Εκκληση προς τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. να αγοράζουν μερίδια των επιχειρήσεών τους για να τις προστατεύσουν από ξένους ομίλους που τις επιβουλεύονται σε μια στιγμή αδυναμίας απευθύνει η επίτροπος Ανταγωνισμού Μαργκρέτε Βεστάγκερ.
Σε συνέντευξη που παραχώρησε στους Financial Times, η επίτροπος Ανταγωνισμού και αντιπρόεδρος της Κομισιόν τονίζει πως η πανδημία του κορωνοϊού έχει καταφέρει πλήγμα στις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις καθιστώντας τις ευάλωτους στόχους ξένων επιχειρήσεων.
Διευκρινίζει πως «δεν είναι πρόβλημα να δρουν τα κράτη-μέλη ως παράγοντες της αγοράς, όταν προκύπτει ανάγκη να το κάνουν για να αποτρέψουν την εξαγορά επιχειρήσεών τους από ξένους».
Υπογραμμίζει μάλιστα πως, εξαιτίας της «κατάστασης που καθιστά σαφή την ανάγκη», η Κομισιόν κινείται ταχύτατα για να εκπονήσει τους νέους κανόνες που θα διέπουν εφεξής τις εξαγορές ευρωπαϊκών επιχειρήσεων. Εχει, άλλωστε, δεσμευθεί από τον περασμένο μήνα πως θα τους παρουσιάσει μέχρι τον Ιούνιο.
Νέα τάση
Με τις δηλώσεις της αυτές η κ. Βεστάγκερ επισφραγίζει τη νέα τάση που αναπτύσσεται στους κόλπους τόσο της Κομισιόν όσο και των κυβερνήσεων ευρωπαϊκών κρατών-μελών, με καταλύτη την πανδημία, η οποία έχει γονατίσει μεγάλη μερίδα ευρωπαϊκών επιχειρήσεων.
Η τάση αυτή αφορά τη λήψη μέτρων με στόχο να μείνουν οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, αν όχι απαραιτήτως υπό τον έλεγχο της χώρας τους, τουλάχιστον σε ευρωπαϊκά χέρια. Στο επίκεντρο αυτής της προβληματικής, στο στόχαστρο της Κομισιόν και των εθνικών αρχών βρίσκονται κατά κύριο λόγο οι κινεζικές επιχειρήσεις που με την αμέριστη στήριξη του Πεκίνου έχουν επιδείξει ασυγκράτητη βουλιμία για τις επιχειρήσεις της Δύσης, με ένα κύμα εξαγορών σε Ευρώπη και Αμερική.
Εχουν, έτσι, προκαλέσει μια κινητοποίηση των Αρχών στη Γερμανία αλλά και εντεινόμενο προβληματισμό στη Γαλλία. Η κινητοποίηση όμως κλιμακώνεται τώρα, καθώς η λαίλαπα της πανδημίας και η αναστολή της οικονομικής δραστηριότητας που αυτή υπαγορεύει έχουν φέρει πολλές ευρωπαϊκές επιχειρήσεις κυριολεκτικά σε δεινή θέση.
Εχει, άλλωστε, προηγηθεί προ μηνών πρόταση της Ολλανδίας για αναθεώρηση της κοινοτικής νομοθεσίας κατά τρόπο που να επιτρέπει στις ρυθμιστικές αρχές να παρεμβαίνουν και να αποτρέπουν εξαγορές ή άλλες συμφωνίες όταν σε αυτές εμπλέκονται κρατικά ελεγχόμενες εταιρείες ξένων χωρών και υπάρχει κίνδυνος στρέβλωσης του ανταγωνισμού. Η ολλανδική πρόταση προβλέπει μάλιστα και την επέκταση των αρμοδιοτήτων της Κομισιόν ώστε να απαιτεί μεγαλύτερη διαφάνεια στους ισολογισμούς των ξένων επιχειρήσεων και να αποτρέπει τη στρέβλωση του ανταγωνισμού από ξένες επιχειρήσεις που έχουν υπερβολικά χαμηλές τιμές σε σύγκριση με εκείνες των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων.
Τη νέα αυτή τάση για περιφρούρηση των ευρωπαϊκών βιομηχανιών εξέφρασαν προσφάτως τόσο η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν όσο και οι κυβερνήσεις της Γερμανίας και της Γαλλίας. Στα τέλη Μαρτίου η κ. Φον ντερ Λάιεν χρησιμοποίησε ορολογία παρεμφερή με εκείνη του Αμερικανού προέδρου καθώς κάλεσε τις ευρωπαϊκές ηγεσίες να χρησιμοποιήσουν όποια δυνατότητα έχουν για να προστατεύσουν τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις από εξαγορές ή από επιρροές «που θα μπορούσαν να υπονομεύσουν την ασφάλειά μας και τη δημόσια τάξη».
Περίπου τις ίδιες ημέρες, ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας Π. Αλτμάιερ προειδοποίησε τους ξένους επενδυτές ότι το γερμανικό κράτος δεν θα αφήσει τις επιχειρήσεις του να γίνουν βορά των ξένων funds, τονίζοντάς τους: «Μην απατάσθε, είμαστε αποφασισμένοι να σταθούμε στο πλευρό των επιχειρήσεών μας». Η γερμανική κυβέρνηση θέσπισε μάλιστα ταμείο για τη στήριξη των χειμαζόμενων γερμανικών επιχειρήσεων με αρχικά κεφάλαια ύψους 100 δισ. ευρώ, που θα αγοράζει μερίδια όσων επιχειρήσεων βρίσκονται σε δεινή θέση και κινδυνεύουν είτε να πτωχεύσουν είτε να εξαγοραστούν από ξένη εταιρεία.
Η πρωτοβουλία θα χρηματοδοτηθεί από τον καινούργιο δανεισμό ύψους 150 δισ. ευρώ που αποφάσισε το Βερολίνο για την τόνωση της γερμανικής οικονομίας. Σημειωτέον ότι η Γερμανία έχει στο παρελθόν επιδείξει αδράνεια αφήνοντας στρατηγικής σημασίας γερμανικές βιομηχανίες να πέσουν στα χέρια κινεζικών ομίλων χρηματοδοτούμενων και ελεγχόμενων από το Πεκίνο.
Το 2016 η εξαγορά της ρομποτικής Kuka από την κινεζική Medea προκάλεσε συναγερμό στο Βερολίνο με Γερμανούς πολιτικούς να απευθύνουν έκκληση στις γερμανικές βιομηχανίες για αντιπρόταση εξαγοράς που θα κρατούσε την Kuka σε γερμανικά χέρια. Η πρόταση δεν τελεσφόρησε τότε, αλλά όπως φαίνεται έριξε τον σπόρο για τις πρόσφατες κινήσεις.
Στη Γαλλία, άλλωστε, προ ημερών ο επικεφαλής της ένωσης Γάλλων βιομηχάνων κάλεσε την κυβέρνηση Μακρόν να εθνικοποιήσει όσες εταιρείες έχουν πληγεί από τις επιπτώσεις της πανδημίας.