Η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται σε φάση «συγχρονισμένης επιβράδυνσης», κυρίως εξαιτίας του εμπορικού πολέμου ΗΠΑ – Κίνας και γεωπολιτικών εντάσεων, προειδοποίησε χθες το ΔΝΤ, προβλέποντας ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας μόλις κατά 3% το 2019. Πρόκειται για τον χαμηλότερο ρυθμό ανάπτυξης από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2009, ενώ ακόμη πιο ανησυχητικό είναι το γεγονός πως το Ταμείο προβλέπει ότι η ανάπτυξη των τεσσάρων μεγάλων οικονομιών, δηλαδή ΗΠΑ, Κίνας, Ευρωζώνης και Ιαπωνίας, θα παραμείνει υποτονική μέχρι το 2023. Αναθεωρώντας προς το χειρότερο την πρόβλεψη σχετικά με την ανάπτυξη το 2019 για πέμπτη φορά, το ΔΝΤ απέδωσε τη συγχρονισμένη επιβράδυνση στον εμπορικό πόλεμο μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του πλανήτη, εκτιμώντας ότι αυτός θα μειώσει το παγκόσμιο ΑΕΠ κατά 0,8% μέχρι και το 2020. Για τον επόμενο χρόνο, το Ταμείο προβλέπει ρυθμό ανάπτυξης 3,4%, ωστόσο αυτός θα προέλθει σχεδόν εξολοκλήρου από την ανάκαμψη οικονομιών που βρίσκονται σήμερα υπό πίεση όπως οι Βραζιλία, Τουρκία, Μεξικό, Ρωσία, Σαουδική Αραβία.
Η επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ Γκίτα Γκόπιναθ προειδοποίησε χθες πως, σε αντίθεση με τη συγχρονισμένη επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας, η προβλεπόμενη ανάκαμψη το 2020 δεν θα είναι ευρεία. «Με συγχρονισμένη επιβράδυνση και αβέβαιη ανάκαμψη, οι προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας παραμένουν επισφαλείς», είπε χθες η κ. Γκόπιναθ. Η μονομερής επιβολή δασμών και αντιποίνων έχει πλήξει καίρια την επιχειρηματική εμπιστοσύνη, οδηγώντας σε ακύρωση ή αναβολή επενδύσεων και το παγκόσμιο εμπόριο σε κατάσταση στασιμότητας, λέει το ΔΝΤ. Ο ρυθμός ανάπτυξης του παγκοσμίου εμπορίου υποχώρησε το πρώτο εξάμηνο του 2019 μόλις στο 1%, δηλαδή στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2012, σύμφωνα με το ΔΝΤ, που χαρακτήρισε βασική προτεραιότητα την αποκλιμάκωση του εμπορικού πολέμου και των γεωπολιτικών εντάσεων. Παράλληλα, κάλεσε τις κεντρικές τράπεζες να διατηρήσουν επεκτατική νομισματική πολιτική ώστε να υποστηρίξουν την οικονομική ανάπτυξη.
Κατά το ΔΝΤ, οι τέσσερις μεγάλες οικονομίες, ΗΠΑ, Κίνα, Ευρωζώνη και Ιαπωνία, δεν πρόκειται να έχουν ανάκαμψη του ρυθμού ανάπτυξής τους τα επόμενα χρόνια, καθώς υπάρχουν και οι μόνιμοι αρνητικοί παράγοντες της υποχώρησης της παραγωγικότητας και της γήρανσης του πληθυσμού. Ο ρυθμός ανάπτυξής τους προβλέπεται να υποχωρήσει στο 3,2% το 2022 και να παραμείνει σε αυτό το επίπεδο μέχρι και το 2024.
