Με πολύ αργά βήματα υλοποιούνται τα έργα πληροφορικής και επικοινωνιών στον δημόσιο τομέα. Πολλές λίστες έργων καταρτίζονται, αλλά πολύ λίγα από αυτά εντάσσονται για χρηματοδότηση στο ΕΣΠΑ και ακόμη λιγότερα προχωρούν σε φάση υλοποίησης.
Οι άνθρωποι της αγοράς κάνουν λόγο για μια λίστα που περιλαμβάνει περισσότερα από 200 έργα, προϋπολογισμού άνω των 300 εκατ. ευρώ, τα οποία όμως παραμένουν μόνον στα χαρτιά. Συγκεκριμένα, υπάρχουν δεκάδες έργα που έχουν σχεδιαστεί και βρίσκονται με τη μορφή δελτίου εξειδίκευσης, τα οποία ωστόσο δεν μετατρέπονται σε τεχνικά δελτία, έτσι ώστε να ενταχθούν στο ΕΣΠΑ.
Η συγκεκριμένη διαδικασία επιβάλλεται από τους κανονισμούς του νέου ΕΣΠΑ. Ειδικότερα, κάθε ενδιαφερόμενος δημόσιος φορέας που σχεδιάζει ένα έργο πληροφορικής το αποτυπώνει σε ένα δελτίο εξειδίκευσης, το οποίο αποστέλλεται στην αρμόδια Γενική Γραμματεία, εν προκειμένω τη Γ.Γ. Ψηφιακής Πολιτικής. Εφόσον η τελευταία κρίνει ότι το συγκεκριμένο έργο ικανοποιεί την «Εθνική Ψηφιακή Στρατηγική 2016-2021», τότε το δελτίο εξειδίκευσης του έργου αποστέλλεται στη διαχειριστική αρχή του ΕΣΠΑ στο υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης.
Η τελευταία αφού εξετάσει την έκδοση πρόσκλησης προς τον φορέα (διαθέσιμο προϋπολογισμό, στόχους επιχειρησιακού προγράμματος κ.λπ.) καταρτίζει σε συνεργασία με τον φορέα το τεχνικό δελτίο του έργου. Το έργο εντάσσεται στο επιχειρησιακό πρόγραμμα που θα το χρηματοδοτήσει και ξεκινά η διαδικασία σύνταξης των όρων διενέργειας του δημόσιου διαγωνισμού.
Ατυχώς όμως για τον κλάδο της πληροφορικής, πολύ λίγα δελτία εξειδίκευσης έχουν μετουσιωθεί σε τεχνικά δελτία έργων.
Συγκεκριμένα, τα τελευταία δυόμισι έτη έχουν σχεδιαστεί 230 νέες προτάσεις έργων πληροφορικής και αυτή τη στιγμή λιγότερα από δέκα έχουν ενταχθεί στο ΕΣΠΑ 2014-2020. Ο αριθμός αυτός δεν περιλαμβάνει τα λεγόμενα έργα-γέφυρες (π.χ. Rural Broadband) ή τα μεταφερόμενα έργα (π.χ. Σύζευξις) από το προηγούμενο ΕΣΠΑ. Παράγοντες της αγοράς κάνουν λόγο για εμπλοκή των έργων είτε στις δομές της Γ.Γ. Ψηφιακής Πολιτικής είτε στις δομές της Γ.Γ. ΕΣΠΑ ή και στις δύο.
Υπενθυμίζεται ότι αντίστοιχες μεγάλες καθυστερήσεις είχαν συμβεί και στο παρελθόν, αλλά για διαφορετικούς λόγους. Για παράδειγμα, η αλλαγή στον σχεδιασμό στρατηγικής που συντελέστηκε στο προηγούμενο ΕΣΠΑ μετά τη νέα κυβέρνηση το 2009. Τότε, η νέα ηγεσία διαχείρισης του προγράμματος αποφάσισε μαζικές απεντάξεις έργων στο ΕΣΠΑ 2007-2013. Ομως ακόμη και τότε, ο επανασχεδιασμός και η ένταξη των νέων έργων πληροφορικής και επικοινωνιών διήρκεσε 18 μήνες και μετά τη συγκεκριμένη καθυστέρηση, η διαδικασία υλοποίηση έργων τέθηκε εκ νέου σε κίνηση. Είναι η πρώτη φορά που η απραξία συνεχίζεται επί δυόμισι έτη και με τον ρυθμό που κινείται τώρα η διαδικασία ένταξης έργων, σημαίνει ότι υλοποιήσεις έργων δεν θα υπάρξουν έως το 2020. Εξαίρεση αποτελούν τα τέσσερα «εμβληματικά» έργα (barcode, VAR, ΣΗΔΕ, υποστήριξη αγροτών) ύψους περίπου 100 εκατ. ευρώ, που φέρεται να έχουν ειδικό βάρος για την κυβέρνηση. Μάλιστα, προωθούνται για χρηματοδότηση από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και όχι από το ΕΣΠΑ. Τα συγκεκριμένα έργα προωθήθηκαν για υλοποίηση σε χρόνους-ρεκόρ.
Ακόμη και το «Σύζευξις», ένα έργο που χρονίζει πάνω από μια πενταετία και εκτιμάται ότι θα εξοικονομήσει δεκάδες εκατομμύρια ευρώ ετησίως σε τηλεπικοινωνιακές δαπάνες, προωθείται με πολύ αργούς ρυθμούς. Μόλις πρόσφατα λήφθηκε απόφαση της Κομισιόν (Jaspers) για έγκρισή του ως φακέλου μεγάλου έργου.