Εξαιρετικά κρίσιμης σημασίας θα είναι το 2018 για το δύσκολο εγχείρημα της μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων, καθώς την εφετινή χρονιά οι εγχώριες τράπεζες θα πρέπει να μειώσουν κατά περίπου 14 δισ. ευρώ το απόθεμα των προβληματικών δανείων.
Πρόκειται για στόχους πολύ πιο φιλόδοξους και απαιτητικούς από αυτούς του 2017, ενώ παράλληλα οι τράπεζες θα πρέπει να προχωρήσουν πιο δυναμικά σε πωλήσεις προβληματικών χαρτοφυλακίων και ρυθμίσεις έναντι των διαγραφών που αποτέλεσαν το κύριο «όπλο» μείωσης των κόκκινων δανείων το 2017.
Τα NPEs
Αναλυτικότερα, οι τράπεζες την εφετινή χρονιά θα πρέπει να περιορίσουν τα μη εξυπηρετούμενα πιστωτικά ανοίγματα (NPEs) από το επίπεδο των περίπου 95,9 δισ. ευρώ, που διαμορφώθηκαν στο τέλος του 2017, στα 81,5 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του έτους, δηλαδή 14,4 δισ. ευρώ χαμηλότερα ή -15%. Αντίστοιχα, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (NPLs) θα πρέπει να μειωθούν από τα επίπεδα των 65,9 δισ. ευρώ (Δεκέμβριος 2017) στα 52 δισ. ευρώ στο τέλος του 2018, δηλαδή -13,9 δισ. ευρώ ή -21,1%.
Οι τράπεζες εμφανίζονται αισιόδοξες για την επίτευξη των στόχων μείωσης και τη φετινή χρονιά, σημειώνοντας ότι μπορεί να διατηρηθεί και να ενισχυθεί η θετική τάση του 2017. Σύμφωνα με επιτελικά στελέχη τραπεζών, κατά το τελευταίο τρίμηνο του 2017 ο κλάδος πέτυχε την καλύτερη επίδοση από το ξεκίνημα της κρίσης στο μέτωπο της μείωσης των κόκκινων δανείων ξεπερνώντας τους στόχους που έχουν συμφωνηθεί με τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό (SSM), και αυτό παρά την αναθεώρησή τους –προς το αυστηρότερο– το περασμένο φθινόπωρο. Οπως εκτιμούν οι τράπεζες, το απόθεμα των NPEs στο τέλος Δεκεμβρίου 2017 διαμορφώθηκε κάτω από τα 95 δισ. ευρώ έναντι στόχου 95,9 δισ. ευρώ, ενώ τα NPLs διαμορφώθηκαν στο επίπεδο των 65 δισ. ευρώ έναντι στόχου 65,9 δισ. ευρώ.
Το 2017 η επίτευξη των στόχων πραγματοποιήθηκε κυρίως λόγω των διαγραφών και των πωλήσεων χαρτοφυλακίων μη εξυπηρετούμενων δανείων (κυρίως επιχειρηματικών), ενώ η πολύ θετική εικόνα του τελευταίου τριμήνου αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό στους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς.
Οι τράπεζες εκτιμούν ότι το 2018 η πλήρης ενεργοποίηση των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών θα συμβάλει αποφασιστικά στην αντιμετώπιση των στρατηγικών κακοπληρωτών. Οπως σημειώνουν, μετά την ενεργοποίηση των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών και τις πωλήσεις χαρτοφυλακίων κόκκινων δανείων, υπάρχει άμεση και δραστική αλλαγή στη συμπεριφορά των κακοπληρωτών, οι οποίοι σπεύδουν να ζητήσουν ρυθμίσεις. Η ανταπόκριση είναι αισθητά μεγαλύτερη από αυτή που περίμεναν οι τράπεζες και οδηγεί στην αναθεώρηση της εκτίμησης για το ποσοστό των στρατηγικών κακοπληρωτών, δηλαδή δανειολήπτες που ενώ μπορούν δεν πληρώνουν τις υποχρεώσεις τους, σε 35% με 40%.
Επιπλέον οι τράπεζες, μετά την υιοθέτηση του νέου λογιστικού προτύπου (IFRS 9), προχώρησαν σε πρόσθετες προβλέψεις ύψους 5,7 δισ. ευρώ αυξάνοντας τον δείκτη κάλυψης των μη εξυπηρετούμενων ανοίγματα (NPEs) από προβλέψεις στο 55% από 50%.
Αισιοδοξία
Οπως εκτιμούν αναλυτές, το μεγαλύτερο απόθεμα προβλέψεων θα επιτρέψει στις τράπεζες να προχωρήσουν σε περισσότερες πωλήσεις προβληματικών δανείων επιταχύνοντας την εξυγίανση των τραπεζικών ισολογισμών. Στο πλαίσιο αυτό, και έχοντας ως κεντρική παραδοχή ότι η πορεία της οικονομίας θα είναι θετική και δεν θα έχουμε νέες αναταράξεις, οι διοικήσεις των τραπεζών υπογραμμίζουν την πεποίθησή τους ότι οι στόχοι μείωσης των προβληματικών δανείων το 2018 όχι μόνο θα επιτευχθούν αλλά θα κατορθώσουν να έχουν ακόμα καλύτερες επιδόσεις.