ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ-ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ
Στην παρουσίαση των χειμερινών προβλέψεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στα μέσα Φεβρουαρίου, ο επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων Πάολο Τζεντιλόνι είχε χαρακτηρίσει εξαιρετικά αβέβαιη την επίδραση του κορωνοϊού στις οικονομικές προοπτικές της Γηραιάς Ηπείρου. Τότε, πριν εμφανιστούν τα πρώτα κρούσματα του ιού στην Ευρώπη, η Κομισιόν έβλεπε ανάπτυξη 1,4% για την Ε.Ε. και 1,2% για την Ευρωζώνη το 2020.
Η αβεβαιότητα εν μέρει παραμένει – και στοιχειώνει την Ευρώπη. Σύμφωνα με την εαρινή έκθεση της Επιτροπής, που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα, η οικονομία των «27» θα συρρικνωθεί φέτος κατά 7,5% και το ΑΕΠ της Ευρωζώνης κατά 7,75%. Πρόκειται για αρνητικό ρεκόρ στα χρονικά της Ε.Ε. Συγκριτικά, το 2009, στον απόηχο της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης, η ύφεση στην Ε.Ε. ήταν 4,3% και στην Ευρωζώνη 4,5%.
Η έκθεση υπογραμμίζει το σύνθετο έργο της εκτίμησης των οικονομικών εξελίξεων στο νεφελώδες τοπίο της πανδημίας. Αξιωματούχος της Επιτροπής μίλησε χθες για δύο αρνητικά σενάρια, τα οποία έχει επεξεργαστεί η Κομισιόν. Το πρώτο αφορά παράταση ή επαναφορά των μέτρων αναστολής της οικονομικής δραστηριότητας και προβλέπει ύφεση 16% για την Ε.Ε. συνολικά το 2020 και ΑΕΠ κατά 5% χαμηλότερο το 2021 σε σύγκριση με το 2019. Το δεύτερο σενάριο –μη παράταση των περιοριστικών μέτρων και αναζωπύρωση του ιού στα τέλη της χρονιάς– μεταφράζεται σε ύφεση 11% φέτος και ΑΕΠ χαμηλότερο κατά 8% το 2021 σε σύγκριση με το 2019.
Στο βασικό σενάριο της Επιτροπής, η ανάκαμψη το 2021 προβλέπεται να είναι ισχυρή, σε 6,1% για την Ε.Ε. και 6,3% για την Ευρωζώνη. Ωστόσο, όπως δήλωσε στη χθεσινή συνέντευξη Τύπου ο Πάολο Τζεντιλόνι, το ΑΕΠ της Ενωσης στο τέλος του 2021 αναμένεται να είναι κατά 3% χαμηλότερο από την πρόγνωση του περασμένου φθινοπώρου. Η Επιτροπή προβλέπει ότι η πλειονότητα των κρατών-μελών της Ε.Ε. θα έχει στο τέλος του 2021 ΑΕΠ χαμηλότερο από αυτό του περασμένου έτους.
Ο κ. Τζεντιλόνι τόνισε ότι τα «αθροιστικά στατιστικά στοιχεία κρύβουν σημαντικές διαφορές μεταξύ χωρών», τόσο στη σφοδρότητα της ύφεσης που θα βιώσουν όσο και στην ταχύτητα της ανάκαμψης. Πλην της Ελλάδας, οι χώρες της Ευρωζώνης που θα πληγούν σφοδρότερα φέτος είναι η Ιταλία (-9,5%), η Ισπανία (-9,4%) και η Γαλλία (-8,2%). Η ανεργία στην Ιταλία θα αυξηθεί φέτος στο 11,8%, στην Ισπανία στο 18,9% και στη Γαλλία στο 10,1%, ενώ ο δείκτης χρέους προς ΑΕΠ των τριών χωρών θα αυξηθεί στο 158,9%, στο 115,6% και στο 116,5% αντίστοιχα.
Αντιθέτως, η ολλανδική οικονομία θα συρρικνωθεί κατά 6,8%, με την ανεργία να μην ξεπερνά το 5,9% του εργατικού δυναμικού. Το γερμανικό ΑΕΠ θα μειωθεί κατά 6,5% και η ανεργία θα αυξηθεί μόλις στο 4%, ενώ η ύφεση της Αυστρίας θα περιοριστεί στο 5,5% και η ανεργία θα αναρριχηθεί μόλις στο 5,8%.
Ο επίτροπος Τζεντιλόνι δήλωσε ότι η οικονομική δραστηριότητα στην Ε.Ε. μειώθηκε κατά το ένα τρίτο εξαιτίας του κορωνοϊού, «σχεδόν εν μια νυκτί». Η ιδιωτική κατανάλωση «θα αρχίσει να ανακάμπτει σταδιακά με την άρση των περιοριστικών μέτρων», είπε, αλλά όπως πρόσθεσε ότι η αυτή η ανάκαμψη θα είναι «ατελής: οι περιορισμοί στον τουρισμό, τις ψυχαγωγικές και πολιτιστικές δραστηριότητες θα παραμείνουν για περισσότερο καιρό». Οι Ευρωπαίοι εξαγωγείς, από την πλευρά τους, ανέφερε, «θα αντιμετωπίσουν μια δραστική μείωση στην παγκόσμια ζήτηση» και το κόστος της αναστολής στην ελεύθερη μετακίνηση ανθρώπων και την ελεύθερη διακίνηση αγαθών.
Σχολιάζοντας την απόφαση του γερμανικού συνταγματικού δικαστηρίου για το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης PSPP της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, που συζητήθηκε χθες το πρωί στο Κολέγιο των Επιτρόπων, ο κ. Τζεντιλόνι επανέλαβε τη θέση της Επιτροπής περί της υπεροχής της ευρωπαϊκής νομολογίας και της δεσμευτικής φύσης των αποφάσεων του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ενωσης για τα εθνικά δικαστήρια. Δήλωσε επίσης ότι «πάντα σεβόμασταν και εξακολουθούμε να υποστηρίζουμε την ανεξαρτησία της ΕΚΤ στην εφαρμογή της νομισματικής πολιτικής».
Τέλος, σχετικά με τη μορφή παροχής των πόρων του νέου Ταμείου Ανάκαμψης, που είναι ακόμη υπό διαπραγμάτευση, ο κ. Τζεντιλόνι είπε ότι σίγουρα θα είναι αναγκαίο να δοθούν επιχορηγήσεις για κάποιες περιφέρειες και κλάδους που έχουν πληγεί περισσότερο. Τα δάνεια, ωστόσο, έχουν και αυτά ένα ρόλο, πρόσθεσε, με τη χρησιμότητά τους να εξαρτάται από την περίοδο ωρίμανσης.