Από το Τμήμα Αναπτυξιακών Προγραμμάτων και Κρατικών Ενισχύσεων του υπουργείου Εσωτερικών δημοσιεύτηκε περίληψη της πρόσκλησης του Εκτελεστικού Οργανισμού για τις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις (EASME) για την υποβολή προτάσεων με θέμα: «Γαλάζια Τεχνολογία: Μεταφορά καινοτόμων λύσεων στις οικονομίες θαλάσσιων λεκανών». Η δράση εντάσσεται στο πρόγραμμα εργασιών 2016 για την υλοποίηση έργων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Θάλασσας και Αλιείας. Σήμερα θα παρουσιάσουμε τα βασικά στοιχεία της δράσης.
Οπως αναφέρεται στη δημοσιευμένη ανακοίνωση, στην Ε.Ε. υπολογίζεται ότι 5 εκατ. εργαζόμενοι απασχολούνται στη γαλάζια οικονομία, οι μισοί εκ των οποίων ανήκουν στον τομέα του παράκτιου τουρισμού. Εκτός του παράκτιου και θαλάσσιου τουρισμού, που είναι η μεγαλύτερη δραστηριότητα σε ενωσιακό επίπεδο, η γαλάζια οικονομία περιλαμβάνει τη ναυπηγοεπισκευαστική δραστηριότητα, τις θαλάσσιες μεταφορές, τις υπεράκτιες δραστηριότητες, την εκμετάλλευση κοιτασμάτων πετρελαίου και αερίου, τα σκάφη αναψυχής και τους λιμένες σκαφών αναψυχής, την αλιεία, τις εσωτερικές πλωτές μεταφορές, την προστασία των ακτών, την αφαλάτωση, τη γαλάζια βιοτεχνολογία, την υδατοκαλλιέργεια, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας κ.ά. Αυτοί είναι ορισμένοι από τους τομείς που αναδείχθηκαν από τη Στρατηγική για τη Γαλάζια Ανάπτυξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (2012), η οποία σκοπεύει στην ενίσχυση του δυναμικού για θέσεις απασχόλησης και ανάπτυξης των ευρωπαϊκών ακτών, θαλασσών και ωκεανών.
Ωστόσο, η καινοτομία σε όλους τους τομείς της γαλάζιας οικονομίας αποτελεί κρίσιμη παράμετρο στην αξιοποίηση του δυναμικού για την ανάπτυξη και τις θέσεις απασχόλησης, ενώ μπορεί, επίσης, να αποφέρει σημαντικά περιβαλλοντικά οφέλη. Αυτό επισημαίνεται και στην πρόσφατη ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με τίτλο Καινοτομία στη Γαλάζια Οικονομία: Αξιοποίηση των θαλασσών μας για την ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Μία από τις βασικές προκλήσεις για μια περισσότερο ανταγωνιστική και καινοτόμο θαλάσσια οικονομία σε όλες τις θαλάσσιες λεκάνες, είναι η μεταφορά των ερευνητικών αποτελεσμάτων σε επιχειρηματικά εγχειρήματα να γίνει ευκολότερη και οι νέες τεχνολογίες να αξιοποιηθούν σε εμπορικό και βιομηχανικό επίπεδο. Η γαλάζια τεχνολογία θα αξιοποιήσει υφιστάμενες στρατηγικές έξυπνης εξειδίκευσης και θα υποστηρίξει στρατηγικές εταιρικές σχέσεις των παράκτιων περιφερειών και των ενδιαφερόμενων φορέων τους, προκειμένου να εκπονηθούν συγκεκριμένοι οδικοί χάρτες/σχέδια δράσης για τις θαλάσσιες λεκάνες σε βασικούς τομείς της γαλάζιας ανάπτυξης που θα προωθήσουν έργα εμπορικού χαρακτήρα, τα οποία, με τη σειρά τους, θα ενισχύσουν τις επενδύσεις γαλάζιας ανάπτυξης.
Σύμφωνα με τα δημοσιευμένα στοιχεία, στόχος της συγκεκριμένης πρόσκλησης είναι η υποστήριξη στρατηγικών διακρατικών εταιρικών σχέσεων για την ανάπτυξη κοινών σχεδίων δράσης σε επίπεδο θαλάσσιας λεκάνης, προκειμένου να υπάρξει συντονισμός των επενδύσεων για την καινοτομία, σε εξειδικευμένη υψηλού δυναμικού τεχνολογία θαλάσσιας ανάπτυξης, σε τοπικό επίπεδο ή σε αλυσίδα αξίας. Τα συγκεκριμένα σχέδια δράσης ή οι οδικοί χάρτες θα πρέπει να προβλέπουν ένα επενδυτικό σχέδιο για έργα που αναφέρονται σε νέες τεχνολογίες, βιομηχανικές εφαρμογές, διαδικασίες ή υπηρεσίες του τομέα της θαλάσσιας ανάπτυξης, καθώς επίσης να μπορούν να περάσουν άμεσα στο στάδιο της εφαρμογής, προσελκύοντας επενδύσεις από τη βιομηχανία ή/και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Τα σχέδια δράσης θα αξιοποιήσουν υφιστάμενες μακροπεριφερειακές στρατηγικές, επενδυτικές προτεραιότητες για τη γαλάζια ανάπτυξη, καθώς και ερευνητικές και καινοτόμες πρωτοβουλίες και χρηματοδοτικά εργαλεία.
