Μεγάλα, κυρίως γερμανικά, επιχειρηματικά και τραπεζικά συμφέροντα φέρονται να βρίσκονται πίσω από τις συνεχείς πιέσεις που ασκούνται στην Κομισιόν για το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της ελληνικής ναυτιλίας. Πιέσεις που λαμβάνουν συχνά τη μορφή δημοσιευμάτων σε μεγάλα γερμανικά ΜΜΕ, αλλά και, σύμφωνα με πληροφορίες, αλλεπάλληλες οχλήσεις των αρμόδιων ευρωπαϊκών οργάνων που με τη σειρά τους έχουν ξεκινήσει εδώ και σχεδόν δύο χρόνια μια διαδικασία διαβούλευσης με την Αθήνα για το φορολογικό καθεστώς που ισχύει για τις ναυτιλιακές επιχειρήσεις.
Επιτροπή Ανταγωνισμού
Η Επιτροπή Ανταγωνισμού της Ε.Ε. εξετάζει κατά πόσο αποτελούν προβλέψεις του ελληνικού νομικού πλαισίου για τη ναυτιλία κρατικές ενισχύσεις και ζητά τη μετατροπή του καθεστώτος του φόρου χωρητικότητας (tonnage tax) σε φόρο εισοδήματος. «Η ελληνική κυβέρνηση έχει διαμηνύσει με ξεκάθαρο τρόπο πως αυτό δεν πρόκειται να συμβεί», υπογραμμίζει μιλώντας στην «Κ» ο υπουργός Ναυτιλίας Μ. Βαρβιτσιώτης, εξηγώντας πως το φορολογικό καθεστώς της ναυτιλίας στην Ελλάδα είναι παρόμοιο με αυτό των άλλων κρατών-μελών. Συν τοις άλλοις, η ποντοπόρος συνεισφέρει στην εθνική οικονομία περίπου 7% του ΑΕΠ και αποδίδει εισροές συναλλάγματος της τάξης των 15 δισ. ευρώ ετησίως.
Αξίζει να σημειωθεί πως, όπως επισημαίνουν κύκλοι της βιομηχανίας θαλάσσιων μεταφορών, οι Ελληνες εφοπλιστές όχι μόνο φορολογούνται ως ιδιώτες, αλλά και οι ναυτιλιακές τους φορολογούνται με το σύστημα του tonnage tax το οποίο, αφενός έχει επεκταθεί και στις εταιρείες που διαχειρίζονται πλοία υπό ξένη σημαία και αφετέρου έχουν εθελοντικά συναινέσει στον διπλασιασμό της φορολογίας αυτής για μια τριετία στο πλαίσιο της προσπάθειας να εξέλθει η οικονομία από την κρίση. Παραπέμπουν δε σε φοροαπαλλαγές του γερμανικού πλαισίου φορολόγησης της ναυτιλίας και ειδικότερα στο σύστημα «KG επενδυτικών κεφαλαίων», στα οποία συμμετείχαν χιλιάδες Γερμανοί μικροεπενδυτές τα προηγούμενα χρόνια χωρίς φορολογική επιβάρυνση, στο πλαίσιο της προσπάθειας του Βερολίνου να ενισχύσει τον γερμανικό στόλο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων.
Και κάπου εδώ γίνονται και πιο ευδιάκριτα τα ανταγωνιστικά συμφέροντα της ελληνικής ναυτιλίας που φέρονται να υποκινούν τις πιέσεις προς την ελληνική ποντοπόρο: Οχι μόνο χιλιάδες Γερμανοί επενδυτές έχασαν το κεφάλαιά τους ως απόρροια της κρίσης που ξέσπασε στις ναυλαγορές μετά το 2008, αλλά και οι γερμανικές τράπεζες που χρηματοδότησαν την ανάπτυξη του γερμανικού στόλου βρίσκονται αντιμέτωπες με πλήθος επισφαλών δανείων. Την ίδια ώρα, οι ελληνικές τράπεζες έχουν πολύ ποιοτικότερα χαρτοφυλάκια ναυτιλιακών δανείων.
Πάνω από όλα όμως, το μερίδιο τα Ελλήνων εφοπλιστών στην παγκόσμια αγορά αυτού του τύπου των πλοίων ενισχύεται σε βάρος του γερμανικού. Αυτές τις μέρες διατυπώνονται ανησυχίες από μεγάλους ναυλομεσιτικούς οίκους για τις επιπτώσεις που θα έχουν στις αξίες των πλοίων οι μαζικές πωλήσεις ποντοπόρων στις οποίες προβαίνει η Commerzbank (έχει περί τα 200 πλοία προς πώληση λόγω «κόκκινων δανείων»). Ακόμα και πριν από αυτές τις πωλήσεις όμως η υποχώρηση της γερμανικής πλοιοκτησίας είναι σημαντική. Ενώ πριν από δύο χρόνια ο γερμανικός στόλος μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων είχε μερίδιο 34,37% επί του παγκόσμιου στόλου και αριθμούσε 1.930 πλοία, σήμερα το μερίδιο αυτό έχει υποχωρήσει στο 28,5% και στα 1.564 πλοία. Η πτώση συνοδεύεται και από ανάλογη συρρίκνωση της μεταφορικής δυναμικότητας.
Οι ζημίες Γερμανών επενδυτών
Από στοιχεία που επεξεργάστηκε για την «Κ» ο ναυλομεσιτικός οίκος Intermodal φαίνεται ξεκάθαρα πως κατά το διάστημα που η γερμανική ναυτιλία συρρικνώνεται, η ελληνική, στον κλάδο των boxships, καλπάζει. Από μερίδιο 5,4% τον Ιούνιο του 2012 έχει φτάσει στο 6,3% και από 308 πλοία σε 345. Παράλληλα έχει ανέβει και μία θέση στην παγκόσμια κατάταξη (3η) ξεπερνώντας τον αντίστοιχου τύπου στόλο της Ιαπωνίας, ενώ είναι η μόνη εθνική πλοιοκτησία, μαζί με την κινεζική, που αναπτύσσεται στον κλάδο με δυναμική. Και αυτό σε βάρος των γερμανικών μεριδίων. «Με τη γερμανική κοινή γνώμη ευαίσθητη στις ζημίες που έχουν υποστεί πολίτες που επένδυσαν τις οικονομίες τους στον γερμανικό στόλο υπό την παροχή κινήτρων και τις τράπεζες αντιμέτωπες με τα ευρωπαϊκά stress tests δεν πρέπει να προκαλούν έκπληξη δημοσιεύματα που προσπαθούν να αποδώσουν την ελληνική επιτυχία σε δήθεν κρατικές ενισχύσεις», υπογραμμίζουν κύκλοι της Ακτής Μιαούλη.