Οταν, τον περασμένο μήνα, η φήμη της Freddie Mac, του αμερικανικού ημικρατικού κολοσσού χρηματοδότησης στεγαστικών δανείων, επλήγη από το ξέσπασμα λογιστικού σκανδάλου και την ανακατάταξη των υψηλών στρωμάτων διοίκησης, ο Ρίτσαρντ Μπέικερ αντιμετώπισε τα εν λόγω γεγονότα σαν μια καλή ευκαιρία. Την τελευταία δεκαετία, ο ρεπουμπλικανός γερουσιαστής της Λουιζιάνα ηγείται μιας εκστρατείας με στόχο την ανάβαθμιση της διαφάνειας, την υιοθέτηση αυστηρότερων κανόνων και την κατάργηση των προνομίων που κατέχει η Freddie Mac και η «συγγενής» εταιρεία Fannie Mae, επί βάσει ειδικής νομοθεσίας που διέπει το λειτουργικό τους πλαίσιο.
Ο κ. Μπέικερ, επικεφαλής της υποεπιτροπής χρηματοοικονομικών υπηρεσιών στη Βουλή των Αντιπροσώπων, αρμοδιότητα της οποίας είναι η επιτήρηση επιχειρήσεων που χρηματοδοτούνται από την αμερικανική κυβέρνηση, είχε διευκρινίσει στην εφημερίδα Financial Times ότι κάθε μέλος της Βουλής των Αντιπροσώπων και της Γερουσίας που εκπροσωπούν το Δημοκρατικό Κόμμα υποστηρίζει τις προσπάθειές του. «Ουδείς δήλωσε ότι δεν είναι αναγκαίο να λάβουμε πιο αυστηρά μέτρα», πρόθεσε ο κ. Μπέικερ, προσθέτοντας ότι θα εκμεταλλευθεί αυτήν την ευκαιρία που του δίδεται, με αφορμή τα τελευταία γεγονότα.
Ωστόσο, όταν, την περασμένη εβδομάδα, ο κ. Μπέικερ παρουσίασε το νομοσχέδιο που προωθεί την ενίσχυση του ρυθμιστικού πλαισίου που διέπει αυτές τις εταιρείες, ούτε ένα μέλος του Δημοκρατικού Κόμματος δεν συμπεριλήφθηκε στη λίστα των υποστηρικτών του. Επίσης, σε πρόσφατη ακρόαση της προαναφερομένης υποεπιτροπής, αρκετοί Δημοκρατικοί προέβαλαν τις επιφυλάξεις τους για την αποτελεσματικότητα του νέου νομοσχεδίου.
Δεδομένων των εμποδίων που παρουσιάζονται όταν πλησιάζει το πρακτικό σκέλος στη χάραξη μιας νομοθεσίας, ο κ. Μπέικερ δείχνει να έχει περιορίσει τις απαιτήσεις του. O ίδιος και οι συντηρητικοί υπέρμαχοι της ελεύθερης αγοράς υποστήριζαν, στο παρελθόν, την κατάργηση των πιστωτικών ορίων που παρέχει το υπουργείο Οικονομικών στις εν λόγω εταιρείες, όπως και της εξαίρεσης που «απολαμβάνουν» από τους κανόνες δημοσιοποίησης των οικονομικών τους στοιχείων.
Ωστόσο, στο πλαίσιο του παρόντος νομοσχεδίου, ο στόχος του κ. Μπέικερ περιορίζεται στην ενίσχυση του ρυθμιστικού πλαισίου που ισχύει για την αγορά στεγαστικών δανείων, η επίτευξη του οποίου, πιθανότατα, να είναι χρονοβόρα, ακόμα και κάτω από τις πιο ευνοϊκές συνθήκες.
Η Freddie και η Fannie έχουν καλλιεργήσει έναν κύκλο ισχυρών φίλων στο Καπιτώλιο. Αλλωστε, η Freddie Mac κατατάσσεται στην 11η θέση της λίστας εκείνων που χρηματοδοτούν τις εκστρατείες υποψηφίων μελών της Γερουσίας. H Fannie βρίσκεται στην 39η θέση της λίστας. Οι παραλήπτες των μεγαλύτερων εισφορών της Freddie και της Fannie είναι εκπρόσωποι του Δημοκρατικού Κόμματος που καταλαμβάνουν θέσεις-κλειδιά στις πιο σχετικές επιτροπές της Βουλής των Αντιπροσώπων και της Γερουσίας. Διευθυντικά στελέχη και των δύο εταιρειών διατηρούν στενούς δεσμούς με πρώην παράγοντες των επιτελείων των κυβερνήσεων Κλίντον και Μπους. Ενδεικτικό είναι ότι στο διοικητικό συμβούλιο της Freddie Mac συμπεριλαμβάνεται ο Γουίλιαμ Πάουερς, πρώην πρόεδρος του κόμματος των Ρεπουμπλικανών στη Νέα Υόρκη, και ο Ντέιβιντ Γκρίμπιν, σύμβουλος του αντιπροέδρου της αμερικανικής κυβέρνησης εδώ και πολλά χρόνια, Ντικ Τσέινι. O Φράνκλιν Ρέινς, διευθύνων σύμβουλος της Fannie, ήταν ο πρώην επικεφαλής του γραφείου προϋπολογισμού στην κυβέρνηση Κλίντον.
Η οικονομική στήριξη των Fannie και Freddie από την κυβέρνηση και η εξαίρεσή τους από τους αυστηρούς κανόνες της αμερικανικής Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς δημιουργούσαν τις προϋποθέσεις για την εξασφάλιση πιστώσεων χαμηλού κόστους, οι οποίες επενδύονταν σε στεγαστικά δάνεια ή χρησιμοποιούνταν ως εγγύηση για τη χορήγησή τους. Το επιθυμητό αποτέλεσμα είναι η εξασφάλιση υψηλότερης κερδοφορίας και η χορήγηση φθηνότερων στεγαστικών δανείων σε Αμερικανούς πολίτες χαμηλής οικονομικής επιφάνειας. Ωστόσο, για μια μεγάλη χρονική περιόδο, κυβερνητικοί αξιωματούχοι ανησυχούσαν ότι, ίσως, οι δύο εταιρείες να επεκτάθηκαν σε ανησυχητικά ραγδαίους ρυθμούς. Την ίδια στιγμή, το ανεξόφλητο χρέος τους έχει ανέλθει τα τελευταία χρόνια σε διψήφια στοιχεία, πλησιάζοντας εκείνο του υπουργείου Οικονομικών.
Το μεγάλο ερώτημα είναι εάν οι τρέχουσες ρυθμίσεις είναι αποτελεσματικές. Οι αμφιβολίες έχουν αυξηθεί, αν και, συνήθως, οι γερουσιαστές δεν δαγκώνουν το χέρι που τους ταΐζει.