Οι τράπεζες της Ευρωζώνης έχουν μεγάλη έκθεση σε βιομηχανίες εντάσεων άνθρακα και αντιμετωπίζουν σοβαρούς κινδύνους σχετικούς με την κλιματική αλλαγή. Ως εκ τούτου, πρέπει να αρχίσουν άμεσα να προετοιμάζονται για να διαχειριστούν αυτούς τους κινδύνους. Η διαπίστωση ανήκει στον επικεφαλής της Τραπεζικής Εποπτικής Αρχής της ΕΚΤ, Αντρέα Ενρία, που προειδοποίησε χθες τις ευρωπαϊκές τράπεζες ότι κινδυνεύουν να υποστούν μεγάλες ζημίες εάν κληθούν να προσαρμοστούν απότομα σε ένα νέο οικονομικό μοντέλο με χαμηλές εκπομπές καυσαερίων.
Εφιστώντας την προσοχή των ευρωπαϊκών τραπεζών, ο κ. Ενρία προειδοποίησε πως «η απότομη μετάβαση σε μια οικονομία που περιορίζει τη χρήση άνθρακα, θα είχε σημαντικές επιπτώσεις σε κλάδους της οικονομίας επιρρεπείς στην κλιματική αλλαγή, καθώς θα οδηγούσε σε αύξηση των ζημιών του τραπεζικού συστήματος έως και κατά 60% σε σύγκριση με τις έως τώρα προβλέψεις». Οπως διευκρίνισε, «κατά μέσον όρο το 15% των ανοιγμάτων που έχουν τα σημαντικότερα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα αφορά εταιρείες μεγάλης έντασης άνθρακα».
Ανέφερε, άλλωστε, ως ανασταλτικό παράγοντα το γεγονός ότι οι κίνδυνοι από την κλιματική αλλαγή συνήθως υλοποιούνται σε κάποιο βάθος χρόνου, ενώ οι τράπεζες κατά κανόνα καταγράφουν τους κινδύνους που τις απειλούν άμεσα και συνήθως για το επόμενο έτος. Δεν είναι πρώτη φορά που η ΕΚΤ εφιστά την προσοχή των τραπεζών της Ευρωζώνης στους κινδύνους από την κλιματική αλλαγή.
Εχοντας καταστήσει σαφές πως οι ευρωπαϊκές τράπεζες πρέπει να επιδείξουν μεγαλύτερη υπευθυνότητα στις επιλογές τους σε ό,τι αφορά τον δανεισμό τους, η ΕΚΤ έχει ζητήσει από τις ευρωπαϊκές τράπεζες να αρχίσουν να δημοσιοποιούν στοιχεία σχετικά με το πόσο εκτεθειμένες είναι σε κινδύνους συναφείς με την κλιματική αλλαγή. Τις καλεί μάλιστα να εντάξουν τους παράγοντες αυτούς σε μια μακροπρόθεσμη επιχειρηματική στρατηγική.
Από τις αρχές του έτους, η επικεφαλής της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, έχει προειδοποιήσει τις ευρωπαϊκές τράπεζες για τους κινδύνους που διατρέχουν όταν έχουν μεγάλη έκθεση σε βιομηχανίες ορυκτών καυσίμων ή άλλους κλάδους εντάσεως άνθρακα. Σε σχετική ομιλία της τον Φεβρουάριο, υπογράμμισε πως μια έγκαιρη και συντονισμένη δράση μεταξύ ρυθμιστικών αρχών και τραπεζών μπορεί να διευκολύνει την ομαλή μετάβαση σε μια νέα οικονομία χαμηλής χρήσης άνθρακα.
Εχει προειδοποιήσει τις τράπεζες ότι διατρέχουν κινδύνους να υποστούν άμεσα ζημίες από την έκθεσή τους σε βιομηχανίες ορυκτών καυσίμων αλλά και έμμεσα από ενδεχόμενη αύξηση του κόστους συντήρησης, από διακοπή στη δραστηριότητά τους ή και από πτώση της παραγωγικότητας του εργατικού δυναμικού, από παράγοντες εν ολίγοις που μπορούν να πλήξουν την κερδοφορία τους και να οδηγήσουν ακόμη και σε πτωχεύσεις.
Στο μεταξύ, η στάση της ΕΚΤ στο θέμα της κλιματικής αλλαγής έχει επικριθεί επανειλημμένως, καθώς η τράπεζα την έχει συμπεριλάβει στις προτεραιότητές της, αλλά την ίδια στιγμή στο πλαίσιο του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης προχωράει σε εκτεταμένες αγορές ομολόγων ύψους πολλών δισ. ευρώ που έχουν εκδώσει οι πλέον ρυπογόνες βιομηχανίες.
Πιο αποφασιστική στάση σε ό,τι αφορά τους κινδύνους που εγκυμονεί η κλιματική αλλαγή για τον χρηματοπιστωτικό τομέα έχει υιοθετήσει η Τράπεζα της Αγγλίας. Από το περασμένο έτος έχει καλέσει τις βρετανικές τράπεζες να υποβληθούν στα λεγόμενα τεστ κοπώσεως αλλά με αντικείμενο την έκθεσή τους σε κινδύνους που απορρέουν από την κλιματική αλλαγή και σε διαφορετικά σενάρια. Τις έχει προειδοποιήσει πως η κλιματική αλλαγή μπορεί να επηρεάσει την αξία ουσιαστικά όλων των στοιχείων ενεργητικού που βρίσκονται στους ισολογισμούς τους, γι’ αυτό και έχει απαιτήσει την έγκαιρη αποτίμηση των σχετικών κινδύνων. Τα πορίσματα των σχετικών τεστ αναμένεται να δοθούν στη δημοσιότητα το δεύτερο εξάμηνο του τρέχοντος έτους.