Η διαβούλευση που θα εγκαινιάσει σύντομα η ΕΚΤ με σκοπό την αναθεώρηση της νομισματικής της πολιτικής, θα απασχολήσει την τράπεζα τους επόμενους 12 μήνες. Τα πρακτικά που δόθηκαν στη δημοσιότητα δεν έδιναν εκτενείς πληροφορίες σχετικές με το θέμα.
Τον Σεπτέμβριο η ΕΚΤ ανακοίνωσε νέο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων και μείωση των επιτοκίων για να βελτιώσει τη ζήτηση και τον πληθωρισμό στην Ευρωζώνη. Εκτοτε, η πορεία της οικονομίας συνάδει με τις προβλέψεις της ΕΚΤ. Στα πρακτικά της συνεδρίασης του Δεκεμβρίου υπάρχει αναφορά σε «ορισμένες αρχικές ενδείξεις σταθεροποίησης σε ό,τι αφορά την επιβράδυνση της ανάπτυξης» αλλά και κάποιες ενδείξεις ελαφράς αύξηση του πληθωρισμού. Ετσι, η ΕΚΤ θεώρησε πως η πολιτική της είναι «πλήρως κατάλληλη». Η αναθεώρηση της νομισματικής της πολιτικής θα αρχίσει σύντομα και μάλλον θα ολοκληρωθεί στα τέλη του 2020. Η ανάπτυξη και ο πληθωρισμός πρέπει να αποκλίνουν πολύ από τις βασικές εκτιμήσεις της τράπεζας για να την πείσουν να αλλάξει πολιτική : το επιτόκιο βρίσκεται στο -0,5% και οι μηνιαίες αγορές ομολόγων θα είναι αξίας 20 δισ. ευρώ. Τι θα μπορούσε να αλλάξει στην πολιτιική της ΕΚΤ μέσα στο 2020 κατά τη γνώμη μας: αν οι οικονομικές συνθήκες εξακολουθήσουν να βελτιώνονται σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της, η ΕΚΤ μπορεί να αναθεωρήσει σε δύο πράγματα. Πρώτον, να αλλάξει το ποσοστό των καταθέσεων που εξαιρείται από το αρνητικό επιτόκιο του -0,5%. Δεύτερον, να μην προϊδεάζει τις αγορές ότι στο μέλλον τα επιτόκια θα παραμείνουν αμετάβλητα ή θα μειωθούν περαιτέρω και να αρκεστεί στη δέσμευση ότι θα παραμείνουν αμετάβλητα.
Εκτιμούμε πως η ΕΚΤ θα τηρήσει σταθερή στάση φέτος. Αν στις αρχές του επόμενου έτους φανεί πως ο πληθωρισμός επιταχύνεται στο 1,5% ή και περισσότερο, τότε η ΕΚΤ μπορεί να επιβραδύνει ή και να διακόψει τις αγορές ομολόγων στα τέλη του 2021 αλλά και να προχωρήσει στην πρώτη αύξηση των επιτοκίων στις αρχές του 2022. Αν, όμως, η οικονομία παραμένει αδύναμη και ο πληθωρισμός χαμηλός, η ΕΚΤ μάλλον θα συνεχίσει τις αγορές ομολόγων. Μια έκπληξη που ενδεχομένως μας επιφυλάσσει η ΕΚΤ για το 2020 θα ήταν να αλλάξει τον τρόπο που ορίζει τη σταθερότητα των τιμών στο πλαίσιο της αναθεώρησης. Προς το παρόν, η ΕΚΤ προβλέπει πως το 2022 ο πληθωρισμός θα είναι 1,6%, δηλαδή ασύμβατος με τον στόχο του «κοντά στο 2%». Αν επιλέξει να εναρμονιστεί με τη Fed και την Τράπεζα της Αγγλίας ορίζοντας στόχο για τον πληθωρισμό το 2%, τότε θα ανακαλέσουμε την εκτίμησή μας ότι θα προχωρήσει σε αύξηση επιτοκίων. Αν, όμως, υιοθετήσει έναν ευέλικτο στόχο από 1,5% ώς 2%, τότε ίσως να επιβάλει σύντομα περιοριστική νομισματική πολιτική.
* Ο κ. Florian Hense είναι οικονομολόγος της επενδυτικής τράπεζας Berenberg.