Μεταξύ των θυμάτων του τουρκικού πραξικοπήματος, κάποιοι συγκαταλέγουν πλέον και την ελληνική… τσιπούρα. Και πιθανότατα να έχουν δίκιο, αφού η μεγάλη πτώση του τουρισμού στη γειτονική χώρα, που ακολούθησε τα γεγονότα του περυσινού Ιούλιου, ανακατεύθυνε την τουρκική ιχθυοκαλλιεργητική παραγωγή από την εγχώρια αγορά στις διεθνείς. Εκεί, δηλαδή, όπου εξάγεται το 85% της ελληνικής παραγωγής.
Με την τουρκική λίρα υποτιμημένη, εξαιτίας του πραξικοπήματος, και όχι μόνον, και τις αεροπορικές μεταφορές της τουρκικής τσιπούρας επιδοτούμενες από το τουρκικό Δημόσιο, τα περιθώρια ελιγμών των ελληνικών ομίλων, ώστε να διατηρήσουν την ανταγωνιστικότητά τους, έχουν περιοριστεί δραματικά.
Η εξέλιξη δεν θα μπορούσε να έλθει σε χειρότερη στιγμή, αναφορικά με την προσπάθεια των ελληνικών τραπεζών να εξασφαλίσουν το καλύτερο δυνατό τίμημα γα τις συμμετοχές τους στον «Νηρέα» και στη «Σελόντα», εκτιμούν παράγοντες της αγοράς. Είναι βάσιμες αυτές οι ανησυχίες; «Βραχυπρόθεσμα ίσως», επισημαίνει στην «Κ» κορυφαία τραπεζική πηγή, προσθέτοντας, όμως, ότι οι ελληνικές ιχθυοκαλλιέργειες αποτελούν σαφώς μακροπρόθεσμο στοίχημα, κάτι που γίνεται αντιληπτό από τους ενδιαφερόμενους επενδυτές. Και δεν είναι λίγοι. Οπως τα μεγάλα αμερικανικά ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια Amerra Capital Management, Oaktree, Fortress, KKR, Υork Capital, Rhone Capital, Harvard Investment Group και Lone Star.
Η Alpha Bank, η Eurobank, η Εθνική και η Πειραιώς κατέχουν από κοινού το 75,9% του «Νηρέα» και το 82,1% της «Σελόντα». Με τις νέες διοικήσεις που τοποθέτησαν οι ελληνικές τράπεζες προ διετίας, μετά την κεφαλαιοποίηση μέρους των δανείων, να έχουν πετύχει διευρυμένο εξορθολογισμό των δραστηριοτήτων, οι ισολογισμοί της «Σελόντα», υπό το μάνατζμεντ του Μιχάλη Παναγή και του Αθανάσιου Σκορδά, και του «Νηρέα», υπό τον Αντώνη Χαχλάκη, δείχνουν αθροιστικά πωλήσεις 370 εκατ. ευρώ και λειτουργικά κέρδη (EBITDA) που αγγίζουν τα 40 εκατ.
Ετσι, εντός των αμέσως επόμενων ημερών, οι τέσσερις συστημικές τράπεζες, με οδηγό τη μελέτη που εκπονήθηκε από τις PricewaterhouseCoopers, Alvarez & Marsal και Lazard, αναμένεται να αποφασίσουν το πλαίσιο πρόσκλησης ενδιαφέροντος από δυνητικούς επενδυτές.
