Ως ένα σημαντικό βήμα στην κατεύθυνση της ριζικής αναδιάρθρωσης του εγχωρίου επιχειρηματικού χάρτη χαρακτηρίζεται από τραπεζικές πηγές η συμφωνία της Τράπεζας Πειραιώς με τον αμερικανικό όμιλο Kohlberg Kravis Roberts (KKR), ύψους 1,2 δισ. ευρώ. Η KKR είναι ένα από τα μεγαλύτερα private equity παγκοσμίως, με υπό διαχείριση κεφάλαια ύψους 96 δισ. δολαρίων και ειδικεύεται στη διαχείριση και εξυγίανση επιχειρήσεων.
Η συμφωνία προβλέπει τη μεταβίβαση χαρτοφυλακίου ενήμερων και μη εξυπηρετούμενων επιχειρηματικών δανείων, καθώς και μετοχών, συνολικού ύψους 1,2 δισ. ευρώ, από την Πειραιώς στην KKR, η οποία αναλαμβάνει την υποχρέωση να διοχετεύσει κεφάλαια ύψους έως και 300 εκατ. ευρώ στις παραπάνω εταιρείες για να εξασφαλίσει την ομαλή λειτουργία και την αναδιάρθρωσή τους. Η συμφωνία απαντά στο μεγάλο πρόβλημα της ανακεφαλαιοποίησης εταιρειών που κρίνονται μεν βιώσιμες, αλλά είναι δύσκολο να αποκτήσουν, λόγω της οικονομικής συγκυρίας, πρόσβαση σε νέα κεφάλαια.
Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, η συμφωνία δεν είναι μια κλασική συναλλαγή μεταβίβασης μη εξυπηρετούμενων δανείων, αλλά έχει επικεντρωθεί σε εταιρείες συγκεκριμένου επιχειρηματικού ομίλου στον οποίο η Πειραιώς είχε πολύ μεγάλη έκθεση. Το χαρτοφυλάκιο που θα μεταβιβαστεί αφορά εταιρείες από ένα μεγάλο φάσμα κλάδων και μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται εταιρείες των κλάδων Υγείας και Τροφίμων. Με τον τρόπο αυτό η Πειραιώς θα περιορίσει τον πιστωτικό της κίνδυνο και παράλληλα η KKR θα συνεισφέρει πολύτιμη τεχνογνωσία και κεφάλαια για την αναδιοργάνωση των συγκεκριμένων εταιρειών.
Η Τράπεζα Πειραιώς θα μεταβιβάσει τα παραπάνω περιουσιακά στοιχεία μέσω τιτλοποίησης και οι εν λόγω εταιρείες θα τελούν υπό τη διαχείριση και τον έλεγχο της ΚΚR Credit, ενώ η Πειραιώς θα διατηρήσει την τραπεζική εξυπηρέτηση του μεταβιβαζόμενου χαρτοφυλακίου. Σύμφωνα με στελέχη του ομίλου Πειραιώς, η συγκεκριμένη συμφωνία αποτελεί ψήφο εμπιστοσύνης στις μακροπρόθεσμες προοπτικές της εγχώριας οικονομίας, καθώς ένας μεγάλος ξένος επενδυτής θα επενδύσει σε ελληνικές εταιρείες. Σε ό,τι αφορά την τράπεζα, υπογραμμίζουν ότι η συμφωνία δίνει το στίγμα μιας νέας και δυναμικής προσέγγισης στη διαχείριση των δανείων και συμμετοχών του ομίλου Πειραιώς.
Το ζήτημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων και η αναδιάρθρωση όσων προβληματικών εταιρειών κρίνονται βιώσιμες αποτελούν κομβικό σημείο για όλες τις μεγάλες τράπεζες. Εθνική Τράπεζα, Alpha Bank και Eurobank, καθώς και η Πειραιώς, έχουν δημιουργήσει εξειδικευμένες μονάδες για την αντιμετώπιση των «κόκκινων» δανείων και την ανασυγκρότηση επιχειρήσεων. Στελέχη τραπεζών σημειώνουν στην «Κ» ότι δεν θα δούμε τουλάχιστον το επόμενο διάστημα πωλήσεις μη εξυπηρετούμενων δανείων σε ξένες εξειδικευμένες εταιρείες, λόγω των εξαιρετικά χαμηλών τιμών, αλλά και του εξαιρετικά πολύπλοκου νομοθετικού πλαισίου στην Ελλάδα που γενικά αποθαρρύνει τέτοιες κινήσεις. Οι τράπεζες θα επικεντρωθούν στην αυτοδύναμη διαχείριση των προβληματικών στοιχείων του ενεργητικού τους, καθώς εκτιμούν ότι έτσι θα μεγιστοποιήσουν τα κεφάλαια που θα ανακτήσουν. Οπως σημειώνουν, μεταβιβάσεις προβληματικών δανείων σε τρίτους θα γίνουν σε δεύτερο χρόνο και θα αφορούν περιπτώσεις οι οποίες θεωρούνται από τις τράπεζες οριστικά χαμένες υποθέσεις.
Κλάδοι με τις μεγαλύτερες επισφάλειες
Εντεκα δισ. ευρώ χρωστούν μόλις 800 επιχειρήσεις, σύμφωνα με μελέτη της Τράπεζας της Ελλάδος. Στην ανάλυση της ΤτΕ εξετάζονται τα βασικά χαρακτηριστικά επιχειρηματικών δανείων άνω του 1 εκατ. ευρώ (με στοιχεία 2013), ενώ το δείγμα περιλαμβάνει περίπου 16.000 οφειλέτες με συνολικό άνοιγμα 98,5 δισ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί σε 54% του ΑΕΠ (τιμές 2013). Από αυτά τα δάνεια περίπου 6.000 εμφανίζουν καθυστέρηση στην αποπληρωμή τους, με το ύψος των καθυστερήσεων να προσεγγίζει τα 28,5 δισ. ευρώ. H συγκέντρωση των «κόκκινων» δανείων επικεντρώνεται στους κλάδους κατασκευών κτιρίων, χονδρικού και λιανικού εμπορίου, καταλυμάτων, διαχείρισης ακίνητης περιουσίας, έργων πολιτικού μηχανικού, βιομηχανίας τροφίμων, δραστηριοτήτων ανθρώπινης υγείας και παραγωγής κλωστοϋφαντουργικών υλών.