Γόνιμος ο προβληματισμός για την αναγκαιότητα να αναπτύσσονται και να αναδεικνύονται ηγέτες σε όλη τη διάρθρωση της ιεραρχικής δομής των οργανισμών και των επιχειρήσεων. Και καταγράφηκε, αναλυτικά, μέσα από τις ομιλίες και τις συμμετοχές στις εργασίες του 6ου ετήσιου συνεδρίου «The Big HR Debate» που διοργάνωσε πρόσφατα το Ελληνικό Ινστιτούτο Μάνατζμεντ Ανθρώπινου Δυναμικού (ΕΙΜΑΔ) της Ελληνικής Εταιρείας Διοικήσεως Επιχειρήσεων (ΕΕΔΕ).
Ωστόσο ευρύτερους συνειρμούς μάς δημιουργεί η επισήμανση του αντιπροέδρου του Δ.Σ. της ΕΕΔΕ, Νίκου Μπιλίρη, ότι «αξίζει να διερευνηθεί αν το έλλειμμα ηγεσίας είναι η πηγή της κρίσης ή αν η κρίση υπέσκαψε το μοντέλο του ηγέτη, αναδεικνύοντας το έλλειμμα». Ο ίδιος μάλιστα πρόσθεσε ότι στον πυρήνα της κρίσης βρίσκεται η επιδίωξη του άριστου και ότι «υπάρχει ανάγκη για ένα θετικό, μεγάλο σοκ που θα βοηθήσει στην πλήρη αλλαγή του περιβάλλοντος για να απαλλαγούμε από το χθες».
Το συμπέρασμα
Με τον επιγραμματικό τίτλο «Ο άνθρωπος είναι η λύση και όχι το πρόβλημα», το βασικό συμπέρασμα του συνεδρίου είναι ότι η παρατεταμένη κρίση δεν επέφερε μόνο σαρωτικές αλλαγές στο εργασιακό περιβάλλον, αλλά κατέδειξε το έλλειμμα ηγεσίας σε όλα τα επίπεδα διοίκησης των οργανισμών. Οτι αναγνωρίζεται πλέον η αναγκαιότητα για την ανάδειξη και ανάπτυξη ηγετών σε όλη τη διάρθρωση της ιεραρχικής δομής, ασχέτως θέσης και τίτλου και ότι οι σύγχρονοι οργανισμοί και επιχειρήσεις, «ατενίζοντας το μέλλον με αυτοπεποίθηση αλλά και με εμπιστοσύνη στις ικανότητες και δυνατότητες των ανθρώπων τους», αφήνουν πίσω τους τις αυστηρές ιεραρχικές δομές και υιοθετούν μιαν ανθρωποκεντρική προσέγγιση, που δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την ανάδειξη ηγετών σε όλα τα επίπεδα.
Ωστόσο, ένα ιδιαιτέρως σημαντικό στοιχείο που προέκυψε από την παρουσίαση της παγκόσμιας έρευνας της Mercer «Connecting Leadership to Value» –Συνδέοντας την ηγεσία με τη δημιουργία αξίας– είναι ότι οι ηγέτες δεν πρέπει να εκπαιδεύονται και να αναπτύσσονται εκτός του περιβάλλοντος στο οποίο δραστηριοποιούνται και λειτουργούν, αλλά μέσα σε αυτό και μαζί με τους στενούς συνεργάτες τους, οπότε η επένδυση να έχει απόδοση προς αυτή την κατεύθυνση. Είναι κάτι που προφανώς άρχισαν να αναγνωρίζουν σταδιακά κάποιοι μεγάλοι οργανισμοί παγκοσμίως, με αποτέλεσμα να δημιουργούν τις προϋποθέσεις για τη διαμόρφωση μιας κουλτούρας ηγεσίας, όπως απαιτείται πλέον από τον σύγχρονο επιχειρηματικό κόσμο.
