Σε θέση άμυνας και πάλι οι ελληνικές τηλεπικοινωνίες. Η αναλαμπή που σημειώθηκε στο β΄ τρίμηνο του 2014 αποδείχτηκε τελικά «αχνοφέγγισμα». Η ανάκαμψη της αγοράς έσβησε κάτω από τον ορυμαγδό των αρνητικών πολιτικών και των μακροοικονομικών εξελίξεων στη χώρα. Ετσι εφέτος, η αγορά αναμένει για άλλη μια φορά υποχώρηση των εσόδων και η μόνη ελπίδα που τρέφουν οι άνθρωποί της είναι η πτώση να είναι μονοψήφια και να κυμανθεί σε χαμηλά επίπεδα, δηλαδή έως 5%.
Το πρώτο τρίμηνο ήταν σχετικά καλό, καθώς υπήρξε συγκρατημένη πτώση λόγω της δράσης «Ψηφιακή Αλληλεγγύη» που υλοποιεί το υπ. Υποδομών. Η δράση έριξε μέσα σε δύο μήνες περίπου 50 εκατ. ευρώ, σε σύνολο 100 εκατ. ευρώ, και ενδεχομένως να κρατήσει και το β΄ τρίμηνο. Χωρίς αυτή, τα στελέχη της αγοράς βλέπουν υποχώρηση εσόδων κατά 3% έως 5%.
Εφόσον η αγορά όμως υποχωρήσει και το 2015, τότε θα είναι το όγδοο έτος συνεχούς υποχώρησης. Σύμφωνα με την Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών & Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ), η αγορά βρέθηκε σε ιστορικό υψηλό το 2007, εμφανίζοντας έσοδα 8,5 δισ. ευρώ, ενώ το 2013 τα συνολικά έσοδα υποχώρησαν στα 5,2 δισ. ευρώ. Εφέτος, οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι οι πωλήσεις των εταιρειών του κλάδου θα βρεθούν αισθητά χαμηλότερα από τα 5,0 δισ. ευρώ. Θα καταγράψουν έτσι, στη διάρκεια της ύφεσης, υποχώρηση πάνω από 40%.
Καθοριστικό ρόλο γι’ αυτή την εξέλιξη διαδραμάτισε ο κλάδος της κινητής τηλεφωνίας. Ο περιορισμός του διαθέσιμου εισοδήματος σε συνδυασμό με την επιβολή υψηλότερης φορολογίας οδήγησαν σε μια άνευ προηγουμένου υποχώρηση των εσόδων. Σύμφωνα με το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, τα έσοδα από υπηρεσίες κινητής τηλεφωνίας, από 4,3 δισ. ευρώ το 2007, υποχώρησαν σε 2,0 δισ. ευρώ το 2014. Και αν η αγορά συνεχίσει με τους προβλεπόμενους ρυθμούς, στο τέλος του έτους θα καταλήξει σε 1,9 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας δηλαδή μείωση κατά 55% από το 2008 έως σήμερα. Προς την κατεύθυνση αυτή συνέβαλαν ο υψηλός ανταγωνισμός μεταξύ των εταιρειών και ο πόλεμος τιμών, που συνεχίζουν ακόμη και σήμερα. Επίσης συνέβαλε ο εξορθολογισμός της λειτουργίας της αγοράς, κυρίως με τις μειώσεις των τελών τερματισμού στα δίκτυα κινητής τηλεφωνίας.
Η σταθερή
Στη σταθερή τηλεφωνία, παρόλο που η αγορά υποχώρησε ουσιαστικά στα χρόνια της ύφεσης, ο ρυθμός ήταν μικρότερος. Αυτό συνέβη, επειδή μεγάλο μέρος της απώλειας εσόδων από υπηρεσίες φωνής υποκαταστάθηκε από έσοδα νέων υπηρεσιών, όπως είναι η ευρυζωνικότητα και η συνδρομητική τηλεόραση. Ο ΟΤΕ ειδικά, τόσο στην Ελλάδα όσο και στη Ρουμανία, βασίστηκε ιδιαίτερα στις υπηρεσίες συνδρομητικής τηλεόρασης, προκειμένου να αναπληρώσει τα απολεσθέντα έσοδα από τις υπηρεσίες φωνής.
Η επίπονη αυτή πορεία, στη διάρκεια των τελευταίων οκτώ ετών, εξάλειψε τους πιο πολλούς και συνεχίζει ακόμη να μειώνει τους ενεργούς παίκτες της αγοράς. Από περίπου 20 εταιρείες που πρόσφεραν τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες στα μέσα της περασμένης δεκαετίας στη χώρα μας, σήμερα λειτουργούν μετρημένες στα δάκτυλα του ενός χεριού επιχειρήσεις – ειδικά μετά και την εξαγορά της Hellas Online από τη Vodafone. Αν μάλιστα η τελευταία σε συνεργασία με τη Wind Hellas εξαγοράσουν και τη Forthnet, όπως επιδιώκουν, τότε πρακτικά θα αναφερόμαστε σε μια αγορά τριών παικτών.
Παρά τις δυσκολίες όμως, ο ανταγωνισμός συνεχίζεται αδυσώπητος. Την περασμένη εβδομάδα, η Wind Hellas ανακοίνωσε μια νέα σειρά πακέτων, τα οποία προσφέρουν συνδυαστικές προσφορές που καλύπτουν τις τηλεπικοινωνιακές ανάγκες μιας οικογένειας, με χρεώσεις από 35 έως 50 ευρώ. Η προσφορά αυτή καλύπτει δύο συνδέσεις κινητής, μία σύνδεση σταθερής, όλες με κάλυψη ευρυζωνικού Internet, και πρακτικά απεριόριστες κλήσεις από ένα κινητό και ένα σταθερό τηλέφωνο. Πριν από δέκα χρόνια, οι συγκεκριμένες υπηρεσίες θα κόστιζαν μηνιαίως πάνω από 250 ευρώ.
Η κίνηση αυτή εκτιμάται ότι πλήττει ιδιαίτερα τους μικρούς της αγοράς, οι οποίοι εκτιμάται ότι δεν διαθέτουν πλέον τις χρηματοοικονομικές ροές για να ανταποδώσουν το χτύπημα.