Σε καθεστώς αβεβαιότητας αναφορικά με την υποχρέωση ή μη καταβολής ασφαλιστικών εισφορών παραμένει μεγάλος αριθμός εργαζομένων τέσσερις ολόκληρους μήνες μετά την έναρξη λειτουργίας του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης. Το υπουργείο και ο ΕΦΚΑ έχουν μεν προσδιορίσει με εγκυκλίους τους τις υποχρεώσεις και τους συντελεστές ασφαλιστικών εισφορών των μελών των διοικητικών συμβουλίων των εταιρειών, αλλά όχι για άλλες αμοιβές που μπορεί νομίμως να λαμβάνουν στο πλαίσιο αυτής της δραστηριότητάς τους.
Ειδικότερα, πέρα από τις αμοιβές των μελών του Δ.Σ. Ανώνυμης Εταιρείας φορολογικά υπάρχουν και οι αμοιβές διαχειριστή Ιδιωτικής Κεφαλαιουχικής Εταιρείας (ΙΚΕ), εταίρων Εταιρειών Περιορισμένης Ευθύνης (ΕΠΕ) και διαχειριστών ομόρρυθμης ή ετερόρρυθμης εταιρείας (Ο.Ε. ή Ε.Ε.) που αφορούν στα καθήκοντά τους ως διαχειριστών και όχι την εργασία τους στην επιχείρηση. Οι αμοιβές αυτές αναγνωρίζονται με σχετική απόφαση της φορολογικής διοίκησης (την ΕΥΟ ΠΟΛ.1113/2.6.2015), στην οποία και διευκρινίζεται η διαφορά της αμοιβής για την εργασία με εκείνες της διαχείρισης.
Για τις παραπάνω αυτές περιπτώσεις δεν έχει εκδοθεί ακόμη καμία διευκρινιστική εγκύκλιος ή απόφαση. Πολλές εταιρείες, που έχουν αυτό το πρόβλημα, έχουν σταματήσει προσώρας να καταβάλλουν τις αμοιβές αυτές περιμένοντας να ξεκαθαριστεί το πεδίο και να καταλάβουν τις υποχρεώσεις τόσο τις δικές τους όσο και των εμπλεκομένων εργαζομένων – διαχειριστών. «Για τα απλογραφικά βιβλία δεν υπάρχει πρόβλημα γιατί δεν έχουν ταμείο», εξηγούν φοροτεχνικοί και ασφαλιστικοί σύμβουλοι στην «Κ». «Αλλά για τα διπλογραφικά, που έχουν ταμείο και αφορούν τις Ιδιωτικές Κεφαλαιουχικές Εταιρείες, τις Εταιρείες Περιορισμένης Ευθύνης υποχρεωτικά και τις άλλες προαιρετικά, υπάρχει και το πρόβλημα του ταμείου», συμπληρώνουν.
Υπό αυτές τις συνθήκες, «πρέπει να πάρει θέση ο Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης και να διευκρινίσει αν οι αμοιβές αυτές έχουν ασφαλιστικές εισφορές ή όχι και με ποιους ακριβώς συντελεστές επιβαρύνονται», υπογραμμίζουν στην αγορά . Διότι, όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, η εν λόγω υποχρέωση ή μη μεταβάλλει και το κόστος λειτουργίας των μικρών, συνήθως, αυτών εταιρειών και μάλιστα σημαντικά για τα μεγέθη πολλών εξ αυτών αλλά και επιβάλλει διαφορετική αντιμετώπιση, εξηγούν στην «Κ». Γιατί θα είναι διαφορετική η αντιμετώπιση; Διότι οι προαναφερθείσες αμοιβές θεωρούνται και αντιμετωπίζονται φορολογικά ως εισόδημα από μισθωτή εργασία με βάση το άρθρο 12 παράγραφος 2 του Ν.4172/2013 του νέου Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος. Σήμερα όλοι οι παραπάνω πληρώνουν ασφαλιστικές εισφορές με βάση τα κέρδη του 2015. Αν βάλουμε εισφορές πάνω στις αμοιβές που παίρνουν μηνιαίως, τότε αλλάξει όλη η λογική και η φιλοσοφία της ασφαλιστικής αντιμετώπισής τους.
Τέλος επειδή οι αμοιβές αυτές από μισθοδοσία, κάθε μήνα τα λογιστήριά τους προέβαιναν σε παρακράτηση του φόρου τον οποίο απέδιδαν μαζί με το χαρτόσημο που έχουν οι αμοιβές αυτές. Βέβαια, με την αβεβαιότητα για το ασφαλιστικό καθεστώς αυτών των αμοιβών και την επακόλουθη μη καταβολή τους του τελευταίους μήνες δεν γίνεται και παρακράτηση φόρου και απόδοσή του στο κράτος, με αποτέλεσμα να χάνουν τα φορολογικά έσοδα τα δημόσια ταμεία.
Ομως το ζήτημα πλήττει την καρδία της μικρής επιχειρηματικότητας. Στην Ελλάδα, επειδή το δίκαιο των ΕΠΕ που προορίζονται για την άσκηση τέτοιων δραστηριοτήτων κρίθηκε ως μη κατάλληλο για αυτόν τον σκοπό, η πολιτεία εισήγαγε το 2012 την Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρεία, που υπηρετεί κυρίως τις επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών, τις οικογενειακές μικρομεσαίες επιχειρήσεις, τις επιχειρήσεις των νέων και τα ολιγομελή σχήματα. Είναι αυτή την κατηγορία που πλήττει τώρα η ασφαλιστική αβεβαιότητα.