ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Τις καλύτερες των προθέσεων αλλά τίποτα σε επίπεδο χειροπιαστών νέων μέτρων: κάπως έτσι μπορεί να συνοψιστεί το αποτέλεσμα της μαραθώνιας χθεσινής συνεδρίασης του Eurogroup. Οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης δεσμεύθηκαν να «κάνουν χρήση όλων των αναγκαίων εργαλείων για τον περιορισμό των κοινωνικοοικονομικών συνεπειών» της πανδημίας. Ο Κλάους Ρέγκλινγκ, επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), δήλωσε ότι θα εξετάσει τρόπους με τους οποίους ο ESM μπορεί να στηρίξει την ευρωπαϊκή οικονομία. Αλλά δεν υπήρξε καμία απόφαση επ’ αυτού – σε συνθήκες επιταχυνόμενης οικονομικής κατάρρευσης.
Το κοινό ανακοινωθέν περιλαμβάνει την εκτίμηση ότι τα πακέτα δημοσιονομικής τόνωσης που έχουν ήδη δημοσιοποιηθεί, σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, προσεγγίζουν το 1% του ΑΕΠ της Ε.Ε. Επιπλέον, σημειώνεται, «έχουμε δεσμευθεί για την παροχή ρευστότητας ύψους τουλάχιστον 10% του ΑΕΠ, που αποτελείται από δημόσιες εγγυήσεις και αναβαλλόμενες φορολογικές υποχρεώσεις. Οι αριθμοί ενδεχομένως να αυξηθούν σημαντικά στο μέλλον». Επιπλέον, οι υπουργοί Οικονομικών καλωσορίζουν την εισήγηση της Κομισιόν για την πιο ευέλικτη δυνατή ερμηνεία του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης για να στηριχθούν επεκτατικά δημοσιονομικά μέτρα, αλλά και την «ετοιμότητα» της Επιτροπής «να ενεργοποιήσει τη ρήτρα γενικής εξαίρεσης (σ.σ.: συνιστά ουσιαστικά αναστολή του ΣΣΑ), που θα επιτρέψει περαιτέρω μέτρα μη αυτόματης δημοσιονομικής τόνωσης, διατηρώντας τη μεσοπρόθεσμη βιωσιμότητα».
«Θα προστατεύσουμε τους πολίτες μας και το νόμισμά μας, ό,τι και να συμβεί και με οποιοδήποτε μέσο διαθέτουμε», είπε στις δηλώσεις του στην ψηφιακή συνέντευξη Τύπου, που έλαβε χώρα μετά το πέρας της συνεδρίασης, ο πρόεδρος του Eurogroup, Μάριο Σεντένο. Τόνισε ότι «δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο κορωνοϊός έχει εξαπολύσει σφοδρή καθοδική στροφή στην οικονομία» και δεσμεύθηκε ότι «το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης δεν θα σταθεί εμπόδιο στην καταπολέμηση του ιού και των οικονομικών του συνεπειών».
Νωρίτερα, πριν από την έναρξη του Eurogroup, ο Πορτογάλος υπουργός Οικονομικών παρομοίασε την κρίση που αντιμετωπίζει η Ευρώπη με πόλεμο, προειδοποιώντας:
«Γνωρίζουμε ότι η επιδημία δεν έφθασε στην κορύφωσή της. Δεν πρέπει να κλείνουμε τα μάτια». Οι δηλώσεις αυτές, μαζί με την υπόσχεση την Παρασκευή (μέσω των Financial Times) ότι το Eurogroup θα απαντήσει στον κορωνοϊό με ένα «πολύ μεγάλο πακέτο», είχαν ανεβάσει τον πήχυ των προσδοκιών – ιδίως μετά την ατυχή συνέντευξη Τύπου της Κριστίν Λαγκάρντ την περασμένη Πέμπτη, στην οποία έμοιαζε να αποποιείται τον ρόλο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στην προστασία της Ιταλίας από πιθανή κρίση δανεισμού.
Στη δική του παρέμβαση, ο Κλάους Ρέγκλινγκ μίλησε για «δραματικούς καιρούς» και υπενθύμισε ότι ο ESM διαθέτει ένα περίσσευμα 410 δισ. ευρώ και μια σειρά από χρηματοδοτικά προγράμματα που δεν έχουν ποτέ χρησιμοποιηθεί. Εδειξε διάθεση να αναζητήσει τις δυνατότητες αξιοποίησης των πόρων και των προγραμμάτων αυτών – αλλά ώς εκεί. Σε ερώτηση για τον πιθανό ρόλο του ESM, αναφέρθηκε στο γεγονός ότι κανένα από τα κράτη-μέλη δεν αντιμετωπίζει υψηλό κόστος δανεισμού – αναδεικνύοντας τον αργό ρυθμό με τον οποίοι οι θεσμοί προσαρμόζονται στον νέο εχθρό που καλούνται να πολεμήσουν.
Η πιο αξιομνημόνευτη δήλωση της ψηφιακής συνέντευξης Τύπου ανήκε στον επίτροπο Οικονομικών Υποθέσεων της Ε.Ε., Πάολο Τζεντιλόνι. «Η δουλειά μας είναι να αντικαταστήσουμε τον φόβο με εμπιστοσύνη», είπε, υποσχόμενος ότι οι ευρωπαϊκοί θεσμοί θα αρθούν στο ύψος των περιστάσεων. Το χθεσινό Eurogroup δεν ήταν η πιο ευοίωνη αρχή.