Δεν είναι θέμα των εποπτικών αρχών να υποδεικνύουν σε μια τράπεζα πότε θα προχωρήσει σε αύξηση κεφαλαίου, σχολιάζουν πηγές με γνώση της διαδικασίας. Χαρακτηρίζουν θετική έκπληξη το αποτέλεσμα του stress test για τις ελληνικές τράπεζες, ωστόσο υπογραμμίζουν ότι οι προκλήσεις είναι εμπρός.
Σε ό,τι αφορά το ενδεχόμενο αυξήσεων κεφαλαίου, σημειώνουν, ότι πρόκειται για απόφαση που ενδιαφέρει τις διοικήσεις των τραπεζών και το επιχειρηματικό μοντέλο που θέλουν να ακολουθήσουν. Οι εποπτικές αρχές επεμβαίνουν μόνο σε προβληματικές καταστάσεις, για να αποκατασταθούν τα ελάχιστα όρια κεφαλαιακών απαιτήσεων. Προσθέτουν, ωστόσο, ότι θα περίμενε κανείς ότι μόλις αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη τράπεζες με προβλήματα, όπως μεγάλο ύψος μη εξυπηρετούμενων δανείων, να προχωρήσουν γρήγορα σε δραστικά βήματα για την εξυγίανση των ισολογισμών και κατόπιν σε αυξήσεις κεφαλαίου με καθαρά αναπτυξιακή προοπτική, ώστε να επικεντρωθούν στις τραπεζικές εργασίες και στη χρηματοδότηση της οικονομίας.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της ιταλικής τράπεζας Unicredit, η οποία βρέθηκε σε δύσκολη θέση με μεγάλο απόθεμα κόκκινων δανείων και διαβρωμένη εμπιστοσύνη. Ωστόσο, η νέα διοίκηση της τράπεζας προχώρησε από το 2016 σε «χειρουργική αφαίρεση» των προβληματικών δανείων με τη μαζική πώλησή τους και κατόπιν με καθαρό ισολογισμό και παρουσιάζοντας ένα νέο, φιλόδοξο, επιχειρηματικό πλάνο κέρδισε την εμπιστοσύνη των επενδυτών και υλοποίησε με μεγάλη επιτυχία αύξηση κεφαλαίου ύψους 22 δισ. ευρώ, που την κατέστησε μία από τις ισχυρότερες στην Ευρώπη.
Οι ίδιες πηγές τονίζουν ότι δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια για την άρνηση της πραγματικότητας. Οπως λένε, η εμπειρία δείχνει ότι τα προβλήματα δεν εξαφανίζονται ως διά μαγείας – αντιθέτως, με την αδράνεια μεγεθύνονται. Υπογραμμίζουν πως οι διοικήσεις των ελληνικών τραπεζών θα πρέπει να εκμεταλλευτούν τη θετική δυναμική που δημιουργεί το αποτέλεσμα του stress test και να προχωρήσουν σε δράσεις που θα ενισχύσουν περαιτέρω την εμπιστοσύνη, αντιμετωπίζοντας τις προκλήσεις με πρώτη τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Στην κατεύθυνση αυτή θα πρέπει να αξιοποιήσουν κάθε διαθέσιμο εργαλείο.
Αναφέρουν το ιρλανδικό μοντέλο για τα στεγαστικά δάνεια, το οποίο περιέγραψε πρόσφατα η επικεφαλής του SSM, Ντανιέλ Νουί, απαντώντας σε επιστολή Ιρλανδού ευρωβουλευτή. Σύμφωνα με αυτό, τα κόκκινα στεγαστικά διαχωρίζονται σε δύο μέρη: το βιώσιμο που μπορεί να είναι από 10% έως 50% της οφειλής (το οποίο θα αναλάβει ο δανειολήπτης) και το μη βιώσιμο μέρος που θα επιβαρύνει τις τράπεζες. Υπογραμμίζουν ότι οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί αποτελούν μεγάλης σπουδαιότητας βήμα, που δημιουργεί πίεση στους στρατηγικούς επενδυτές και κινητοποιούν τους πάντες στην αναζήτηση βιώσιμων λύσεων.
Τέλος, σε ό,τι αφορά τη δημιουργία «κακής» τράπεζας (bad bank) σημειώνουν ότι ίσως έχει κάποια πλεονεκτήματα σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όμως, οι διοικήσεις των τραπεζών πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι οι μεταβιβάσεις των προβληματικών δανείων σε έναν τέτοιο φορέα θα γίνονται σε τιμές αγοράς, εκεί δηλαδή που σήμερα αγοράζουν προβληματικά δάνεια τα εξειδικευμένα funds.
Νουί: Πέτυχαν στο stress test
Το θετικό αποτέλεσμα του stress test που πέτυχαν οι εγχώριες τράπεζες –παρά ότι ήταν αυξημένης δυσκολίας– υπογράμμισε η επικεφαλής του SSM, Ντανιέλ Νουί, σε συνέντευξή της στην τηλεόραση του Alpha. «Η κατάσταση των ελληνικών τραπεζών έχει βελτιωθεί. Ελπίζουμε ότι οι καταθέτες θα επαναφέρουν τα χρήματά τους στις τράπεζες. Είναι σημαντικό να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη των καταθετών». Για τα κόκκινα δάνεια σημείωσε ότι το μέγεθος του προβλήματος απαιτεί την αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων μέσων, ενώ ανέφερε ότι οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί αποτελούν ένα καλό εργαλείο ειδικά για την αντιμετώπιση των στρατηγικών κακοπληρωτών. Σημείωσε ότι σε πολλές περιπτώσεις θα απαιτηθεί διαγραφή μέρους των οφειλών, η οποία θα επιβαρύνει τις τράπεζες. Ιδίως στα στεγαστικά δάνεια σημείωσε ότι πρέπει να βρεθούν βιώσιμες λύσεις, εντοπίζοντας το ύψος της οφειλής που είναι σε θέση να καλύψει κάθε οικογένεια. Για την αύξηση των δανειοδοτήσεων σημείωσε ότι αυτό απαιτεί την ενίσχυση της εμπιστοσύνης και «κλειδί» στην κατεύθυνση αυτή θα είναι το πώς θα διαμορφωθεί η επόμενη ημέρα μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος. Για την άρση των capital controls, επισήμανε ότι και αυτό συνδέεται με την εμπιστοσύνη των καταθετών και των επενδυτών. Τέλος, σε ερώτηση για τη σκοπιμότητα προληπτικής γραμμής, ανέφερε πως πρόκειται για απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης.