Υπό το μηδέν η ατμόσφαιρα στο φετινό φόρουμ του Νταβός

Υπό το μηδέν η ατμόσφαιρα στο φετινό φόρουμ του Νταβός

4' 48" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Αντανάκλαση ενός νέου τοπίου στην παγκόσμια σκηνή και στην παγκόσμια οικονομία, το φετινό Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός της Ελβετίας χαρακτηρίστηκε από τις πρωτοφανείς απουσίες και τις ανατροπές που αυτές υποδηλώνουν. Η παγωμένη ατμόσφαιρα που καλλιέργησαν αυτές οι απουσίες υπογράμμισε την αβεβαιότητα που περιβάλλει πλέον την παγκόσμια οικονομία αλλά και πέραν αυτής την αβεβαιότητα γύρω από την παγκόσμια τάξη πραγμάτων.

Με πρόσχημα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν στο εσωτερικό των χωρών τους απουσίασαν ο Αμερικανός πρόεδρος, ο Κινέζος ομόλογός του, η Βρετανίδα πρωθυπουργός Τερέζα Μέι και ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν. Ο Αμερικανός πρόεδρος έχει, βέβαια, να αντιμετωπίσει την παρατεταμένη αναστολή στη λειτουργία του ομοσπονδιακού κράτους, που κάθε άλλο παρά πρωτοφανής είναι για τα αμερικανικά δεδομένα. Είναι αντιθέτως η τρίτη φορά που επαναλαμβάνεται μέσα στην τελευταία πενταετία. Η απουσία του Αμερικανού προέδρου, όμως, υπενθύμισε ότι υπό την ηγεσία του Ντόναλντ Τραμπ η υπερδύναμη τείνει να απουσιάζει γενικώς αποχωρώντας από πολυμερείς συμφωνίες, εμπορικές και μη.

Θυμίζει, όμως, παράλληλα τη θορυβώδη παρουσία του κ. Τραμπ στο Νταβός του περασμένου έτους, όταν είχε ισχυριστεί πως η χώρα του υποστηρίζει το ελεύθερο εμπόριο αλλά «δεν μπορεί να υπάρξει ελεύθερο εμπόριο όταν ορισμένες χώρες εκμεταλλεύονται το διεθνές σύστημα εις βάρος άλλων». Τότε εν ολίγοις που εκήρυττε τον εμπορικό πόλεμο στην Κίνα αλλά και σε στενούς συμμάχους και εταίρους όπως η Ε.Ε. και ο Καναδάς.

Και βέβαια ο εμπορικός πόλεμος και η αβεβαιότητα που συνεπάγεται για τις εξελίξεις στην παγκόσμια οικονομία απασχόλησε τουλάχιστον τα στελέχη επιχειρήσεων που συμμετείχαν στο Νταβός. Αλλά η μνήμη λειτουργεί προς πολλές κατευθύνσεις και η παράλληλη απουσία του Κινέζου προέδρου θυμίζει πως η Κίνα δεν είναι απλώς αποδέκτης επιθέσεων του κ. Τραμπ. Ο κ. Σι ενσαρκώνει στα μάτια της Δύσης την επιχειρηματική και εμπορική πολιτική της Κίνας που έχει εξωθήσει όχι μόνον την Ουάσιγκτον αλλά και τις Βρυξέλλες και το Βερολίνο να αρχίσουν έστω και καθυστερημένα να προστατεύουν τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις από τη βουλιμία του Πεκίνου.

Οπως και ο Αμερικανός πρόεδρος, ο Σι Τζινπίνγκ έχει να αντιμετωπίσει ουκ ολίγα προβλήματα στο εσωτερικό της Κίνας, δεδομένου ότι η οικονομία της επιβραδύνεται στον χαμηλότερο ρυθμό ανάπτυξης από το 1990. Δεν πρόκειται, όμως, για πρόσφατη εξέλιξη, καθώς η επιβράδυνση της Κίνας έχει αρχίσει να βαθαίνει προ πολλού και ήδη απασχολούσε τους οικονομικούς κύκλους της Δύσης από το 2015 και το κραχ των χρηματιστηρίων της. Τόσο το περασμένο έτος, όμως, όσο και προ διετίας, όταν για πρώτη φορά συμμετείχε Κινέζος πρόεδρος στο Νταβός, ο κ. Σι εμφανίστηκε ως ο αντίποδας του Ντόναλντ Τραμπ, υπερασπιστής του ελεύθερου εμπορίου και της ανοικτής οικονομίας. Δύσκολα θα προσυπέγραφαν το μήνυμά του αμερικανικές και ευρωπαϊκές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην Κίνα και αναγκάζονται να μοιραστούν την τεχνογνωσία τους με τις εγχώριες εταιρείες.