Επισημάνθηκε η ανάγκη επανακαθορισμού της έννοιας της ηγεσίας, ώστε να συγκλίνει με την πρωτοπορία, τις κοινωνικές δεξιότητες και την ευθυγράμμιση με τους στόχους και επιβεβαιώθηκε ότι, όντως, η ύπαρξη κουλτούρας ηγεσίας συμβάλλει στην ανάπτυξη. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην ανάγκη σχέσεων εμπιστοσύνης και στη συνεργασία μεταξύ του CEO και του διευθυντή Ανθρωπίνου Δυναμικού, αλλά και όλων των διευθύνσεων όπως και η συνεργασία μεταξύ των γενεών, με τη συμμετοχή των νεότερων «που είναι οι φορείς της αλλαγής», και των μεγαλύτερων σε ηλικία που συμβάλλουν με τις γνώσεις και τις εμπειρίες τους.
Στο σημαντικό αυτό συνέδριο προτεραιότητα δόθηκε και στις οδυνηρές συνέπειες που έχουν «Οι επιπτώσεις της ελληνικής κρίσης στις αμοιβές των εργαζομένων».
Η έρευνα
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας που διεξήγαγαν από κοινού η ΕΙΜΑΔ και η εταιρεία Better Future, οι κύριες επιπτώσεις στο εργασιακό κλίμα από τη μείωση των αποδοχών ήταν 80%, στο ηθικό και στην παρακίνηση των εργαζομένων 67%, στην επιχειρηματική απόδοση 47%, στην πίστη προς την ανωτάτη διοίκηση 27% και στην εργασιακή ασφάλεια 20%. Οσο για το 2016, οι περισσότερες (61%) επιχειρήσεις του δείγματος θα διατηρήσουν τις αμοιβές σταθερές και μόνο το 39% σχεδιάζει αναπροσαρμογές στα πακέτα αμοιβών.
Αλλωστε, τα καλύτερα πακέτα αποδοχών και η δυνατότητα προσωπικής ανάπτυξης είναι οι συνηθέστεροι λόγοι αποχώρησης των ταλέντων από μιαν επιχείρηση, ενώ στους λιγότερο συνήθεις λόγους είναι οι συνθήκες εργασίας και η οικονομική αστάθεια στη χώρα εξαιτίας των οποίων τα στελέχη προτιμούν (71%) τη μετακίνησή τους στο εξωτερικό και μόνο το 29% την αλλαγή εταιρείας στην Ελλάδα. Οσο για τον αντίκτυπο της κρίσης στο επιχειρείν, ένα σημαντικό ποσοστό (29%) τη θεωρεί θετική για την καινοτομία, ενώ η πλειονότητα (53%) τη θεωρεί ουδέτερη και το 18% αρνητική.
Η τέχνη
Παρούσα και η τέχνη στο πολυσήμαντο αυτό συνέδριο μέσα από μια θεατρική παράσταση με τίτλο «Επικίνδυνες αποστολές – Κωδικός ΗΓΕΤΕΣ» που συνέδεσε την τέχνη με την ηγεσία. Με το μονόπρακτο αναδείχθηκαν τα προβλήματα που προκύπτουν από την έλλειψη συστήματος διαδοχής όπως και ο τρόπος μέσα από τον οποίο μια κρίση μπορεί να αντιμετωπισθεί, όταν όμως υπάρχουν σχέσεις εμπιστοσύνης αλλά και αποτελεσματική ηγεσία στα διαφορετικά επίπεδα της δομής μιας επιχείρησης.
Ο άνθρωπος είναι η λύση, όχι το πρόβλημα
Σημαντικό θεωρείται το επιστέγασμα της ομιλίας της προέδρου της Δ.Ε. της ΕΙΜΑΔ, Μαίρης Γεωργιάδου, για το άμεσο όφελος αλλά και για τη διαχρονική αξία που θα δημιουργήσει ο καθένας από εμάς. Πώς;
Υιοθετώντας συμπεριφορές και πρότυπα που αρμόζουν σε ένα ανθρωποκεντρικό εργασιακό περιβάλλον και μια κοινωνία που είναι σαφές και κατανοητό ότι ο άνθρωπος είναι η λύση και όχι το πρόβλημα. Απαντά με το ρηθέν από τον 6ο πρόεδρο των ΗΠΑ Κουίνσι Ανταμς ότι «εάν οι πράξεις σου εμπνέουν τους άλλους να ονειρεύονται περισσότερο, να μαθαίνουν περισσότερα, να κάνουν περισσότερα και να γίνονται καλύτεροι, τότε είσαι ηγέτης».