Οσο αισιόδοξα είχε αρχίσει για την οικονομία της Ευρωζώνης το 2018, τόσο απαισιόδοξα τελειώνει. Ο ιδιωτικός τομέας της αναπτύχθηκε τον Δεκέμβριο με τον χαμηλότερο ρυθμό των τελευταίων τεσσάρων ετών, ενώ στη Γαλλία καταγράφεται συρρίκνωση εξαιτίας των διαδηλώσεων των προηγούμενων εβδομάδων. Μοναδικό φωτεινό σημείο είναι η σταθεροποίηση της ανάπτυξης στη Γερμανία, αλλά στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων τεσσάρων ετών.
Με τις νέες παραγγελίες να μειώνονται όλο και περισσότερο, εξαιτίας του εμπορικού πολέμου ΗΠΑ και Κίνας, ο κλάδος των υπηρεσιών πρωτίστως δέχθηκε ισχυρό πλήγμα τον Δεκέμβριο, ενώ συνεχίστηκε, αν και με πιο αργό ρυθμό, η επιβράδυνση και στη βιομηχανία, σύμφωνα με την έρευνα της IHS Markit. Ο σύνθετος δείκτης υπευθύνων παραγγελιών (PMI), ο οποίος περιλαμβάνει τους κλάδους υπηρεσιών και μεταποίησης της εταιρείας, υποχώρησε τον Δεκέμβριο πολύ περισσότερο και από την πλέον απαισιόδοξη πρόβλεψη οικονομολόγων που συμμετείχαν σε έρευνα του Reuters. «Είναι σχετικά απαισιόδοξη εικόνα για το τέλος του έτους. Είναι σαφές πως ο μακροπρόθεσμος ρυθμός ανάπτυξης έχει επιβραδυνθεί ακόμη περισσότερο και πως αφορά τόσο τη μεταποίηση όσο και τις υπηρεσίες», εξηγεί ο Κρις Γουίλιαμσον, επικεφαλής οικονομολόγος της IHS Markit. Προβλέπει δε πως η οικονομία της Ευρωζώνης θα αναπτυχθεί με ρυθμό 0,2%-0,3% το τέταρτο τρίμηνο (σε σύγκριση με το προηγούμενο), ενώ οικονομολόγοι είχαν προβλέψει στο Reuters ρυθμό ανάπτυξης 0,4%.
Τον Δεκέμβριο, ο σύνθετος δείκτης PMI της Ευρωζώνης υποχώρησε στις 51,3 μονάδες, δηλαδή στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Νοέμβριο του 2014, από το 52,7 μονάδες τον Νοέμβριο. Ο δείκτης για τις υπηρεσίες υποχώρησε από τις 53,4 μονάδες τον Νοέμβριο στις 51,4 μονάδες τον Δεκέμβριο. Κάθε τιμή πάνω από το 50 υποδηλώνει επέκταση της οικονομικής δραστηριότητας στον ιδιωτικό τομέα. Αδύναμη θα είναι η ανάπτυξη το τέταρτο τρίμηνο και στη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης, τη γερμανική, η οποία προβλέπεται να αναπτυχθεί με ρυθμό 0,2% σε τριμηνιαία βάση, ενώ το τρίτο τρίμηνο είχε συρρικνωθεί κατά 0,2%. Ο σύνθετος δείκτης PMI σταθεροποιήθηκε στις 52,2 μονάδες, είχε καταγραφεί στις 52,3 τον Νοέμβριο, ωστόσο έχει υποχωρήσει οκτώ φορές εντός του 2018, περιλαμβανομένων των τεσσάρων τελευταίων μηνών του έτους, εξαιτίας καθυστερήσεων στην ταξινόμηση νέων αυτοκινήτων αλλά και των προβλημάτων που προκαλεί ο εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ – Κίνας.
Ο Γουίλιαμσον προέβλεψε πως δεν υπάρχει κίνδυνος ύφεσης της γερμανικής οικονομίας, αν και οι προοπτικές εξακολουθούν να είναι δυσοίωνες για τους επόμενους μήνες, ιδίως εξαιτίας του Brexit. Ακόμη χειρότερη είναι η εικόνα στη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης, τη γαλλική. Ο ιδιωτικός τομέας της Γαλλίας συρρικνώθηκε τον Δεκέμβριο, με τον σύνθετο δείκτη PMI να υποχωρεί στις 49,3 μονάδες από τις 54,2 τον Νοέμβριο, υποχώρηση που αποδίδεται στις διαδηλώσεις των «Κίτρινων Γιλέκων», οι οποίες έπληξαν ιδιαίτερα τον κλάδο των υπηρεσιών. Κατά τον Κρις Γουίλιαμσον, η γαλλική οικονομία προβλέπεται να αναπτυχθεί με ρυθμό 0,2% το τέταρτο τρίμηνο, ενώ το τρίτο τρίμηνο είχε αναπτυχθεί με ρυθμό 0,4%.
Εντείνεται η αβεβαιότητα
Μία ημέρα αφότου η ΕΚΤ επιβεβαίωσε ότι θα ολοκληρώσει στο τέλος του μήνα τις αγορές ομολόγων, κεντρικοί τραπεζίτες από διάφορες χώρες της Ευρωζώνης αναγνώρισαν χθες πως εντείνεται η αβεβαιότητα για την πορεία της οικονομίας της Ευρωζώνης το επόμενο διάστημα. Παράλληλα, προσπάθησαν να διασκεδάσουν την ανησυχία ορισμένων επενδυτών πως η ΕΚΤ δεν θα είναι σε θέση να αυξήσει τα επιτόκια δανεισμού εντός του 2019. Την ισχυρότερη αντίδραση σε αυτό το ενδεχόμενο εξέφρασε ο Εβαλντ Νοβότνι, κεντρικός τραπεζίτης της Αυστρίας, ο οποίος είπε πως η ΕΚΤ θα πρέπει να αυξήσει το επιτόκιο δανεισμού για τράπεζες από το επίπεδο του -0,4% όπου βρίσκεται τα τελευταία χρόνια. Ο Γάλλος κεντρικός τραπεζίτης Φρανσουά Βιλρουά ντε Γκαλό είπε ότι η αβεβαιότητα οφείλεται σε απειλές όπως το Brexit, ο οικονομικός προστατευτισμός, η αντιπαράθεση μεταξύ Ιταλίας και Κομισιόν για τον προϋπολογισμό του 2019, αλλά και στην αδυναμία των αναδυόμενων αγορών. Ο δε Βίτας Βαζιλιάουσκας, κεντρικός τραπεζίτης της Λιθουανίας, είπε πως τα αρνητικά στοιχεία στην οικονομία έχουν αρχίσει να υπερισχύουν των θετικών στοιχείων. «Το ισοζύγιο των απειλών είναι πολύ ασαφές. Θα έλεγα πως οι τάσεις αρχίζουν να φέρνουν προς το αρνητικό».