος σχολάζουσας παραγωγικής δυναμικότητας στις ελληνικές επιχειρήσεις. Ανέφερε δε ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των επιχειρήσεων σήμερα –ακόμα και των εξαγωγικών– υπολειτουργεί.
Για το ξεπέρασμα αυτής της κατάστασης, ο ΣΕΒΕ σε συνεργασία με την ΕΤΕ, προτείνει τη δημιουργία δύο μηχανισμών, που θα λύσουν το πρόβλημα ρευστότητας των εξαγωγικών επιχειρήσεων. Συγκεκριμένα, ο Σύνδεσμος έχει προτείνει στο υπ. Ανάπτυξης τη δημιουργία του «μηχανισμού προχρηματοδότησης των εξαγωγικών επιχειρήσεων» και ενός δεύτερου μηχανισμού «χρηματοδότησης της εφοδιαστικής αλυσίδας» των εξαγωγικών επιχειρήσεων. Και οι δύο χρηματοδοτήσεις θα γίνονται με την εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου.