Στον αριθμό υποκαταστημάτων που είχε πριν από δύο δεκαετίες επέστρεψε το τραπεζικό σύστημα, ενώ την ίδια τάση ακολουθεί και ο αριθμός των εργαζομένων στον κλάδο. Ποια όμως η πορεία που ακολούθησε το εγχώριο τραπεζικό σύστημα πριν επιστρέψει στα μεγέθη που είχε, όσον αφορά καταστήματα και εργαζομένους, πριν ξεκινήσει η ανάπτυξή του;
Και το σημαντικότερο, τι επιπτώσεις έχει αυτό για την τραπεζική πελατεία;
Γυρνάμε δύο δεκαετίες πριν, όταν η Εθνική Τράπεζα απορροφούσε τη θυγατρική της, Εθνική Στεγαστική, αυξάνοντας σημαντικά το δίκτυό της που ήταν το μεγαλύτερο στη χώρα μας.
Η Τράπεζα Πειραιώς, με μόλις 35 καταστήματα περίπου, προχωρούσε στην απόκτηση του δικτύου της Chase Manhattan (Ελλάδας) και λίγο αργότερα στην απόκτηση των τραπεζών Μακεδονίας-Θράκης, Τράπεζας Χίου και του δικτύου της Credit Lyonnais Greece. H Eurobank, τράπεζα «μπουτίκ» όπως ονομαζόταν λόγω του πολύ μικρού δικτύου καταστημάτων και της στοχευμένης πελατειακής της βάσης, εξαγόραζε την Interbank.
Ξεκινούσε τότε ο μεγάλος κύκλος εξαγορών και συγχωνεύσεων στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα, ταυτόχρονα με τη δυναμική τους επέκταση εκτός εθνικών συνόρων με επίκεντρο τη ΝΑ Ευρώπη.
Ιστορική διαδρομή
Στην ιστορική αυτή διαδρομή ξεχωρίζουν το 1999 η εξαγορά της Ιονικής Τραπέζης, που κατείχε τότε η μητρική της Εμπορική, από την Alpha Bank. Το ίδιο έτος η Consolidated Eurofinance Holdings SA, μητρική του ομίλου της Eurobank, αποκτά την Τράπεζα Εργασίας. Στις αρχές του 2002, η Τράπεζα Πειραιώς απέκτησε τον έλεγχο της ΕΤΒΑbank.
Ο κύκλος αυτών των εξαγορών και συγχωνεύσεων, ταυτόχρονα με την αυτόνομη ανάπτυξή τους, οδήγησε στη μεγέθυνση του τραπεζικού συστήματος, καθώς από 2.500 τραπεζικά καταστήματα, φθάσαμε το 2008 σε περισσότερα από 4.100, και από περίπου 56.000 τραπεζικού υπαλλήλους σε 66.000.
Εκτοτε ξεκινάει η δημοσιονομική κρίση, που επηρεάζει τη λειτουργία του χρηματοπιστωτικού συστήματος και οδηγεί στη συρρίκνωσή του, με τον αριθμό των υποκαταστημάτων να μειώνεται και να επανέρχεται σε περίπου 2.500 και 45.000 τραπεζικού υπαλλήλους.
Την περίοδο της κρίσης, το 2012, η Τράπεζα Πειραιώς απέκτησε το «υγιές» τμήμα της Αγροτικής Τράπεζας ενώ την ίδια χρονιά υπέγραψε και τη συμφωνία με τη Societe Generale για την απόκτηση του συνολικού ποσοστού συμμετοχής (99%) της τελευταίας στη Γενική Τράπεζα. Τον Μάρτιο του 2013 η Τράπεζα Πειραιώς απέκτησε τις τραπεζικές δραστηριότητες στην Ελλάδα της Τράπεζας Κύπρου, της Cyprus Popular Bank και της Ελληνικής Τράπεζας και λίγο αργότερα τη Millennium Bank. Τον Φεβρουάριο του 2013 η Alpha Bank αποκτά το σύνολο των μετοχών της Εμπορικής Τραπέζης. Μαζί με τις μεγάλες αυτές εξαγορές και συγχωνεύσεις που οδήγησαν στο νέο τραπεζικό χάρτη, πραγματοποιήθηκαν τουλάχιστον ακόμη 20 μικρότερου μεγέθους.
Από τις 50 τράπεζες οδηγηθήκαμε στις 4 συστημικές που ελέγχουν το συντριπτικό μερίδιο του ενεργητικού του εγχώριου τραπεζικού συστήματος, την Attica Bank, την HSBC –τη μόνη ξένη τράπεζα με φυσική παρουσία στη χώρα μας στον τομέα της λιανικής– και τις συνεταιριστικές.
Πρακτικά όμως τι σημαίνει η συρρίκνωση του αριθμού των τραπεζικών υποκαταστημάτων για τον απλό πελάτη;
Χωρίς προβλήματα εξυπηρέτησης
Οπως επισημαίνουν τραπεζικά στελέχη με τα οποία επικοινώνησε η «Κ», ο αριθμός των τραπεζικών υποκαταστημάτων, παρά τη μείωσή του, καλύπτει πλήρως όλη τη γεωγραφική επικράτεια, χωρίς να δημιουργεί προβλήματα εξυπηρέτησης.
Ταυτόχρονα, η ραγδαία άνοδος της χρήσης στη χώρα μας των εναλλακτικών δικτύων με επίκεντρο το Ιnternet και το mobile banking, καθώς και των ΑΤΜ, μέσω των οποίων προσφέρεται ένα ευρύ φάσμα τραπεζικών προϊόντων και υπηρεσιών, αποκαθιστά το όποιο κενό δημιούργησε το κλείσιμο καταστημάτων.
Το κατάστημα, που όπως τονίζουν τραπεζικά στελέχη, θα εξακολουθήσει να αποτελεί την «καρδιά» του τραπεζικού συστήματος βασιζόμενο στο ανθρώπινο δυναμικό του και στις σχέσεις εμπιστοσύνης που δημιουργεί με την πελατεία του.