Οι αρμόδιες εισαγγελικές αρχές των Ηνωμένων Πολιτειών διενεργούν ποινική προκαταρκτική έρευνα για να διαλευκάνουν τι συμβαίνει με επίμαχες συμφωνίες που συνήψε η εταιρεία Facebook με πάμπολλες ισχυρές εταιρείες υψηλής τεχνολογίας (περισσότερες από 150), ώστε να τους κοινοποιήσει σωρεία δεδομένων εκατομμυρίων χρηστών του ομώνυμου κοινωνικού δικτύου της. Οι εισαγγελείς έδωσαν εντολή να τους παραχωρηθούν τα αρχεία τουλάχιστον δύο κορυφαίων κατασκευαστριών κινητών τηλεφώνων και άλλων ψηφιακών συσκευών. Οι εν λόγω συμφωνίες αποκαλύφθηκαν πέρυσι τον Δεκέμβριο. Οπότε οι πιέσεις στην ίδια τη Facebooκ και στον ιδρυτή της Μαρκ Ζούκερμπεργκ γίνονται ακόμη πιο ασφυκτικές, ενόσω ταυτόχρονα διεξάγονται και άλλες έρευνες στις ΗΠΑ για παραπλήσια θέματα. Εξ ου και προ ημερών ο κ. Ζούκερμπεργκ ανακοίνωσε αλλαγή μοντέλου, ώστε η Facebook από πλατφόρμα μοιράσματος δεδομένων να μετεξελιχθεί κυρίως σε ψηφιακό χώρο ιδιωτικής επικοινωνίας. Ερευνες διεξάγουν επίσης το υπουργείο Οικονομικών, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ και η Επιτροπή Θεμιτού Εμπορίου, όπως αναφέρουν σε δημοσίευμά τους οι New Υork Times.
Η αποκάλυψη
Ειδικότερα, η μονάδα οικονομικού εγκλήματος του υπουργείου ξεκίνησε έρευνα, όταν αποκαλύφθηκε ότι η εταιρεία πολιτικών συμβούλων Cambridge Analytica είχε παράτυπα αποκτήσει πρόσβαση σε στοιχεία 87 εκατ. χρηστών του Facebook. Τα χρησιμοποίησε δε στη συνέχεια προκειμένου να συνδράμει τον Ντόναλντ Τραμπ να νικήσει στις τελευταίες προεδρικές εκλογές της χώρας. Σύμφωνα με μάρτυρες που εξετάστηκαν προσφάτως στο πλαίσιο της υπόθεσης Cambridge Analytica και μίλησαν ανώνυμα, ιδιαίτερο βάρος δίδεται στον ισχυρισμό της Facebook πως παραπλανήθηκε από την Cambridge Analytica. Σε δημόσιες δηλώσεις τους, στελέχη του ομίλου Facebook ισχυρίζονταν ότι η Cambridge τους ενημέρωσε πως η συλλογή στοιχείων γινόταν για ακαδημαϊκούς λόγους. Ωστόσο, υπήρχε υποσημείωση στην εφαρμογή, που συνέλεγε τα στοιχεία, ότι θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν και για εμπορικούς σκοπούς.
Η Facebook έκλεισε συμφωνίες με περισσότερους από 150 πανίσχυρους ομίλους υψηλής τεχνολογίας, όπως οι Apple, Amazon, Microsoft και Sony, σύμφωνα με τους NΥΤ. Ετσι μπορούσαν να αποκτήσουν προσωπικές πληροφορίες αναρίθμητων χρηστών σχετικά με τους φίλους τους και άλλα θέματα, και να τις χρησιμοποιήσουν για ίδιον όφελος. Αυτό ορισμένες φορές γινόταν χωρίς τη συναίνεση των χρηστών, αν και η Facebook το αρνείται κατηγορηματικά, όπως αναφέρει το Reuters. Τα τελευταία δύο χρόνια η Facebook σταδιακά καταργεί τις προαναφερθείσες συμφωνίες, oι οποίες αποδείχθηκαν επωφελέστατες. Λόγου χάριν, η μηχανή αναζήτησης Bing, ιδιοκτησίας Microsoft, κατέγραψε τους φίλους σχεδόν όλων των χρηστών του Facebook χωρίς ρητή συγκατάθεση, ενώ η Amazon εξασφάλισε τα ονόματα των χρηστών και στοιχεία επικοινωνίας μέσω των φίλων τους. Η Apple κατόρθωσε να αποκρύψει από τους χρήστες του Facebook όλες τις συναφείς ενδείξεις, ώστε ούτε καν να δηλώνεται ότι οι δικές της συσκευές ζητούν τα ατομικά στοιχεία τους.
Οι υπέρμαχοι του απορρήτου των ατομικών στοιχείων αναφέρουν πως οι συνεργασίες μεταξύ Facebook και λοιπών κολοσσών της υψηλής τεχνολογίας φαίνεται πως παραβιάζουν τη δική της συμφωνία του 2011 με την αμερικανική Επιτροπή Θεμιτού Εμπορίου για την εξασφάλιση συναίνεσης των χρηστών. Η συμφωνία αυτή ήταν απόρροια παλαιότερων καταγγελιών ότι η Facebook είχε δώσει σε τρίτους προσωπικά στοιχεία κατά τρόπο τέτοιο, ώστε να εξαπατά τους χρήστες του κοινωνικού δικτύου της. Συν τοις άλλοις, οι συμφωνίες μεταξύ Facebook και κολοσσών έρχονται σε αντίφαση με δηλώσεις του Μαρκ Ζούκερμπεργκ και άλλων στελεχών του ότι είχαν παύσει προ ετών να κοινοποιούν σε τρίτους τα στοιχείων των φίλων των χρηστών. Τέλος, αναφέρεται ότι τα στελέχη της Επιτροπής Θεμιτού Εμπορίου εξετάζουν το ενδεχόμενο επιβολής προστίμου στη Facebook.