Με το βλέμμα στραμμένο στο 2016 μοιάζουν να βρίσκονται ήδη οι περισσότεροι επενδυτές, εγχώριοι και ξένοι, αναφορικά με την ανάκαμψη της αγοράς ακινήτων. Οπως προκύπτει από τα μέχρι σήμερα στοιχεία, το 2015 σηματοδότησε ένα «πισωγύρισμα» για την κτηματαγορά, καθώς αντί να επέλθει η ανάκαμψη, όπως πολλοί προέβλεπαν, φαίνεται πως συνεχίστηκε η πτωτική πορεία. Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμα και η εισροή κεφαλαίων από το εξωτερικό για αγορά ακινήτων (κυρίως εξοχικές κατοικίες, αλλά και επενδυτικά ακίνητα) κατά το φετινό επτάμηνο (Ιανουάριος – Ιούλιος) υποχώρησε κατά 21% και διαμορφώθηκε σε 112 εκατ. ευρώ, έναντι 142 εκατ. ευρώ κατά το αντίστοιχο διάστημα του προηγούμενου έτους. Σε σχετική ανάλυσή της, η Alpha Bank τονίζει ότι «είναι εμφανές πως η φορολογική επιβάρυνση της ακίνητης περιουσίας, κυρίως διά του ΕΝΦΙΑ, έχει επιτείνει την ύφεση στην αγορά ακινήτων και έχει αποθαρρύνει σημαντικά τη ζήτηση, ενώ έχει συμπράξει στην απραξία της ιδιωτικής κατασκευαστικής δραστηριότητας». Παράλληλα, εκτιμά ότι απαιτείται ένα σταθερό φορολογικό πλαίσιο στην αγορά κατοικίας, όπως επίσης και η ανάκαμψη των προσδοκιών των επιχειρήσεων και της εμπιστοσύνης των νοικοκυριών για την ανάπτυξη και της ελληνικής οικονομίας.
Πάντως, όπως προκύπτει από σχετική έρευνα της KMPG για την τραπεζική χρηματοδότηση επενδύσεων σε ακίνητα, που δημοσιοποιήθηκε χθες, οι όποιες ελπίδες για βελτίωση της ρευστότητας στην κτηματαγορά θα πρέπει να μετατεθούν για το 2016. Συγκεκριμένα, η KPMG τόνισε ότι η επενδυτική δραστηριότητα στην αγορά ακινήτων και τα έργα υποδομής στην Ελλάδα διαμορφώθηκαν σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα φέτος. Κατά το φετινό εννεάμηνο, οι μοναδικές συναλλαγές προήλθαν από τις εγχώριες επενδυτικές εταιρείες ακινήτων (ΑΕΕΑΠ), με τους αναλυτές να εκτιμούν ότι θα ολοκληρωθούν περισσότερες συναλλαγές το 2016, ως αποτέλεσμα του επιλεκτικού ενδιαφέροντος επενδυτών από τη Μέση Ανατολή, την Ευρώπη και την Αμερική. Αναφορικά με τις αποδόσεις των ακινήτων, σύμφωνα με τα τρέχοντα στοιχεία της αγοράς, οι μέσες αποδόσεις για γραφεία ανέρχονται σε 8,5%, για καταστήματα λιανικής σε 6,5%, καθώς και σε 10% για αποθήκες logistics.
Σχετικά με τις χρηματοδοτήσεις ακινήτων στην Ελλάδα (αγορές, αναπτύξεις κ.τ.λ.), οι εκπρόσωποι των τραπεζών που συμμετείχαν στην έρευνα της KPMG ανέφεραν ότι πρόκειται για μη σημαντική προτεραιότητα, ενώ μόλις το 25% από αυτούς δήλωσε ότι πρόκειται για στρατηγικά σημαντική δραστηριότητα. Οπως προκύπτει από την έρευνα, οι τράπεζες προτιμούν τη χρηματοδότηση επενδύσεων που αποφέρουν διαχρονικά σταθερά έσοδα, ενώ αποφεύγουν τις νέες επενδύσεις. Στο πλαίσιο αυτό, οι τράπεζες ανέφεραν ότι, κατά μέσο όρο, οι νέες επενδύσεις αντιπροσωπεύουν μόνο το 25% του συνολικού όγκου των δανείων σε ακίνητα και έργα υποδομής που χορηγήθηκαν τους τελευταίους 12-18 μήνες, ενώ το υπόλοιπο 75% αφορούσε χρηματοδοτήσεις έργων που παράγουν σταθερές ταμειακές ροές. Οπως ανέφερε ο κ. Βαγγέλης Αποστολάκης, αντιπρόεδρος και επικεφαλής του συμβουλευτικού κλάδου της KPMG στην Ελλάδα: «Η κρίση, η μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος και η απότομη, συνεχής και πολύ βαριά φορολογία της ακίνητης περιουσίας στην Ελλάδα έχουν επηρεάσει αρνητικά τη συγκεκριμένη αγορά. Η εκλογίκευση, η σταθεροποίηση, καθώς και η βεβαιότητα στη φορολογική μεταχείριση θα αποτελέσουν καθοριστικό παράγοντα για την ανάκαμψη της αγοράς ακινήτων στη χώρα».
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι στις λοιπές λιγότερο ανεπτυγμένες αγορές, όπως η ελληνική, προκύπτει ότι οι χώροι γραφείων είναι στην πρώτη θέση αναφορικά με την κατηγορία ακινήτων που προτιμούν να χρηματοδοτούν οι τράπεζες. Ακολουθούν τα δίκτυα λιανικού εμπορίου, οι βιομηχανικοί χώροι και τα οικιστικά έργα. Από το βαρόμετρο της KMPG προκύπτει επίσης ότι τα πιστωτικά ιδρύματα ενδιαφέρονται να χρηματοδοτήσουν ξενοδοχειακά έργα στις χώρες με έντονη τουριστική δραστηριότητα, όπως η Ελλάδα και η Κύπρος.