Ισως κανένας να μην μπορούσε να φανταστεί ότι μια αμερικανική εταιρεία ηλεκτροκίνησης με το όνομα Nikola, που εισήχθη στην αγορά του Nasdaq φέτος τον Ιούνιο, θα αντιπροσώπευε την… ευρωπαϊκή εκδοχή ενός πειράματος τύπου Tesla. Η νεοφυής Nikola, στην πολιτεία της Αριζόνας, έφθασε αρχικά να αποτιμάται στα 30 δισ. δολάρια και εν συνέχεια στα πιο λογικά πλαίσια των περίπου 10,5 δισ. δολαρίων – δεν παύει, όμως, όπως είχε συμβεί και με την ανταγωνίστριά της, την καλιφορνέζικη Τesla, να έχει υψηλή αποτίμηση χωρίς έσοδα. Θα μπορούσε να σκεφθεί κανείς πως η αγορά στις ΗΠΑ λειτουργεί διαφορετικά από την ευρωπαϊκή, εφόσον η Tesla, με μέτρια κερδοφορία, αποτιμάται στα 275 δισ. δολάρια, περισσότερο από όσο και οι πέντε μεγαλύτερες ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες.
Το σημαντικό, όμως, όπως παρατηρεί το ειδησεογραφικό πρακτορείο Bloomberg, είναι πως σε αυτό το φιλόδοξο εγχείρημα της ηλεκτροκίνησης διατηρεί συμμετοχή και η Ευρώπη, προσφέροντας τεχνογνωσία. Η εταιρεία Nikola έλαβε το όνομά της από εκείνο του μεγάλου εφευρέτη Νίκολα Τέσλα, ενώ ο ιδρυτής της, Τρέβορ Μίλτον, είναι ένας 38χρονος Αμερικανός που δεν τελείωσε τις πανεπιστημιακές σπουδές του (κάτι σύνηθες σε πλειάδα επιτυχημένων Αμερικανικών επιχειρηματιών). Τα πιο υποσχόμενα προϊόντα της Nikola είναι τα βαρέος τύπου φορτηγά που θα κινούνται είτε με μπαταρίες είτε με κυψέλες υδρογόνου.
Ο γερμανικός κολοσσός Robert Bosch, που είναι προμηθευτής αυτοκινητοβιομηχανιών, βοήθησε τη Nikola να κατασκευάσει συστήματα μετάδοσης κίνησης. Επιπλέον, τα πρώτα φορτηγά της Nikola θα κατασκευαστούν στη Γερμανία, σε εργοστάσιο που ανήκει στην ιταλική Iveco. Η τελευταία αποτελεί τμήμα της επιχειρηματικής αυτοκρατορίας της δυναστείας των Ανιέλι, που ίδρυσαν τη Fiat. Συνδυαστικά οι Bosch και Iveco κατέχουν άνω του 6% στη Nikola. Τώρα, βέβαια, ανακύπτει το εξής εύλογο ερώτημα: Γιατί η νεοφυής Νikola εξαρτάται σε τόσο μεγάλο βαθμό από εξωτερικούς συνεργάτες στην Ευρώπη και παρ’ όλα αυτά έχει μια εντυπωσιακή αποτίμηση όσο η Tesla, η οποία δημιουργεί ως επί το πλείστον μόνη της τη δική της τεχνολογία; Και εφόσον η Ευρώπη διαθέτει την αναγκαία τεχνογνωσία, γιατί δεν ιδρύει το αντίπαλον δέος του Ελον Μασκ, του εμπνευστή της Tesla;
Tόσο η τελευταία όσο και η Nikola ασχολούνται με τα βαρέος τύπου φορτηγά, αλλά τα προσεγγίζουν διαφορετικά, διότι για τον Μασκ το υδρογόνο θεωρείται απαξιωτικό, ενώ για τον Μίλτον ιδανικό καύσιμο για τα μακράς διαρκείας δρομολόγιά τους. Στις απαρχές των δραστηριοτήτων του ο Μασκ είχε συνεργαστεί με την ιαπωνική Lotus για το μοντέλο Roadster, αλλά και με την Daimler για το Model S. Η Panasonic τον συνέδραμε στις συστοιχίες μπαταριών, αλλά ο Ελον Μασκ, όπως παρατηρεί το Bloomberg, είναι διάσημος για την εμμονή του στη δημιουργία αυθεντικής νέας τεχνολογίας. Στην περίπτωση της Νikola, πάντως, δεν υπάρχει αμφιβολία για το ποιος διαθέτει εις βάθος τεχνογνωσία. Η εταιρεία έλαβε 11 πατέντες στις ΗΠΑ, σχεδόν 1% όσων λαμβάνει ετησίως η Bosch. Πάντως, το να συνεργάζεσαι με άλλους μειώνει το ρίσκο των καθυστερήσεων στην παραγωγή και τυχόν προβλήματα στην ποιότητα, αλλά και εξοικονομεί πόρους. Οι δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης της Nikola έφθασαν μόλις τα 68 εκατ. δολάρια πέρυσι έναντι 1,3 δισ. δολαρίων της Tesla. Πάντως, η Nikola, πέραν των άλλων, εισέρχεται σε μια αγορά όπου μεγαθήρια τύπου Daimler έχουν μακρά εμπειρία – η γερμανική εταιρεία απέτυχε να υπερακοντίσει την Tesla στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, αλλά όχι και στα φορτηγά. Είναι, τέλος, η μεγαλύτερη του είδους στον κόσμο και, σε συνεργασία με τη Volvo για την κατασκευή κυψελών υδρογόνου, το 2021 θα λανσάρει τα πρώτα ηλεκτροκίνητα φορτηγά eActros και eCascadia.