Θα επηρεάσει, άραγε, το τουρκικό πραξικόπημα την εξέλιξη της προσπάθειας; «Οσοι έχουν μακροπρόθεσμο επενδυτικό ορίζοντα γνωρίζουν ότι η σταθεροποίηση της τουρκικής οικονομίας μπορεί να οδηγήσει σε ανάκαμψη της εσωτερικής αγοράς για την τουρκική τσιπούρα και το λαβράκι και να ενισχύει το νόμισμα, αφαιρώντας του κάτι από την ανταγωνιστικότητά έναντι του ευρώ», εξηγούν κύκλοι της αγοράς. Ομως, για την ώρα το νόμισμα είναι δραστικά υποτιμημένο σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν και επιτρέπει πολύ χαμηλές τιμές πώλησης στη Δύση. Παράλληλα, το τουρκικό κράτος επιδοτεί ευρέως τις αεροπορικές μεταφορές που απαιτούνται για την είσοδο σε μακρινές αγορές, όπως οι ΗΠΑ και ο Καναδάς. Κάτι που ασφαλώς οι ελληνικοί όμιλοι δεν μπορούν καν να διανοηθούν, δεδομένου του ευρωπαϊκού πλαισίου ανταγωνισμού και, βέβαια, της κατάστασης των δημόσιων οικονομικών. Ετσι, δύο κατ’ εξοχήν εξωστρεφείς ελληνικές επιχειρήσεις, που διοχετεύουν το 85% της παραγωγής τους σε αγορές όπως η Γαλλία, η Ισπανία και η Ιταλία, και σταδιακά και στη Βόρεια Αμερική, θα πρέπει να παλέψουν σκληρά με τους Tούρκους ανταγωνιστές τους. Ενας εκ των οποίων, ο Ορχάν Κιλίτς, της Klç Holding, εμφανίζεται ως δυνητικός αγοραστής.
Οι επόμενες εβδομάδες και μήνες θα αποδειχθούν καταλυτικοί για την εξέλιξη ενός κλάδου, που όχι μόνον είναι από τους πρώτους που πέρασε από τη βάσανο της αναδιάρθρωσης, αλλά αποτέλεσε και μικρογραφία των προβλημάτων της ελληνικής οικονομίας, με κυρίαρχο χαρακτηριστικό τον υπερδανεισμό. Aπό εδώ και στο εξής, όλοι συμφωνούν ότι η περαιτέρω ανάπτυξη, αλλά και η άμυνα έναντι του ανταγωνισμού, είναι δυνατή μόνον με την είσοδο νέων κεφαλαίων. Και αυτά μπορούν να εξασφαλιστούν μόνο με την είσοδο στρατηγικού επενδυτή. Το πόσο σύντομα μπορεί να γίνει αυτό θα εξαρτηθεί από τη δυνατότητα των τεσσάρων συστημικών τραπεζών να ομονοήσουν όσον αφορά το πλαίσιο διάθεσης των συμμετοχών τους, με επωφελή για όλες τρόπο.
Αύξηση πωλήσεων, αλλά με μείωση τιμών
Το μάνατζμεντ της «Σελόντα», που τυγχάνει της εμπιστοσύνης των τραπεζών και τοποθετήθηκε εκεί για την εξυγίανση του ομίλου, προχώρησε το 2016 στην επέκτασή της σε νέες διεθνείς αγορές, ενώ επιτάχυνε τη διείσδυσή της στις αγορές της Ευρώπης και της Αμερικής. Παράλληλα ενίσχυσε τα δίκτυα διάθεσης και αύξησε τα μερίδια αγοράς στα μεγάλα διεθνή σούπερ μάρκετ. Αποτέλεσμα ήταν η αύξηση πωλήσεων νωπών ψαριών κατά 31,6% σε ποσότητες και 27,6% σε αξίες. Επίσης, μειώθηκε το κόστος παραγωγής ανά μονάδα κατά 6%-8%.
Την ίδια ώρα, η νέα διοίκηση που ανέλαβε στον «Νηρέα», αύξησε την αξία των πωλήσεων, με οδηγό την ενίσχυση των ποσοτήτων πώλησης φρέσκων ψαριών κατά 7,5%, γεγονός που υπερκάλυψε τη μείωση των μέσων τιμών πώλησης του 2016 σε σύγκριση με το 2015. Ομως, η μεσοσταθμική τιμή πώλησης των ψαριών ήταν μειωμένη κατά 2,3%, έναντι της αντίστοιχης περυσινής χρήσης, κυρίως λόγω της σημαντικής πτώσης της τιμής της τσιπούρας. Αλλά, όπως αναφέρει στις εκτιμήσεις της για φέτος, ενδέχεται να παρουσιαστεί υπερπροσφορά και να μειωθούν οι τιμές διάθεσης. Την ίδια ώρα, προειδοποιεί πως η αύξηση της παραγωγής από Τούρκους παραγωγούς μπορεί να επιβάλει τη διάθεση των ελληνικών προϊόντων σε χαμηλές τιμές.