Ωρολογιακή βόμβα στα θεμέλια όσων επιχειρήσεων έχουν παραμείνει κερδοφόρες στα υφεσιακά χρόνια αποτελεί η αύξηση της προκαταβολής φόρου στο 100% αλλά και η αύξηση του φορολογικού συντελεστή στο 29%.
Οπως αναρωτιούνται, μιλώντας στην «Κ», στελέχη εισηγμένων που επέδειξαν ανθεκτικότητα και διατηρήθηκαν σε κερδοφόρο πορεία από το 2009 μέχρι και το 2014, «πόσο θα αντέχουν οι εταιρείες να πληρώνουν συνεχώς υψηλότερους φόρους, με την κατανάλωση να έχει βυθισθεί και τα δάνεια των περισσοτέρων εταιρειών να απειλούν να τις οδηγήσουν σε χρεοκοπία;».
Στο Χρηματιστήριο το 2014 παρατηρήθηκε για πρώτη φορά μετά το 2009, που ενέσκηψε η ύφεση στη χώρα μας, το φαινόμενο οι εμποροβιομηχανικές επιχειρήσεις να επιστρέφουν σε κερδοφορία. Σύμφωνα μάλιστα με τους ετήσιους ισολογισμούς, οι 17 εταιρείες υψηλής κεφαλαιοποίησης είχαν καταβάλει φόρους εισοδήματος ύψους 499,678 εκατ. ευρώ, αυξημένους κατά 20,38% σε σχέση με το 2013. Οι επιχειρήσεις σε όλα τα χρόνια της ύφεσης κινήθηκαν με στόχο να ικανοποιήσουν –ή να καθησυχάσουν– περισσότερο τους πιστωτές τους και λιγότερο να ανταμείψουν τους μετόχους τους. Σε δεύτερο χρόνο κινήθηκαν πιο αμυντικά σε ό,τι αφορά τη φορολογητέα ύλη ενόψει ίσως κάποιων έκτακτων αλλαγών στη νομοθεσία, δυσκολιών στην εξεύρεση ρευστότητας, αλλά και εκτιμήσεων για αλλαγή των ρυθμών ανάπτυξης. Η επιβάρυνση με επιπλέον φόρους αλλά και η αλλαγή του φορολογικού συντελεστή ήταν φυσικό να σημάνει συναγερμό.
Ακόμη και οι κερδοφόρες επιχειρήσεις γνωρίζουν ότι η συνεχής αφαίμαξη κεφαλαίων δημιουργεί προβλήματα στην ανάπτυξή τους και οδηγεί πολλές από αυτές στο να ακυρώσουν επενδυτικά σχέδια που θα ήταν χρήσιμα για να διατηρήσουν θετικές τις ταμειακές τους ροές. Επίσης για πολλές εταιρείες που πιθανότατα μέσα στο 2015 να εισέρχονταν σε θετική πορεία έπειτα από πολυετή ζημιογόνο πορεία, ίσως η εξέλιξη αυτή -με την αύξηση της προκαταβολής φόρου και την αύξηση του φορολογικού συντελεστή- να καθυστερήσει την επανάκαμψη. Θα πρέπει να σημειώσουμε εδώ ότι για πολλές από τις εταιρείες τα λειτουργικά αποτελέσματα το 2014 εμφάνισαν αύξηση και για άλλους δύο λόγους: α) Οι συσσωρευμένες ζημίες έχουν αρχίσει να παρουσιάζουν κόπωση, γεγονός που δείχνει ότι τα περιθώρια νέων απομειώσεων σε συμμετοχές και πάγια έχουν μειωθεί σημαντικά και β) όπου οι τράπεζες έχουν μετοχοποιήσει δάνεια και έχουν ενισχύσει τους ισολογισμούς με νέα κεφάλαια κίνησης υπάρχουν δείγματα ανάκαμψης. Τέτοια δείγματα γραφής συναντώνται κυρίως στις ιχθυοκαλλιέργειες, αλλά και σε μεμονωμένες περιπτώσεις όπως στον κλάδο ακινήτων και τις κατασκευές.