Επιτέλους, η Microsoft εμφανίζεται έτοιμη να ανοίξει το… πορτοφόλι της. H απόφασή της, του Ιανουαρίου, να καταβάλει μέρισμα για πρώτη φορά, ήταν μια κίνηση προς τη σωστή κατεύθυνση. Ωστόσο, με τα ταμεία της εταιρείας να γεμίζουν κάθε τρίμηνο με περίπου τρία δισεκατομμύρια δολάρια, η διανομή μερίσματος συνολικής αξίας 870 εκατομμυρίων, δεν πρόκειται να επηρεάσει παρά ελάχιστα το βουνό του ρευστού που διαθέτει ο αμερικανικός κολοσσός και του οποίου η αξία φτάνει τα 46 δισ. δολάρια.
Οι αποδόσεις του ρευστού χρήματος είναι πλέον τόσο χαμηλές, ώστε είναι δύσκολο για μια επιχείρηση «υψηλής παραγωγής ρευστού», όπως είναι η Microsoft, να δικαιολογήσει αυτήν τη συγκέντρωση χρήματος, πόσω μάλλον μετά και από τις νομοθετικές ρυθμίσεις στις ΗΠΑ, που ευνοούν το μερισματικό εισόδημα.
Η βασική δραστηριότητα της Microsoft, το λειτουργικό σύστημα των προσωπικών υπολογιστών στην αγορά του οποίου διατηρεί κατ’ ουσίαν μονοπωλιακή θέση, χαρακτηρίζεται από κορεσμό. Αν και οι αποδόσεις τής εν λόγω αγοράς είναι καταπληκτικές, οι αναπτυξιακές δυνατότητές της είναι περιορισμένες. Ετσι, επενδύσεις πραγματοποιούνται σε νέους τομείς, όπως του MSN, στην υπηρεσία του Διαδικτύου, καθώς και στην κονσόλα παιχνιδιών Xbox, με τις δυο τελευταίες να παραμένουν εξαιρετικά ζημιογόνες.
Οι επενδύσεις στον τομέα των servers αποδεικνύονται πιο επιτυχείς. Ομως, η «ταπείνωση» του βουνού του ρευστού χρήματος θα αναγκάσει τη Microsoft να προσεγγίσει νέες επενδύσεις με ένα πιο «τακτικό» βήμα, προσφέροντας παράλληλα και τη δυνατότητα στους επενδυτές να διοχετεύσουν μέρος των κεφαλαίων τους σε πιο δυναμικές, μικρές εταιρείες.
Και μόνον το μέγεθος της Microsoft απαιτεί από τα έσοδά της να αυξάνονται κατά τρία δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως, ώστε να επιτυγχάνεται διψήφιο ποσοστό βελτίωσης της κεροδορίας της. Με τη χρηματιστηριακή αξία της στα 284 δισεκατομμύρια δολάρια, η οποιαδήποτε επαναγορά μετοχών της ή αύξηση του διανεμόμενου μερίσματός της θα πρέπει να είναι τεραστίων διαστάσεων, ώστε η απόδοση προς κάθε επενδυτή να «έχει νόημα».
Μια μερισματική απόδοση της τάξεως του 0,3% είναι σαφώς ανεπαρκής. H Microsoft θα πρέπει να την αυξήσει σημαντικά και να περάσει το μήνυμα ότι οι επενδυτές μπορούν επίσης να προσδοκούν σταδιακές αυξήσεις, σε συνδυασμό με μία εφ’ άπαξ επιστροφή ρευστού σε αυτούς, στο πλαίσιο αναδιάρθρωσης του ισολογισμού της.
Αλλωστε, 10 δισεκατομμύρια δολάρια αντιστοιχούν μόλις στο 3,5% του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας, ενώ θα την άφηναν και με το ικανό ποσόν των 36 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Ιαπωνικό χρέος
Τα τελευταία χρόνια, η ιαπωνική κυβέρνηση δαπανά μεγάλα ποσά, χωρίς να μοιάζει να ανησυχεί για το πώς θα καλύψει το κόστος τους. Είναι αξιοπερίεργο πώς το καταφέρνει, δεδομένου ότι το σύνολο του δημοσίου χρέους της χώρας έχει τριπλασιασθεί μετά από το 1991, αντιστοιχώντας στο 150% του ΑΕΠ της. H απάντηση στο ερώτημα αυτό εντοπίζεται σε έναν παράγοντα που συχνά αγνοείται: ενώ το σύνολο του χρέους αυξάνεται ραγδαία, το κόστος εξυπηρέτησής του μειώθηκε εντυπωσιακά. O Αμερικανός οικονομολόγος Ρίτσαρντ Κατζ, υπολογίζει ότι το μέσο επιτόκιο δανεισμού υποχώρησε από το 7% το 1991 στο 2% πέρυσι. Ετσι, το κόστος εξυπηρέτησης του ιαπωνικού χρέους περιορίζεται πλέον στα 10.000 δισ. γεν από 11.000 δισ. γεν προ δωδεκαετίας.
Η Ιαπωνία αντιμετωπίζει πάντως ένα έστω και μακροπρόθεσμο δίλημμα: βεβαίως, όσο βρίσκεται δέσμια του αντιπληθωρισμού δεν αναμένεται να μειώσει το τεράστιο δημόσιο χρέος της. Παράλληλα, το Τόκιο θα δυσκολευθεί να αντέξει στην αύξηση του κόστους του χρήματος, που θα συνοδεύσει την όποια ουσιαστική επιτάχυνση των ρυθμών ανάπτυξης και μαζί και την επανεμφάνιση του πληθωρισμού. H διαφυγή από αυτήν την παγίδα θα απαιτήσει εξαιρετικές διαχειριστικές ικανότητες ή δαιμόνια τύχη τα επόμενα χρόνια… ίσως δε αρκετά και από τα δύο.