Σε υποχρεωτική αλλαγή των ελεγκτικών εταιρειών που ελέγχουν τις οικονομικές καταστάσεις και υπογράφουν τους ισολογισμούς των τραπεζών, θα πρέπει να προχωρούν τα πιστωτικά ιδρύματα, σύμφωνα με το νέο μνημόνιο και τις σχετικές δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ).
Ετσι, όλες οι εμπορικές τράπεζες θα πρέπει υποχρεωτικά κάθε 5 χρόνια να αλλάζουν ελεγκτική εταιρεία, με στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας και των κανόνων εταιρικής διακυβέρνησης. Μέχρι τώρα οι αλλαγές ελεγκτικών εταιρειών δεν ήταν συχνές και η πιο διαδεδομένη τακτική ήταν να αλλάζει ο ελεγκτής που υπογράφει τις οικονομικές καταστάσεις, αλλά όχι η εταιρεία. Πλέον οι τράπεζες θα πρέπει κάθε 5 χρόνια να αλλάζουν ελεγκτική εταιρεία, κίνηση που εκτιμάται ότι θα ενισχύσει τη διαφάνεια και την εμπιστοσύνη των αγορών, περιορίζοντας δραστικά τις διάφορες φήμες που εμφανίζονται από καιρό σε καιρό για την ποιότητα των στοιχείων των ισολογισμών. Σημειώνεται ότι τους ισολογισμούς των εμπορικών τραπεζών το 2015 υπογράφουν η KPMG, η Deloitte και η PwC (PriceWaterhouseCoopers), ενώ η τέταρτη από τους «τέσσερις μεγάλους», η E.Y. (πρώην Ernst & Young), έχει χρόνια να υπογράψει τραπεζικό ισολογισμό.
Επισημαίνεται ότι οι τέσσερις συστημικές τράπεζες έχουν υπογράψει με το ΤΧΣ μνημόνιο που εξειδικεύει τις υποχρεώσεις των πιστωτικών ιδρυμάτων στην κατεύθυνση της ενίσχυσης των θεσμών εταιρικής διακυβέρνησης και της εταιρικής διαφάνειας. Θετικά αντιμετωπίζουν τις αλλαγές και οι τράπεζες, υπογραμμίζοντας ότι ενισχύεται η πειθαρχία και οι δομές εταιρικής διακυβέρνησης, αν και ορισμένες πτυχές θεωρείται ότι δημιουργούν γραφειοκρατία.
Στην ενίσχυση της εταιρικής διακυβέρνησης στοχεύουν και οι αλλαγές στα διοικητικά συμβούλια των τραπεζών μέσα από τη διαδικασία της αξιολόγησης και της εφαρμογής του νέου θεσμικού πλαισίου για τα κριτήρια που πρέπει να πληρούν τα μέλη των Δ.Σ. Αν και η ανακοίνωση για την επιλογή του εξειδικευμένου συμβούλου από το ΤΧΣ καθυστερεί για γραφειοκρατικούς λόγους, μέχρι το τέλος Μαΐου η αξιολόγηση θα έχει ολοκληρωθεί. Ετσι, το επόμενο διάστημα, με ορίζοντα τις προσεχείς γενικές συνελεύσεις των τραπεζών, θα αντικατασταθούν πολλά μέλη Δ.Σ. που δεν έχουν σημαντική διεθνή τραπεζική εμπειρία, κάτι που είναι απαραίτητο με το νέο πλαίσιο. Ηδη έχουν γίνει αρκετές παραιτήσεις μελών Δ.Σ. και ορισμένες αλλαγές, και οι τράπεζες βρίσκονται σε αναζήτηση νέων μελών που να πληρούν τις προϋποθέσεις του νόμου, σύμφωνα με τις οποίες τα νέα μέλη θα πρέπει να διαθέτουν μεγάλη τραπεζική εμπειρία και μάλιστα στο εξωτερικό με έμφαση στους τομείς της διαχείρισης κινδύνων και των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Ετσι, μέλη των Δ.Σ. των τραπεζών που προέρχονται από τον κόσμο της βιομηχανίας, του εμπορίου, της ναυτιλίας και γενικότερα των επιχειρήσεων αλλά και άλλους τομείς, όπως τα νομικά ή το real estate, θα πρέπει, σύμφωνα με τον νόμο, να αντικατασταθούν με νέα μέλη. Δεν αναμένονται αλλαγές σε επίπεδο διευθύνοντος συμβούλου, με εξαίρεση την Τράπεζα Πειραιώς όπου ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη διεθνής διαδικασία για την επιλογή νέου διευθύνοντος συμβούλου.