Η οικονομία της Ευρωζώνης προβλέπεται να αναπτυχθεί με ρυθμό 1,2% το 2019 και 1,4% το 2020, ενώ είχε αναπτυχθεί με ρυθμό 1,9% το 2018. Η γερμανική οικονομία προβλέπεται να αναπτυχθεί με ρυθμό μόλις 0,5% φέτος και να ανακάμψει του χρόνου με ρυθμό 1,2%. Χαμηλή θα είναι η «πτήση» και της γαλλικής οικονομίας, με ρυθμό ανάπτυξης 1,2% φέτος και 1,3% το 2020. Για την Ιταλία, το Ταμείο προβλέπει ουσιαστικά στασιμότητα, με μηδενικό ρυθμό ανάπτυξης φέτος και 0,5% το 2020. Για τις ΗΠΑ, το ΔΝΤ βλέπει συνέχιση της επιβράδυνσης της οικονομίας, ενώ η χώρα οδεύει προς τις προεδρικές εκλογές του 2020. Το 2019, η αμερικανική οικονομία προβλέπεται να αναπτυχθεί με ρυθμό 2,4% και να επιβραδυνθεί στο 2,1% του χρόνου. Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ είχε υποσχεθεί ρυθμούς ανάπτυξης άνω του 3%. Η πρόβλεψη του ΔΝΤ για την Κίνα είναι υποχώρηση της ανάπτυξης κάτω από το 6% το 2020, στο 5,8%, και ρυθμός ανάπτυξης 6,1% το τρέχον έτος. Η ιαπωνική οικονομία θα παραμείνει κολλημένη σε υποτονικό ρυθμό ανάπτυξης, μόλις 0,9% φέτος και 0,5% το 2020.
Πίεση προς τη Γερμανία
Το ΔΝΤ κάλεσε τα κράτη να ακολουθήσουν επεκτατική δημοσιονομική πολιτική ώστε να υποστηρίξουν την οικονομία, ενώ άσκησε εκ νέου πίεση προς τη Γερμανία να ενισχύσει την εσωτερική ζήτηση, δεδομένου ότι έχει χαμηλό δημόσιο χρέος, δημοσιονομικό πλεόνασμα και αδύναμες υποδομές. «Μια χώρα σαν τη Γερμανία θα έπρεπε να εκμεταλλευθεί τα αρνητικά επιτόκια δανεισμού ώστε να επενδύσει στο κοινωνικό κεφάλαιο και στις υποδομές, ακόμη και από τη σκοπιά καθαρά κόστους-κέρδους», δήλωσε χθες η επικεφαλής οικονομολόγος του Ταμείου, Γκίτα Γκόπιναθ. Η έκκληση μάλλον δεν συγκίνησε ιδιαίτερα το Βερολίνο, όπως δεν το είχαν κάνει ούτε οι συνεχείς εκκλήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της ΕΚΤ τα τελευταία χρόνια. Η Γερμανία θα επιμείνει, προς το παρόν, στην πολιτική του ισοσκελισμένου προϋπολογισμού και θα ενισχύσει τις επενδύσεις χωρίς να εκδώσει νέο χρέος, απάντησε χθες ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Ολαφ Σολτς. Πρόσθεσε, ωστόσο, ότι η κυβέρνηση είναι έτοιμη να χρησιμοποιήσει όλο το δημοσιονομικό περιθώριο που διαθέτει αν εξελιχθεί η επιβράδυνση σε οξεία οικονομική κρίση. «Φυσικά στην περίπτωση οικονομικής κρίσης, η οποία δεν διαφαίνεται προς το παρόν, διαθέτουμε όλες τις δημοσιονομικές επιλογές», είπε ο Σολτς αφήνοντας να εννοηθεί πως το δόγμα του ισοσκελισμένου προϋπολογισμού ενδεχομένως να μπορούσε να τροποποιηθεί. Σύμφωνα με το Reuters, το Βερολίνο θα αναθεωρήσει την Πέμπτη την πρόβλεψη για την ανάπτυξη το 2020 στο 1% από 1,5% προηγουμένως.