Αμετάβλητος στο 19,71% παρέμεινε ο ετήσιος πληθωρισμός στην Τουρκία τον Μάρτιο με τις τιμές των τροφίμων να παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη άνοδο, διατηρώντας σε υψηλά επίπεδα το κόστος διαβίωσης και πλήττοντας τη δημοτικότητα του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Το κυβερνών Κόμμα της Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) έχασε την Αγκυρα και την Κωνσταντινούπολη στις δημοτικές εκλογές που έλαβαν χώρα την περασμένη Κυριακή λόγω και της επιδείνωσης των οικονομικών συνθηκών στη χώρα. Ο πληθωρισμός και η ανεργία θεωρούνται τα μεγαλύτερα προβλήματα στην οικονομία. Οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα νοικοκυριά σε καθημερινή βάση για να καλύψουν βασικές ανάγκες καθρεφτίζονται από την άνοδο των τιμών στα τρόφιμα κατά σχεδόν 30% τον Μάρτιο σε ετήσια βάση. Ανοδο της τάξεως του 16,4% εμφάνισε επίσης το κόστος της ενέργειας.
Η Τουρκία παγιδεύτηκε σε ύφεση το β΄ εξάμηνο του 2018, ενώ δυσοίωνες είναι επίσης οι προβλέψεις για την πορεία της οικονομίας στο διάστημα του τρέχοντος έτους. Αναλυτές της Capital Economics βλέπουν φέτος υποχώρηση του ΑΕΠ κατά 2,5% ύστερα από συρρίκνωση της τάξεως του 1,6% το γ΄ τρίμηνο του 2018 και 2,4% το δ΄ τρίμηνο. Υπό αυτές τις συνθήκες περιορίζονται οι πιθανότητες για μείωση της ανεργίας, η οποία έφθασε το 13,5% τον Δεκέμβριο από το 9,6% πέρυσι τον Απρίλιο.
Οι πολιτικές συνθήκες στη χώρα, με την επιθετική ρητορική του Ερντογάν, έχουν κλονίσει την εμπιστοσύνη στην οικονομία, κάτι που απεικονίζεται στην πτώση της τουρκικής λίρας. Ο Ερντογάν είχε χαρακτηρίσει πρόσφατα τη μεγάλη άνοδο των τιμών στα τρόφιμα ως μια μορφή άσκησης «τρομοκρατίας». Ελαβε δε την πρωτοβουλία να πωληθούν βασικά αγαθά όπως λαχανικά σε τιμές χαμηλότερες της λιανικής αγοράς σε Αγκυρα και Κωνσταντινούπολη, δίνοντας εντολή να εγκατασταθούν 150 υπαίθριοι πάγκοι. Ομως ακόμη και σε ορισμένες περιοχές όπου υπερισχύει το ΑΚΡ, όπως η Ριζούντα, η κοινή γνώμη έχει συνειδητοποιήσει πως η κυβερνητική πολιτική έχει συνεισφέρει στην άνοδο του πληθωρισμού και της ανεργίας, αναφέρει δημοσίευμα της Guardian. Κάθε προοπτική ανάκαμψης επισκιάζεται όσο συνεχίζεται επίσης η διαμάχη με τις ΗΠΑ, η οποία περιλαμβάνει και την επιβολή οικονομικών κυρώσεων από την Ουάσιγκτον.
Αν και ο πληθωρισμός έχει υποχωρήσει από το υψηλό 15ετίας που είχε καταγραφεί τον Οκτώβριο του 2018, εξακολουθεί να κυμαίνεται σε υψηλά επίπεδα. Οπως σημειώνουν οικονομικοί αναλυτές στο Reuters, ο πληθωρισμός έπαυσε να υποχωρεί από τον Ιανουάριο. Κάθε ένδειξη πολιτικής ή οικονομικής αστάθειας στη χώρα προκαλεί νέα πτώση της τουρκικής λίρας, επιτείνοντας τις πληθωριστικές πιέσεις στη χώρα. Σε ομιλία του, στα τέλη του προηγούμενου μηνός, ο Ερντογάν είχε προειδοποιήσει τους επενδυτές πως θα πληρώσουν «βαρύ τίμημα» εάν στοιχηματίζουν εις βάρος της τουρκικής λίρας, ενισχύοντας τους φόβους για παρέμβαση της κυβέρνησης στις αγορές.
Κατά κοινή ομολογία αναλυτών, οι τακτικές αυτές πλήττουν την εμπιστοσύνη στην οικονομία και στο τουρκικό νόμισμα.
Νέα πτώση για τουρκική λίρα
Εκτεθειμένη στις πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις παραμένει η τουρκική λίρα, έχοντας ήδη απολέσει το 30% της αξίας της έναντι του δολαρίου κατά τη διάρκεια του περυσινού έτους. Χθες σημείωσε νέα πτώση έναντι του δολαρίου της τάξεως του 0,3% έπειτα από απόφαση των ΗΠΑ να ματαιώσουν την παράδοση εξοπλισμού που συσχετίζεται με τα μαχητικά F-35, αντιδρώντας στην απόφαση της Αγκυρας να παραγγείλει πυραυλικά συστήματα S-400 από τη Ρωσία. Οι σχέσεις ΗΠΑ – Τουρκίας έχουν επιδεινωθεί το τελευταίο διάστημα λόγω του χάσματος απόψεων ως προς την άσκηση πολιτικής στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής, το θέμα της Συρίας και την επαναφορά κυρώσεων από τις ΗΠΑ εις βάρος του Ιράν.
Παράλληλα, όμως, η τουρκική λίρα είναι εκτεθειμένη στην ετήσια πτώση της βιομηχανικής παραγωγής κατά 10%, το υψηλό έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών που φθάνει σήμερα το 4% του ΑΕΠ και την μεγάλη έκθεση των εταιριών σε εξωτερικό χρέος. Πέρυσι η τουρκική λίρα είχε δεχθεί πιέσεις από την αβεβαιότητα για την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας σε ό,τι αφορά τη διαχείριση του κόστους δανεισμού στην οικονομία.