Προκειμένου να υλοποιηθούν οι στόχοι που περιγράφονται ανωτέρω, τα έργα οφείλουν να εφαρμόσουν στοχευμένες δραστηριότητες, καταλήγοντας σε συγκεκριμένα και μετρήσιμα αποτελέσματα, εντός δύο ετών (μέγιστη επιλέξιμη διάρκεια των έργων), όπως:
α) Την εκπόνηση ενός κοινού οδικού χάρτη που να αποτυπώνει επιχειρηματικές ευκαιρίες και επενδυτικές προτεραιότητες για μεσο-μακροπρόθεσμο διάστημα (5-10 έτη).
β) Την κινητοποίηση ΣΔΙΤ για τον σχεδιασμό 2-3 έργων επίδειξης που θα μετατρέπουν τα ερευνητικά αποτελέσματα, τις νέες τεχνολογίες ή άλλες καινοτομίες σε εμπορικές εφαρμογές σε στοχευμένη περιοχή γαλάζιας ανάπτυξης.
Εκτός από τις ανωτέρω βασικές δράσεις, τα έργα θα πρέπει να υλοποιήσουν κάποιες από τις κάτωθι συμπληρωματικές δράσεις:
• Διοργάνωση εργαστηρίων και εκδηλώσεων δικτύωσης.
• Παροχή υποστήριξης σε συνεργασίες ΣΔΙΤ σε θέματα συμβουλευτικής, τεχνικής υποστήριξης, υποστήριξης επενδυτικής ετοιμότητας καθώς και υποστήριξης οικονομικού σχεδιασμού.
• Ανάληψη δράσεων προσέλκυσης ενδιαφέροντος των φορέων της αγοράς για τα έργα επίδειξης.
Η γεωγραφική περιοχή υλοποίησης των ανωτέρω δράσεων περιλαμβάνει τη Βόρεια Θάλασσα, τη Βαλτική Θάλασσα, τη Μαύρη Θάλασσα, καθώς και τις θαλάσσιες λεκάνες του Ατλαντικού και της Μεσογείου. Οι προτάσεις θα πρέπει να αφορούν μία από τις ανωτέρω θαλάσσιες λεκάνες και θα περιλαμβάνουν εταίρους από χώρες της Ε.Ε. αλλά και τρίτες χώρες που συμμετέχουν στα αντίστοιχα συνεργατικά πλαίσια (βλ. Ενωση για τη Μεσόγειο, Ευρωατλαντική Στρατηγική, Στρατηγική της Ε.Ε. για την Αδριατική και το Ιόνιο Πέλαγος κ.ά.) με εξαίρεση τις ασταθείς περιοχές (Κριμαία, Αμπχαζία, Υπερδνειστερία, Λιβύη και Συρία).
Προϋπολογισμός
Ο συνολικός διαθέσιμος προϋπολογισμός γι’ αυτήν την πρόσκληση ανέρχεται σε 2.520.000 ευρώ. Το μέγιστο ποσοστό ενίσχυσης της Ε.Ε. μπορεί να φτάσει και το 80% του επιλέξιμου προϋπολογισμού. Εκτιμάται ότι θα χρηματοδοτηθούν 4 προτάσεις αιτούμενης χρηματοδότησης μεταξύ 600.000 και 800.000 ευρώ (δηλ. προϋπολογισμού 750.000 έως 1.000.000 ευρώ) χωρίς να αποκλείονται άλλα ποσά.
Τα έντυπα των αιτήσεων αλλά και όλο το υποστηρικτικό υλικό της πρόσκλησης βρίσκεται στην ηλεκτρονική διεύθυνση: https://ec. europa.eu/easme/en/call-proposals-blue-technology-transfer-innovative-solutions-sea-basin-economies
Οι αιτήσεις υποβάλλονται σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή έως την 30ή Σεπτεμβρίου 2016.
Επιλέξιμοι φορείς
Δικαίωμα υποβολής προτάσεων έχουν νομικές οντότητες του Δημοσίου ή του ιδιωτικού τομέα με ενεργό ρόλο στα πεδία της έρευνας και της καινοτομίας και/ή της περιφερειακής συνεργασίας και/ή στο πλαίσιο της υλοποίησης εθνικών/περιφερειακών ερευνητικών και καινοτόμων στρατηγικών έξυπνης εξειδίκευσης στη γαλάζια οικονομία ή συναφείς τομείς (π.χ. θαλάσσιες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, γαλάζια βιοτεχνολογία, παράκτιος τουρισμός, θαλάσσιες μεταφορές, υδατοκαλλιέργειες, ναυπηγοεπισκευαστική, αλιεία).
Οι προτάσεις θα πρέπει να υποβάλλονται από σύμπραξη τουλάχιστον 3 νομικών προσώπων, με τον συντονιστή να έχει έδρα σε κράτος-μέλος της Ε.Ε. που συνορεύει με τη θαλάσσια λεκάνη στην οποία αφορά η πρόταση. Παράλληλα, η σύμπραξη θα πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον 3 καινοτόμους επιχειρηματικούς συνεργατικούς σχηματισμούς (clusters) και/ή επιχειρηματικά δίκτυα από διαφορετικά κράτη-μέλη της Ε.Ε. ο καθένας.
* Η κ. Μ. Πασπαλιάρη είναι στέλεχος της ΑΜΒΙΟ Α.Ε.