Η Ευρωπαϊκή Ενωση ανακοίνωσε σχέδιο αποτροπής των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων από μαζικές απολύσεις στις χώρες εκείνες που πλήττονται περισσότερο από την πανδημία. Συγκεκριμένα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μελετά σχέδιο το οποίο θα βασισθεί, μεταξύ άλλων, και στο ανάλογο πρόγραμμα επιδότησης εργαζομένων που εφαρμόζει η Γερμανία.
Σε αυτό το πλαίσιο, το κράτος καλύπτει μέρος των αποδοχών των εργαζομένων όταν οι συνθήκες είναι αντίξοες και οι ώρες εργασίας τους περιορίζονται. Στην Κομισιόν ειδικά ασκήθηκε κριτική για το ότι ολιγωρεί στο να αμβλύνει τις σοβαρές επιπτώσεις από την πανδημία στον οικονομικό μηχανισμό. Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι στόχος της είναι να βοηθηθούν η Ιταλία και η Ισπανία, καθώς και άλλες σοβαρά πληγείσες χώρες, και για τον λόγο αυτό θα χρησιμοποιηθούν ευρωπαϊκά κονδύλια.
«Το να βοηθήσουμε τους ανθρώπους να επανέλθουν στις κανονικές τους δουλειές, αμέσως μόλις η ζήτηση αναζωογονηθεί, είναι καίριας σημασίας για να τεθεί ξανά σε λειτουργία χωρίς καθυστέρηση η μηχανή της Ευρώπης», δήλωσε. Το πρόγραμμα λέγεται SURE και προβλέπει απασχόληση λιγότερων ωρών, περισώζοντας εκατομμύρια θέσεις εργασίας. Περισσότερα στοιχεία θα δοθούν πριν από το τέλος της εβδομάδας, ενώ η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν είπε ότι η έμπνευση θα προέλθει από εθνικά προγράμματα που χρησιμοποιήθηκαν στην κρίση του 2008.
Αυτή τη στιγμή η Γερμανία ουσιαστικά επιδοτεί τον ιδιωτικό τομέα, ώστε να μπορεί να δίνει μισθό στους εργαζομένους του, είτε τους απασχολεί με μειωμένο ωράριο είτε έχει διακόψει τις δραστηριότητές του. Λόγου χάριν, η Volkswagen έχει κλείσει εργοστάσιά της στη Γηραιά Ηπειρο, αλλά στη Γερμανία σχεδιάζει να απασχολεί περίπου 80.000 εργαζομένους με μειωμένο ωράριο. Η ανταγωνίστριά της Daimler ελαττώνει το ωράριο εργασίας για τους σχεδόν 170.000 υπαλλήλους της στη Γερμανία από τις 6 Απριλίου, όπως έκανε και η εταιρεία αθλητικών ειδών Puma. Το πρόγραμμα ονόματι Kurzarbeit θεωρείται από συνδικαλιστικούς φορείς πως έχει και μειονεκτήματα, όπως το ότι δεν καλύπτει κλάδους με χαμηλούς μισθούς, όπως οι υπηρεσίες και ο τουρισμός.
Εάν, ωστόσο, επεκτεινόταν σε αυτούς τους κλάδους και στους ελεύθερους επαγγελματίες, τότε η αύξηση της ανεργίας θα ήταν σχετικά μικρή, επισημαίνει ο Αλεξάντερ Χέρτζογκ-Στάιν από το ερευνητικό ινστιτούτο ΙΜΚ. Οι επιχειρηματίες που συμμετέχουν στο Kurzarbeit αποφεύγουν τις απολύσεις και περιφρουρούν την τεχνογνωσία των υπαλλήλων τους. Αρχικά σχεδιάστηκε στην περίοδο του πολέμου, ώστε σε δύσκολες εποχές οι εταιρείες να μην απολύουν μαζικά προσωπικό προκαλώντας κραδασμούς στην ευρύτερη οικονομία. Σήμερα το κράτος καλύπτει συνήθως το 60% των αποδοχών και το 67% των εργαζομένων με παιδιά. Οι επιχειρήσεις δεν παύουν να είναι οι άμεσα υπεύθυνες για την καταβολή του μισθού και στη συνέχεια ζητούν από την κυβέρνηση να τους επιστραφούν οι δαπάνες – βέβαια, συχνά η επιστροφή καθυστερεί αρκετά λόγω γραφειοκρατίας και αυτό δημιουργεί ένα επιπλέον πρόβλημα στους εργοδότες.
Οπως αναφέρει το ειδησεογραφικό πρακτορείο Bloomberg, το Κurzarbeit αποτελεί μια πρωτοβουλία πολύ πιο γενναιόδωρη από αντίστοιχες στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου οι εργαζόμενοι σε συνθήκες κρίσης δεν πληρώνονται, αλλά διατηρούν το δικαίωμα πρόσβασης σε υπηρεσίες ασφαλιστικής κάλυψης έναντι κινδύνων υγείας και ζωής. Σε ορισμένες πολιτείες τέτοια προγράμματα στήριξης εργαζομένων υιοθετήθηκαν πρόσφατα, εξ ου και δεν είναι γνωστά ευρέως, ώστε να επωφεληθούν από αυτά πολλές επιχειρήσεις. Επίσης, όπως επισημαίνει το Bloomberg, απαιτείται οι εργαζόμενοί τους να εργάζονται έστω και λίγες ώρες και όχι καθόλου, όπως είναι μια από τις προβλέψεις στη Γερμανία.
Στις παρούσες συνθήκες της πανδημίας, τέλος, άλλες χώρες στην Ε.Ε., όπως η Ιταλία, η Γαλλία και η Ολλανδία, ενισχύουν τα υφιστάμενα προγράμματα επιδότησης των μισθών των εργαζομένων σε εταιρείες που έχουν διακόψει ή περιορίσει τις δραστηριότητές τους λόγω κορωνοϊού.