Η πανδημία του κορωνοϊού δεν γνωρίζει σύνορα, αλλά η βλάβη την οποία προκαλεί διαφοροποιείται. Χρησιμοποιώντας τα καθημερινά δεδομένα του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, υπολογίζουμε κατά μέσον όρο τους περιορισμούς που επέβαλαν οι μεγαλύτερες χώρες στον προηγμένο κόσμο για την καταπολέμηση της πανδημίας. Βάσει αυτών φαίνεται ότι όσες χώρες επέβαλαν κατά μέσον όρο αυστηρότερες απαγορεύσεις το πρώτο τρίμηνο, όπως η Γαλλία και η Ιταλία, είχαν σοβαρότερη κάμψη στο ΑΕΠ από όση οι ΗΠΑ, η Βρετανία και η Γερμανία, που είτε άργησαν στην εφαρμογή της καραντίνας είτε αυτή δεν ήταν τόσο σκληρή, είτε και τα δύο μαζί. Η εξάπλωση του ιού έχει επιβραδυνθεί στην ηπειρωτική Ευρώπη και μάλιστα περισσότερο από όσο στη Βρετανία και στις ΗΠΑ. Για να μπορέσουμε να υπολογίσουμε έναν μέσο όρο περιορισμών εντός του δευτέρου τριμήνου, υποθέσαμε ότι κάθε χώρα σταδιακά έως και τα τέλη Ιουνίου θα έχει αποσύρει τους μισούς από τους υφιστάμενους. Στον ανεπτυγμένο κόσμο το ΑΕΠ θα υποχωρήσει δραστικότατα το διάστημα Απριλίου – Ιουνίου, τόσο όσο ποτέ πριν σε ειρηνικές περιόδους. Σε μεγάλο βαθμό το βάθος της ύφεσης στο β΄ τρίμηνο θα ανταποκρίνεται χονδρικά στην αυστηρότητα των περιορισμών, που θα παραμείνουν εν ισχύι.
Και ενόσω οι καραντίνες θα αίρονται σταδιακά τους προσεχείς μήνες, ορισμένες απαγορεύσεις στις διεθνείς μετακινήσεις και στις μεγάλες δημόσιες εκδηλώσεις ίσως να πρέπει να παραμείνουν και το 2021. Οι δε κανόνες των κοινωνικών αποστάσεων θα επηρεάσουν και ορισμένες επιχειρηματικές δραστηριότητες. Παρ’ όλα ταύτα, στις περισσότερες περιπτώσεις η προσφορά μπορεί επανέλθει εντός των προσεχών μηνών, αλλά, δυστυχώς, η ζήτηση είναι πιθανόν να υστερήσει. Οι καταναλωτές, φοβισμένοι από την εμπειρία της πανδημίας, δεν θα είναι πρόθυμοι να ξοδέψουν για ένα διάστημα, ενώ και οι εταιρείες θα επενδύουν λιγότερα από άλλοτε. Τα στοιχεία από την Κίνα δείχνουν ότι σε ετήσια βάση υπήρξε αύξηση στη βιομηχανική παραγωγή 3,9% τον Απρίλιο, αλλά πτώση κατά 7,5% στις λιανικές πωλήσεις, και αυτό είναι το μοντέλο το οποίο αναμένουμε και στον ανεπτυγμένο κόσμο. Παρά κάποιες αρχικές ευνοϊκές εξελίξεις στην παραγωγή, οι οποίες θα παρατηρηθούν στους βαρύτερα πληγέντες κλάδους, αφότου ενεργοποιηθεί ξανά η προσφορά, θα χρειασθεί περίπου δύο χρόνια το ΑΕΠ από τη δραστική πτώση του δευτέρου τριμήνου να ανέλθει στα προ πανδημίας επίπεδα στα τέλη του 2019. Πάντως, εν κατακλείδι, υπάρχει ένας κίνδυνος. Ενώ στη Βρετανία αίρονται μόνον πολύ προσεκτικά οι περιορισμοί, στις ΗΠΑ έχουν ήδη χαλαρώσει, αν και δεν έχουν ακόμα σταθεροποιηθεί τα κρούσματα, όπως στην ηπειρωτική Ευρώπη. Εάν επιστρέψει με ένα άσχημο δεύτερο κύμα ο ιός, τότε η εκ νέου επιβολή καραντίνας θα έχει πολύ σοβαρό αντίκτυπο στις οικονομικές προοπτικές και στις διεθνείς κεφαλαιαγορές – αλλά δεν νομίζουμε πως θα γίνει κάτι τέτοιο.
* Ο κ. Holger Schmieding είναι οικονομολόγος της Berenberg Bank.