Σε ό,τι αφορά τις ευρωπαϊκές απουσίες, της κ. Μέι και του κ. Μακρόν, αναμφίβολα υπογραμμίζουν έντονα την πολιτική αβεβαιότητα και την αστάθεια που υπονομεύει την ευρωπαϊκή οικονομία. Τα εσωτερικά προβλήματα που έπεισαν την κ. Μέι να μείνει στο Λονδίνο είναι προβλήματα και της Ε.Ε. που καλείται για πρώτη φορά να αντιμετωπίσει την αποχώρηση μέλους της, ενώ εκκολάπτονται στους κόλπους της φυγόκεντρες δυνάμεις. Το ίδιο ισχύει για την απουσία του Γάλλου προέδρου που στο Νταβός του 2018 έμοιαζε να αποτελεί υπόσχεση πως η παγκοσμιοποίηση θα συνεχιστεί. Με την απουσία του θυμίζει τις πολιτικές πιέσεις που αντιμετωπίζει στο εσωτερικό της Γαλλίας από το κίνημα των «Κίτρινων Γιλέκων» και την αμφισβήτηση της πολιτικής του από τα δύο άκρα του πολιτικού φάσματος. Μια αμφισβήτηση που υπερβαίνει τα σύνορα της Γαλλίας.

«Καμπανάκι» ΔΝΤ – ΕΚΤ για παγκόσμια οικονομία, επιβράδυνση Ευρωζώνης

Την ώρα που οι σημαντικότεροι πολιτικοί ηγέτες έλαμπαν διά της απουσίας τους από το Νταβός, εντονότατη έκανε την παρουσία του το ΔΝΤ. Ωρες πριν από την έναρξη των εργασιών του Φόρουμ, έδωσε στη δημοσιότητα έκθεσή του στην οποία αναθεωρεί προς τα κάτω τις προβλέψεις του για την παγκόσμια οικονομία. Παράλληλα, η επικεφαλής του Ταμείου Κριστίν Λαγκάρντ έσπευσε να προειδοποιήσει πως η επιβράδυνση της Κίνας μπορεί να αποτελέσει μείζονα κίνδυνο για την παγκόσμια οικονομία αν βαθύνει ραγδαία. Εξίσου αισθητή έκανε την παρουσία της στο Νταβός η ΕΚΤ, που ενώ βρίσκονταν σε εξέλιξη οι εργασίες του Φόρουμ, αναγνώρισε διά στόματος του προέδρου της ότι έχουν ενταθεί οι κίνδυνοι για την ανάπτυξη της Ευρωζώνης.

Και βέβαια η ανησυχία για την επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας ήρθε σε οξεία αντίθεση με την αισιοδοξία που επικρατούσε πριν από ένα χρόνο στο Νταβός. «Σε σύγκριση με το περασμένο έτος, η εικόνα είναι πολύ πιο δυσοίωνη», σχολίασε ο Τακέσι Νινάμι, διευθύνων σύμβουλος του ιαπωνικού ομίλου Suntory Group που συμμετέχει στο Νταβός εδώ και περισσότερο από μία δεκαετία. Πράγματι, πριν από ένα χρόνο στο Νταβός ο τότε νεοεκλεγείς Εμανουέλ Μακρόν δήλωνε πως «η Γαλλία είναι και πάλι εδώ» προσκαλώντας τους επενδυτές στη χώρα του. Ο πρίγκιπας της Σαουδικής Αραβίας Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, που τώρα θεωρείται ηθικός αυτουργός της δολοφονίας του δημοσιογράφου Κασόγκι, αντιμετωπιζόταν ως οραματιστής που θα αλλάξει το βασίλειο με τις πρωτοποριακές ιδέες του.

Φέτος, όμως, ηχηρά ονόματα από τον κόσμο των επιχειρήσεων εξέφραζαν ανοικτά την ανησυχία τους για την επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας και τον σινοαμερικανικό εμπορικό πόλεμο, και τόνιζαν πως τους ανησυχεί η προοπτική νέας κρίσης. Ανάμεσά τους, ο Μάρτιν Γκίλμπερτ, διευθύνων σύμβουλος της βρετανικής επενδυτής Standard Life Aberdeen, που αναφέρθηκε στις γεωπολιτικές εντάσεις του τελευταίου έτους και τόνισε πως «έχει ανακύψει σειρά γεωπολιτικών κινδύνων ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Κίνα». Προειδοποίησε μάλιστα πως η παγκόσμια οικονομία ενδέχεται να αντιμετωπίσει νέες θύελλες φέτος, ικανές να προκαλέσουν μεγάλες διακυμάνσεις στις αγορές. Παράλληλα, ο Ρέι Ντάλιο, ιδρυτής του μεγαλύτερου hedge fund τον κόσμο, του Bridgewater Associates, εξέφρασε ανησυχία για την άνοδο του λαϊκισμού. Δήλωσε, άλλωστε, ανήσυχος για το γεγονός ότι οι κεντρικές τράπεζες έχουν πλέον περιορισμένα εργαλεία να αντιδράσουν σε μια νέα κρίση. Τόνισε πως τον τρομάζει περισσότερο από οτιδήποτε άλλο το γεγονός ότι «έχουμε περιορισμούς στην άσκηση νομισματικής πολιτικής, που είναι το σημαντικότερο εργαλείο μας, και ταυτοχρόνως αντιμετωπίζουμε εντεινόμενο πολιτικό και κοινωνικό ανταγωνισμό».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή