Για πρώτη φορά μετά την είσοδο της Ελλάδας στην Ευρωζώνη, το 2001, το Χρηματιστήριο Αθηνών (Χ.Α.) θα υποβαθμιστεί τον φετινό Μάρτιο στην κατηγορία «προηγμένη αναπτυσσόμενη αγορά» (Advanced Emerging market) από την κατηγορία «ανεπτυγμένη αγορά», από τον FTSE. Υπενθυμίζουμε ότι ο αμερικανικός δείκτης MSCI έχει υποβαθμίσει την ελληνική αγορά από τον Νοέμβριο του 2013. H υποβάθμιση του Χ.Α. από τον οίκο Ftse οφείλεται στην επιβολή των capital controls στους Ελληνες επενδυτές (έχει αρθεί ο περιορισμός), γεγονός που προκάλεσε το κλείσιμο του Χρηματιστηρίου για έναν μήνα. Επίσης, ένας από τους βασικούς λόγους που υποβαθμίστηκε το Χρηματιστήριο είναι και η σημερινή κεφαλαιοποίηση της αγοράς, που προβλημάτισε τους εκπροσώπους του διεθνούς οίκου. Το Χ.Α. εισήλθε στη «λίστα αξιολόγησης» του οίκου FTSE τον Μάιο του 1998 ως προηγμένη αναπτυσσόμενη αγορά (advanced emerging), ενώ από το 2001 περιλαμβάνεται στην κατηγορία των ανεπτυγμένων αγορών. Βρισκόταν δε σε watch list από το 2004. Η επόμενη κρίσιμη αξιολόγηση του διεθνούς οίκου είναι αυτή του ερχόμενου Μαρτίου, η οποία θα αποτελέσει και προπομπό για την επίσημη αξιολόγηση, που θα γίνει τον Σεπτέμβριο του 2016.
Το Ιράν επιδιώκει να πληρωθεί σε ευρώ και όχι σε δολάρια από τους εμπορικούς του εταίρους, που έχουν οφειλές έναντί του για τις εισαγωγές τους σε πετρέλαιο. Τα σχετικά αναφέρει σε αποκλειστικό ρεπορτάζ το ειδησεογραφικό πρακτορείο Ρόιτερς. Επίσης, ο ίδιος όρος για πληρωμές σε ευρώ συμπεριλαμβάνεται και στις πρόσφατες συμφωνίες του Ιράν με τη γαλλική εταιρεία Total, την ισπανική Cepsa και τη ρωσική Litasco, η οποία ανήκει στον όμιλο της Lukoil και δραστηριοποιείται στις συναλλαγές στην αγορά εμπορευμάτων. Η επιλογή του ευρώ σχετίζεται με το ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει πλέον καταστεί η μεγαλύτερη εμπορική εταίρος του Ιράν.
Κάμφθηκαν οι αντιδράσεις
Υποχωρούν οι αντιδράσεις στις τοπικές κοινωνίες σχετικά με τις αποκρατικοποιήσεις. Ο ισχυρός παράγοντας της Fraport, Στέφαν Σούλτε, πραγματοποίησε την εβδομάδα που μας πέρασε περιοδεία σε τρία περιφερειακά αεροδρόμια (Κως, Μύκονος και Σαντορίνη) χωρίς ν’ ανοίξει… μύτη. Αντίθετα, παράγοντες της τοπικής κοινωνίας δεξιώθηκαν τον Γερμανό επικεφαλής του ομίλου που ανέλαβε την αξιοποίηση των περιφερειακών αεροδρομίων της χώρας. Για παράδειγμα, την περασμένη Πέμπτη, ο δήμαρχος της Κω παρέθεσε γεύμα στον επικεφαλής της γερμανικής αντιπροσωπείας που επισκέφθηκε το νησί. Σύμφωνα δε με πληροφορίες, οι τοπικοί παράγοντες, δύο πράγματα ζήτησαν από τον επιχειρούμενο εκσυγχρονισμό των αεροδρομίων: περισσότερη καθαριότητα και μεγαλύτερη ασφάλεια. Τέλος, οι τοπικοί παράγοντες εξέφρασαν τη θέση πως οι όποιες οικοδομικές κατασκευές γίνουν, πρέπει να «δέσουν» αρχιτεκτονικά με τον περιβάλλοντα χώρο.
Crowdfunding και στην Ελλάδα
Η δυνατότητα της συμμετοχικής χρηματοδότησης, το γνωστό crowdfunding, έρχεται και στη χώρα μας έπειτα από πρωτοβουλία της Εθνικής Τράπεζας. Η Act4Greece, που αποτελεί τη νέα πρωτοβουλία της ΕΤΕ για την προώθηση της κοινωνικής και αναπτυξιακής τραπεζικής, στοχεύει στη χρηματοδότηση και την προώθηση κοινωνικών και αναπτυξιακών δράσεων. Σε ειδική εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε την προηγούμενη εβδομάδα παρουσιάστηκε η σχετική ηλεκτρονική πλατφόρμα, που δίνει τη δυνατότητα συγκέντρωσης πόρων από το «πλήθος», δηλαδή από κάθε ενδιαφερόμενο σε κάθε γωνιά του πλανήτη, πόροι που στη συνέχεια διοχετεύονται σε συγκεκριμένα έργα τα οποία έχουν αναλάβει να υλοποιήσουν διάφοροι φορείς.
Business χωρίς happy end
Η Ιστορία επαναλαμβάνεται, ενίοτε χωρίς το προσδοκώμενο happy end, όταν πρόκειται για business. Πάρτε για παράδειγμα την κρίση στη ναυλαγορά του ξηρού φορτίου. Εκεί, τα private equities αντιμετώπισαν την πρώτη κρίση κατά τη περίοδο 2008-2009 και την παράλληλη αδυναμία των ευρωπαϊκών τραπεζών να χρηματοδοτήσουν τη ναυτιλία ως μια μεγάλη ευκαιρία για υψηλές αποδόσεις. Οι εφοπλιστές, που πίστεψαν πως το χαμηλό σημείο του κύκλου για τη φορτηγό ναυτιλία ήταν τότε, προχώρησαν σε συνεργασίες μαζί τους, κυρίως απουσία άλλων πηγών χρηματοδότησης. Οι περισσότεροι «μπήκαν» σε φορτηγά πλοία. Εκείνη η κίνηση «τους βγήκε». Ομως στην αγορά τα πάντα είναι κύκλος.
Και τώρα, αξίες και ναύλοι έχουν περιέλθει σε ακόμα χαμηλότερα επίπεδα σε σχέση με τότε, χωρίς να είναι ορατό στον ορίζοντα το πότε μπορεί να σταθεροποιηθεί και πάλι η αγορά, πόσο μάλλον να γυρίσει ανοδικά.
Πολλοί είχαν προειδοποιήσει, ήδη από τις αρχές της δεκαετίας, για τους κινδύνους των αθρόων χρηματοδοτήσεων, κυρίως από επενδυτές που είχαν δει την ποντοπόρο ως ευκαιρία για γρήγορο και εύκολο κέρδος, όπως τουλάχιστον πίστευαν τότε. Ωστόσο, όλοι γνώριζαν πως, όταν έρθει η ώρα της εξόδου, τα πράγματα θα ήταν δύσκολα. «Ομως φαίνεται πως έγιναν δυσκολότερα από όσο φαντάζονταν ακόμα και οι πιο απαισιόδοξοι», εξηγεί στη στήλη Ελληνας τραπεζίτης με ειδίκευση στον χώρο.