Ρευστότητα άνω του 1,1 δισ. ευρώ αναμένεται έως τα τέλη Οκτωβρίου από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την ολοκλήρωση του παλιού ΕΣΠΑ έως τα τέλη του χρόνου. Από αυτά, τα 825 εκατ. ευρώ θα δοθούν στο πλαίσιο της απόφασης για τη μείωση της εθνικής συμμετοχής στο παλιό ΕΣΠΑ και της αυξημένης προκαταβολής που δίνεται στο νέο ΕΣΠΑ, ενώ σήμερα η ελληνική πλευρά υποβάλλει αίτημα πληρωμών για 325 εκατ. ευρώ, προκειμένου να πληρωθούν οφειλές προς δικαιούχους.
Στα κονδύλια που θα εισρεύσουν το προσεχές διάστημα για την αποπληρωμή έργων του ΕΣΠΑ, περιλαμβάνονται άλλα 300 εκατ. ευρώ που δόθηκαν ως προκαταβολή από την ΕΤΕπ έναντι ενός νέου δανείου 1 δισ. ευρώ, επιπλέον 50 εκατ. ευρώ ως επέκταση της σύμβασης ενός παλαιότερου δανείου και 270 εκατ. ευρώ επίσης από την ΕΤΕπ για τους αυτοκινητόδρομους. Με δεδομένη πια την ανοχή της Ε.Ε. για την ευέλικτη εφαρμογή των Κανονισμών των Διαρθρωτικών Ταμείων και τη βούληση να μη χαθούν κοινοτικοί πόροι, ζητούμενο πλέον αποτελεί η επιτάχυνση από την πλευρά της χώρας, προκειμένου όσα έργα δεν μεταφερθούν στο επόμενο ΕΣΠΑ, να ολοκληρωθούν έως τα τέλη του 2015 και να αποφευχθεί η επιβάρυνση των Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων.
Με αφορμή την ψήφιση σήμερα από το Ευρωκοινοβούλιο της τροποποίησης του Κανονισμού, που επιτρέπει την καταβολή πριν από την προγραμματισμένη περίοδο του συνόλου της κοινοτικής συμμετοχής, δηλαδή το 95% των πόρων του ΕΣΠΑ, η αρμόδια επίτροπος για την Περιφερειακή Πολιτική, Κορίνα Κρέτσου, αναγνώρισε τη δυσκολία του εγχειρήματος. Σε δηλώσεις της χθες μετά το τέλος της συνάντησης με τον υπουργό αλλά και τον υφυπουργό Οικονομίας, Γιώργο Σταθάκη και Αλέξη Χαρίτση, παραδέχθηκε ότι «δεν ήταν εύκολο να υποστηρίξω στο Κοινοβούλιο τα ειδικά μέτρα». Με τον τρόπο αυτό σχολίασε εμμέσως πλην σαφώς τις αντιρρήσεις της Χριστιανικής Ενωσης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που αντιτίθεται στην αλλαγή των κανονισμών που επιτρέπουν την πρόωρη εκταμίευση έως τα τέλη του 2015 της κοινοτικής συμμετοχής. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Χέρμπερτ Ρόιλ από το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα, επικεφαλής της Χριστιανικής Ενωσης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αποκάλεσε το σχέδιο «εξωφρενικό», ενώ ο επίσης Χριστιανοδημοκράτης Γιόαχιμ Τσέλερ, αντιπρόεδρος της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης, κάνει λόγο για «αμαρτωλή περίπτωση». Μεταξύ αυτών που διαφωνούν είναι και ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.
Μέσα από τις δύο σχετικές ρυθμίσεις –εκταμίευση του συνόλου της κοινοτικής συμμετοχής για το παλιό ΕΣΠΑ και αύξηση της προκαταβολής από το 7% στο 14% για το νέο ΕΣΠΑ– που συνολικά αθροίζουν 2 δισ. ευρώ, η ελληνική πλευρά προσδοκά να ολοκληρώσει τα έργα του παλιού ΕΣΠΑ, έστω και με περικοπές. Ηδη από τα τέλη Σεπτεμβρίου έχει στείλει, σύμφωνα με τον υφυπουργό Οικονομίας Αλέξη Χαρίτση, τα αναθεωρημένα σχέδια, από τα οποία προκύπτουν ποια έργα θα ολοκληρωθούν, ποια όχι και ποια θα μεταφερθούν στην επόμενη περίοδο. Συνολικά το παλιό ΕΣΠΑ θα κλείσει με περίπου 20 δισ. ευρώ κοινοτικής χρηματοδότησης.
Για την αποφυγή, πάντως, απώλειας κοινοτικών πόρων ακόμη και μετά την αλλαγή του Κανονισμού –εξέλιξη που θα κρίνει κατά πόσο η χώρα μας θα αιτηθεί παράταση στην υλοποίηση του ΕΣΠΑ– το υπουργείο θα πρέπει να επιταχύνει τις πληρωμές το τρίμηνο που απομένει έως τα τέλη του 2015, εξοφλώντας τις οφειλές του. Αντίστοιχα, οι αρμόδιοι φορείς θα πρέπει να επισπεύσουν τις εργασίες σε έργα που υλοποιούνται ήδη. Είναι χαρακτηριστικό ότι μετά μια μακρά περίοδο καθυστερήσεων οι εργοληπτικές επιχειρήσεις καλούνται τώρα να δουλέψουν διπλοβάρδιες και να ολοκληρώσουν όσο μεγαλύτερο μέρος γίνεται από το φυσικό αντικείμενο κάθε έργου, προκειμένου τα μεγάλα κυρίως έργα να μη μεταφερθούν στο νέο ΕΣΠΑ.