Η χλιαρή ανταπόκριση των χρηματιστηρίων και ειδικότερα της Wall Street στην αποφασιστική κίνηση της Federal Reserve να μειώσει τα επιτόκια σε έκτακτη συνεδρίασή της ενσπείρει φόβους για παγκόσμια επιβράδυνση ή ακόμη και ύφεση εξαιτίας της επιδημίας του κορωνοϊού. Καθώς μεταδίδεται η επιδημία και μαζί της ο φόβος για τις «παρενέργειές» της, το ΔΝΤ και η Παγκόσμια Τράπεζα εκφράζουν την ανησυχία τους για τις επιπτώσεις της επιδημίας στην παγκόσμια οικονομία αλλά και την προθυμία τους να βοηθήσουν.
Το ΔΝΤ θα διαθέσει άμεσα 50 δισ. δολάρια για τη στήριξη όσων αναπτυσσόμενων χωρών ζητήσουν βοήθεια, ενώ από αυτά τα 10 δισ. θα χορηγηθούν ως δάνεια με μηδενικό επιτόκιο για τις φτωχότερες χώρες. Στη σχετική ανακοίνωσή της η επικεφαλής του ΔΝΤ Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα εκφράζει την ανησυχία του Ταμείου ενώ παράλληλα ανακοινώνει ότι, προκειμένου να προστατευθεί η υγεία του προσωπικού του, θα γίνονται ηλεκτρονικά οι συνεδριάσεις του Ταμείου συμπεριλαμβανομένων των κοινών με την Παγκόσμια Τράπεζα. Από την πλευρά της, η Παγκόσμια Τράπεζα ανακοίνωσε πακέτο ύψους 12 δισ. δολαρίων για τη στήριξη όσων χωρών αντιμετωπίζουν την επιδημία και τις οικονομικές συνέπειές της. Την ίδια στιγμή, η υπηρεσία εμπορίου και ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (UNCTAD) προβλέπει πλήγμα στο παγκόσμιο εμπόριο και ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Fitch προβλέπει πλήγμα στην κερδοφορία των τραπεζών διεθνώς.
Οπως επισημαίνει ο εν λόγω οίκος, η επιδημία έχει πλήξει τη δραστηριότητα στις αγορές και έχει αυξήσει την αστάθεια μειώνοντας τα έσοδα των κεφαλαιαγορών και των τραπεζών. Κι ενώ περιορίζουν τη δραστηριότητά τους όλο και ηχηρότερα ονόματα της παγκόσμιας βιομηχανίας, αναμένονται περαιτέρω παρεμβάσεις από τις κεντρικές τράπεζες, κατά κύριο λόγο από την ΕΚΤ και την Τράπεζα της Αγγλίας.
Πολλοί οικονομικοί αναλυτές εκτιμούν πως η ΕΚΤ θα ακολουθήσει το παράδειγμα της Fed προχωρώντας σε μια μείωση των επιτοκίων του ευρώ κατά 10 μονάδες βάσης και προσφέροντας δάνεια με ευνοϊκούς όρους.
Μέχρι στιγμής η ΕΚΤ ανακοίνωσε ότι αναβάλλει προς το παρόν όσα ταξίδια δεν θεωρεί απολύτως αναγκαία. Για την Τράπεζα της Αγγλίας, αναλυτές της Nomura προβλέπουν πως θα επαναλάβει αντίστοιχη κίνηση με τη Fed συγκαλώντας έκτακτη συνεδρίαση και μειώνοντας δραστικά το κόστος του δανεισμού.
Οπως, πάντως, τονίζουν οικονομικοί αναλυτές, οι περιστάσεις ενδέχεται να φέρουν ξανά στο προσκήνιο τις κεντρικές τράπεζες, που, ωστόσο, έχουν κάνει χρήση μεγάλου μέρους του οπλοστασίου τους ύστερα από μία δεκαετία άκρως αναπτυξιακής πολιτικής και ενδεχομένως δεν θα έχουν τη δυνατότητα να επηρεάσουν τόσο την κατάσταση. Σε ό,τι αφορά τη Fed, ήταν η πρώτη φορά μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 που προχώρησε σε μια αποφασιστική μείωση των επιτοκίων σε εκτός προγράμματος συνεδρίαση εκτάκτου ανάγκης. Στόχευε σε έναν κατευνασμό των επενδυτών καθώς είχαν προηγηθεί διαδοχικές συνεδριάσεις που έκλεισαν με μεγάλες απώλειες στις διεθνείς αγορές. Τα χρηματιστήρια στις δύο πλευρές του Ατλαντικού κινούνταν χθες ανοδικά, αλλά οι ασιατικές αγορές παρέμειναν νευρικές. Τα χρηματιστήρια της Σαγκάης και του Χονγκ Κονγκ έκλεισαν στο κόκκινο, καθώς είχαν δοθεί στη δημοσιότητα δύο έρευνες σχετικές με τον οικονομικό αντίκτυπο της επιδημίας. Παράλληλα, το χρηματιστήριο της Αυστραλίας, η οικονομία της οποίας εξαρτάται από την Κίνα, έκλεισε και χθες με απώλειες 1,7% ενώ παρέμειναν σε υψηλά επίπεδα τα ασφαλή καταφύγια.
Δίχασε η απόφαση της Fed
Αμφιβολίες για το πόσο αποτελεσματική θα είναι η μείωση των επιτοκίων από πλευράς της Federal Reserve εκφράζουν τόσο οι αναλυτές της αγοράς όσο και τα στελέχη της ίδιας της ομοσπονδιακής τράπεζας των ΗΠΑ. Η Λορέτα Μέστερ, για παράδειγμα, δήλωσε σε συνέντευξή της στο αμερικανικό δίκτυο CNBC ότι στήριξε την απόφαση για μείωση των επιτοκίων. Προσέθεσε, όμως, ότι όσο μεταδίδεται η επιδημία ο φτηνός δανεισμός «δεν πρόκειται να πείσει τους ανθρώπους να αρχίσουν και πάλι να ταξιδεύουν ούτε τα χαμηλά επιτόκια θα διευκολύνουν τις μεταξύ τους επαφές που επηρεάζουν την οικονομία». Ενδεικτικό της κατάστασης ήταν το σχόλιο του Κέρι Κρεγκ, στελέχους της JP Morgan Asset Management στη Μελβούρνη, που ερμήνευσε το αίσθημα στα χρηματιστήρια ως ένδειξη ότι «η Fed αστόχησε». Οπως διευκρίνισε, «η παρέμβαση της Fed στόχευε στο να κατευνάσει τις αγορές αλλά ήταν υπερβολικά δυναμική και έδωσε την εντύπωση ότι ανησυχεί για τον οικονομικό αντίκτυπο περισσότερο από όσο είχε αρχικά εκτιμηθεί».
Στο μεταξύ, η επιδημία δεν παύει να πλήττει επιχειρήσεις που αναστέλλουν ή περιορίζουν την οικονομική δραστηριότητα, όπως η Lufthansa, ο μεγαλύτερος αερομεταφορέας της Γερμανίας, που ανακοίνωσε χθες ότι καθηλώνει στο έδαφος το 1/5 του στόλου της επικαλούμενη «έκτακτες συνθήκες». Και ενώ είναι προς το παρόν πρόωρη οποιαδήποτε εκτίμηση για τον οικονομικό αντίκτυπο της επιδημίας, τα στοιχεία είναι ήδη ανησυχητικά για την Κίνα.