Οι χρηματιστηριακοί οίκοι της Γουόλ Στριτ μπορεί να υπέθεσαν ότι έχουν πλέον δει τα χειρότερα σε ό,τι αφορά την μήνιν κατά των ερευνητών-αναλυτών. Ωστόσο, η έρευνα των εισαγγελικών αρχών της Νέας Υόρκης σχετικά με τη σύγκρουση συμφερόντων στην περίπτωση της Merrill Lynch και το φως που έριξε αυτή στις πρακτικές της σαφώς σκίασαν τέτοιου είδους ελπίδες. Οι αναλυτές αποτελούν αντικείμενο κατηγοριών από τα τέλη της «χρυσής εποχής» της αγοράς -και όχι αδικαιολόγητα. Το μαζικό κύμα αρχικών δημοσίων εγγραφών, συγχωνεύσεων και εξαγορών ώθησε τα τμήματα έρευνας των τραπεζών πιο κοντά στις μονάδες επενδυτικής τραπεζικής τους. Οι αναλυτές ανταμείφθηκαν για τη βοήθεια που παρέσχαν στους συναδέλφους τους, ενώ θεωρητικά πρόσφεραν ανεξάρτητες συμβουλευτικές υπηρεσίες στους έξω επενδυτές.
Η κατάρρευση της Εnroκλιμάκωσε τις κατηγορίες. Ποικίλες εταιρείες της Γουόλ Στριτ, οι οποίες συνέβαλαν στην οικοδόμηση των εκτός ισολογισμού σχέσεων συνεργασίας, αλλά και άλλες τράπεζες που γνώριζαν γι’ αυτές τις συμφωνίες, συνέχισαν να συστήνουν αγορά. Ερευνα που πραγματοποίησε πέρυσι η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ διαπίστωσε ότι το «σινικό τείχος» που υφίσταται ανάμεσα στους κλάδους ερευνών και εταιρικής χρηματοδότησης των τραπεζών ήταν διάτρητο. H πολιτική οργή μεταφράστηκε σε μακροσκελείς ακροαματικές διαδικασίες στο Κογκρέσο. Τον Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους, οι χρηματιστηριακές αρχές πρότειναν να αυξηθεί η διαφάνεια, να απαγορευθούν οι άμεσες πληρωμές από τους επενδυτές προς τους αναλυτές και να επιβληθούν περιορισμοί στην έκδοση συστάσεων για προσφορές αξιογράφων τις οποίες διαχειρίζεται ο ίδιος οίκος.
Οι αλλαγές, τις οποίες βέβαια δεν έχει ακόμα εγκρίνει η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς είναι σημαίνουσες. Δεν μπορούν, όμως, να κρύψουν το γεγονός ότι «το άλογο έχει ήδη αφηνιάσει». Σε κάθε περίπτωση, η αγορά έχει ήδη προσφέρει μια λύση, έστω και μερική. H αγορά αρχικών δημοσίων εγγραφών, στην οποία οι υψηλά αμειβόμενοι «σούπερ σταρ» εκ των αναλυτών έπαιξαν τόσο σημαντικό ρόλο, κάθε άλλο παρά έχει κορεστεί. Οι αναλυτές επιστρέφουν στον πιο γήινο στόχο, αυτόν της παροχής ερευνητικών υπηρεσιών για τις συναλλαγές των τραπεζών.
Το πιο σημαντικό είναι ότι η κάμψη στην αγορά αύξησε την αξία της φήμης. Οι χρηματιστηριακοί οίκοι, που έχουν αποδείξει ότι έχουν κάνει συμβιβασμούς στις έρευνές τους, θα δεχθούν πλήγμα. Οι θεσμικοί επενδυτές δεν έχουν δικαιολογία να εμπιστευθούν τυφλά τα αποτελέσματα τέτοιων ερευνών. Στηρίζουν αδικαιολόγητα τις εσωτερικές ερευνητικές ομάδες τους και κάνουν μεγαλύτερη χρήση ανεξάρτητων συμβούλων. H αγορά πραγματικά ανεξάρτητων ερευνών από ειδικευμένες εταιρείες μπορεί να αναπτυχθεί περαιτέρω. Οι μικρότεροι επενδυτές είναι εκείνοι που θα πρέπει να κάνουν χρήση των εν λόγω ερευνών με μεγαλύτερη επιφύλαξη.
Οι χρηματιστηριακές εταιρείες θα πρέπει να αποκαταστήσουν την αξιοπιστία τους. Πολλές έχουν αρχίσει να «βάζουν τάξη» στα εσωτερικά τους ζητήματα. Παρ’ όλα αυτά, όσο καιρό η αμοιβή των αναλυτών εξαρτάται σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό από τις επιδόσεις του κλάδου επενδυτικής τραπεζικής μιας τράπεζας, δεν μπορεί να αποκλειστεί η πιθανότητα σύγκρουσης συμφερόντων. Ετσι, λοιπόν, το caveat emptor («με ευθύνη του αγοραστή») παραμένει ο πρώτος κανόνας του επενδύειν.
Δεύτερον, η αύξηση της παραγωγικότητας στις ΗΠΑ έχει υπερσκελίσει τον αντίστοιχο δείκτη των μεγάλων ευρωπαϊκών οικονομιών. Την περίοδο 1995-1999 ο συντελεστής ολικής παραγωγικότητας στις ΗΠΑ σημείωσε άνοδο από 115% επί των επιπέδων της Βρετανίας σε 127%. Καμία από τις ισχυρές ευρωπαϊκές οικονομίες δεν κατόρθωσε να επιτύχει ανάλογο στόχο.