Στη Νέα Υόρκη, όπου παρατηρείται μεγάλη δραστηριότητα στην οικοδόμηση νέων κτιρίων, ένας μεγιστάνας πηγαίνει κόντρα στο ρεύμα. Ο Γερμανοαμερικανός Αμπάι Ρόζεν αγόρασε αντί 151 εκατ. δολαρίων ένα ιστορικό κτίριο, το Κράισλερ Μπίλντινγκ (Chrysler Building). Πρόκειται για ένα οικοδόμημα στο Μανχάταν, που συναποτελεί ψηφίδα του μωσαϊκού της πόλης, ενώ για πολλούς θεωρητικούς της τέχνης και της αρχιτεκτονικής είναι αναπόσπαστο κομμάτι της νεοϋορκέζικης ταυτότητας. Αρχικά ανήκε στην Chrysler, την ιστορική αυτοκινητοβιομηχανία της Αμερικής. Είναι ένα από τα πιο μεγαλειώδη οικοδομήματα του κόσμου και κατασκευάστηκε κατ’ επιθυμία του δημιουργού της εταιρείας, Γουόλτερ Κράισλερ. Οταν ανηγέρθη το 1930, ήταν το υψηλότερο κτίριο του κόσμου, τίτλο που διατήρησε μερικούς μόνο μήνες. Την αμέσως επόμενη χρονιά τον εξασφάλισε το ακόμα υψηλότερο Εμπάιαρ Στέιτ Μπίλντινγκ (Empire State Building).
Ευκαιρίες
Σε σχετικό ρεπορτάζ των Financial Times αναφέρεται πως ο επιχειρηματίας Αμπάι Ρόζεν, που διατηρεί την εταιρεία εκμετάλλευσης ακινήτων RFR Holdings, έκανε περιουσία με το να αγοράζει σε χαμηλές τιμές ακίνητα στη Νέα Υόρκη στη δεκαετία του 1990 και να αναθέτει σε αρχιτέκτονες να τα ανακαινίζουν – τότε η αγορά βρισκόταν σε ύφεση και υπήρχαν ευκαιρίες. Σήμερα, γιατί αγοράζει αντί 151 εκατ. δολαρίων το αρ ντεκό Κράισλερ Μπίλντινγκ, το οποίο –σημειωτέον– βρίσκεται σε ένα πανάκριβο οικόπεδο; Οι προηγούμενοι ιδιοκτήτες του, τα κρατικά επενδυτικά κεφάλαια του Αμπου Ντάμπι, είχαν αγοράσει το 2008 το πολυώροφο κτίριο των 77 ορόφων και κατέβαλαν 800 εκατ. δολάρια. Ωστόσο, το ετήσιο ενοίκιο του οικοπέδου έβαινε αυξανόμενο από τα 7 εκατ. δολάρια αρχικά, στα 32,5 εκατ. δολάρια. «Το οικοδόμημα ίσως δεν εναρμονίζεται πολύ με την εποχή, ωστόσο διατηρεί και τη γοητεία του και τη σημασία του», λέει ο κ. Ρόζεν, ο οποίος σπούδασε νομικά στη Γερμανία και μετέβη στη Νέα Υόρκη το 1980. Μεγαλώνοντας στην Ευρώπη, εκτίμησε την αξία των ιστορικών κτιρίων, που αποτελούν τοπόσημα και σύμβολα. Οπως λέει στους Financial Times, η αποστολή του έγκειται στο να ανακαλύπτει τη χαμένη ψυχή του κάθε κτιρίου και, όταν το κατορθώσει, ύστερα από μόνο του θα προσελκύσει τους ενδιαφερόμενους ενοικιαστές. «Το Κράισλερ Μπίλντινγκ είναι το λόμπι του, οι ανελκυστήρες και μετά στους ορόφους χώροι γραφείων – αλλά εμείς θα δημιουργήσουμε κάτι παραπάνω από αυτό».
Κατά την εκτίμησή του η νέα γενιά των πλουσίων και τα στελέχη στις εταιρείες υψηλής τεχνολογίας και τους οίκους επενδυτικών κεφαλαίων, που θα κυβερνήσουν αύριο την Αμερική, ενδιαφέρονται για κτίρια με χαρακτήρα. «Το να ανεγείρεις σήμερα ένα καινούργιο κτίριο μεταφράζεται σε κόστος στα περίπου 3.300 δολάρια το τετραγωνικό μέτρο», παρατηρεί ο Αμπάι Ρόζεν, που διαθέτει και μία αξιόλογη συλλογή έργων σύγχρονης τέχνης. «Αγοράζεις ένα ήδη υπάρχον με 2.240-2.560 δολάρια το τ.μ., διαθέτεις επιπλέον 640-960 δολάρια ανά τ.μ. για ανακαίνιση, και έχεις ένα ιστορικό κτίριο». Κατά καιρούς, έχει έντονες διαφωνίες με την αρμόδια επιτροπή προστασίας της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της Νέας Υόρκης, που απασχολούν και τον Τύπο, αλλά υπογραμμίζει ότι οι περιορισμοί που του θέτει, του αρέσουν. «Είμαστε οι φρουροί των εμβληματικών οικημάτων για κάποια περίοδο, μέχρι να τα παραδώσουμε σε άλλους. Δεν διατίθενται συχνά προς πώληση, όπως άλλα κτίρια, γιατί με αυτά αναπτύσσεις μια σχέση συναισθηματική και χρειάζεσαι χρόνο να τους δώσεις τη σφραγίδα σου», επισημαίνει στους Financial Timers ο κ. Ρόζεν. Τέλος, θεωρεί πως η εκμετάλλευση ιστορικών κτιρίων είναι μια κερδοφόρος δραστηριότητα, αν και ορισμένες φορές ίσως και να μη γνωρίζει ακριβώς τι να κάνει με αυτά. Μια παλιά κτηνιατρική κλινική, που στεγαζόταν σε κτίριο του 1913 στο Μανχάταν, αγοράστηκε από τον ίδιο αντί 26 εκατ. δολαρίων. Χρειάστηκε χρόνος για να λύσει το θέμα των ιδιαίτερων υποδομών που είχε για να εξυπηρετεί τα νοσούντα ζώα και να μεταμορφωθεί σε κόμβο για ψηφιακά καταστήματα.