T ώρα, το Βερολίνο εκλιπαρεί… H πολιτική και ο λαϊκισμός του Σρέντερ κυριαρχεί στο προσκήνιο. Αυτή τη φορά ζητάει μια συντονισμένη παρέμβαση(!!!) της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας κατά του ευρώ, για να σωθούν οι εξαγωγές της Ευρωζώνης. Προχθές Παρασκευή, ο καγκελάριος της Γερμανίας, σε συνέντευξή του στους F.T., δήλωσε ότι «η EKT πρέπει να λαμβάνει υπ’ όψιν της και τους αναπτυξιακούς ρυθμούς… εκτός από τη σταθερότητα των τιμών». Πρόκειται για μια παρέμβαση «πολιτικού εκβιασμού»! Ομως, η λεκτική αυτή παρέμβαση του Γερμανού καγκελαρίου υποδηλώνει την αγωνία της Γερμανίας για τους ορατούς κινδύνους στην οικονομία τους. Βεβαίως, έσπευσε ο Γερμανός καγκελάριος να καλμάρει τους φόβους, καθώς το σύνδρομο της οικονομικής κρίσης και του deflation, βυθίζει τη χώρα. Ομως, έχει ανοίξει έναν πόλεμο με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα -παρόμοιο με αυτόν της περιόδου Λαφοντέν- προειδοποιώντας για τις επιπτώσεις στην οικονομίας της Ζώνης του Ευρώ εξ αιτίας της πολιτικής της EKT. Επιπτώσεις που ήδη έχουν αρχίσει να γίνονται βαθιά ορατές στη Γερμανία.
Αραγε, το Βερολίνο είναι έτοιμο να συγκρουσθεί με τους τραπεζίτες της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, που δεν διανοούνται μια υπέρβαση του «Συμφώνου της Σταθερότητας»; Ενδιαφέρον! Και τώρα που οι συνέπειες της «ύφεσης» ωθούν στη χρεοκοπία την «επιχειρηματική Γερμανία» και την οικονομία στη χειρότερη κρίση της 10ετίας, ο Σρέντερ προτείνει οι περικοπές της φορολογίας να τεθούν σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου του 2004 (αντί του 2005). H σημαντικότερη μείωση αφορά στην ανώτατη κλίμακα της φορολογίας εισοδήματος από το υφιστάμενο επίπεδο του 48,5%, στο 42%, δηλαδή φορολογικές ελαφρύνσεις ύψους 15,5 δισ. ευρώ για το 2004. Ωστόσο, το ερώτημα που τίθεται είναι, πώς θα χρηματοδοτηθούν αυτές οι ελαφρύνσεις;
Οι φορολογικές ελαφρύνσεις απομένουν η μοναδική πραγματική άμυνα του γερμανικού λαού και της γερμανικής οικονομίας. Βεβαίως, η χρήση της χρηματοδότησης των ελλειμμάτων -μειώνοντας τους φόρους ή αυξάνοντας τις δαπάνες με στόχο την αναθέρμανση της οικονομίας- έχει εξοργίσει τους τραπεζίτες της EKT. Φυσικά, δεν ταιριάζει με την άποψη της μονεταριστικής ορθοδοξίας και της εξαναγκαστικής δημοσιονομικής πειθαρχίας που έχει οικοδομηθεί, δυστυχώς, με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ στην οικονομία του Ευρώ. Είναι ειρωνεία, πάντως, ότι ο κεντρικός εμπνευστής της οικοδόμησης της Ευρώπης της ONE αποκλειστικά σε δημοσιονομικά κριτήρια -η Γερμανία- να γονατίζει τώρα και να λοιδορείται εξ αιτίας της αδυναμία της να είναι συνεπής στους στόχους του «Συμφώνου». Να θυμίσω ότι το «Σύμφωνο Σταθερότητας» έχει σχεδιασθεί για να εγγυάται τη σκληρή δημοσιονομική πειθαρχία εντός της Νομισματικής Ενωσης, καθώς προβλέπει την τιμωρία της χώρας που θα αποτύχει να κρατήσει υπό έλεγχο τις δαπάνες και ως εκ τούτου το έλλειμμα του προϋπολογισμού της ξεπεράσει το επιτρεπτό όριο του 3% επί του ΑΕΠ που ορίζει η Συνθήκη του Μάαστριχτ.
Δεδομένου ότι το σαθρό Σύμφωνο Σταθερότητας έχει σχεδιασθεί για μια one-size-fits-all policy για τις οικονομίες της Ζώνης του Ευρώ, που όμως δεν ταιριάζει σε καμία (με εξαίρεση την Ιρλανδία), έχει παγιδεύσει τις ευάλωτες οικονομίες. Ενα Σύμφωνο που έχει καταντήσει αναξιόπιστο, καθώς τίποτε δεν εμποδίζει τη Γερμανία και τη Γαλλία να το παραβιάζουν. Οι πραγματικά χαμένοι είναι η ανάπτυξη και η ευημερία των λαών της Ευρωζώνης για ένα Σύμφωνο που ήταν εξαρχής περιττό. Το διαβόητο 3% του ΑΕΠ κατά Μάαστριχτ πνίγει κυριολεκτικά τους λαούς και διαπιστώνεται πως είναι εξ ίσου απεχθές με το νεοφιλελευθερισμό. Το πρόβλημα της Ευρωζώνης είναι η ανάπτυξη και όχι η μακροοικονομική σταθερότητα.
Β Οντως, η εποχή μας απαιτεί πολιτικές με ευέλικτο χαρακτήρα ώστε να ξεπεραστούν η δυσκαμψία, η στειρότητα και το αδιέξοδο στο οποίο έχει εγκλωβιστεί η οικονομία της Ζώνης του Ευρώ, αλλά οι κ. Σρέντερ και Σημίτης αδυνατούν! Τώρα, η εναπομείνασα «νεοδεξιά» σοσιαλδημοκρατία, με ηγέτες τον κ. Σρέντερ και τον κ. Σημίτη, κλυδωνίζεται. O οικονομισμός της παλιάς σοσιαλιστικής σκέψης αδυνατεί να προσφέρει λύσεις στα σημερινά προβλήματα της οικονομίας του ευρώ και του σκληρού ευρώ. Ωστόσο, η δομική ανεπάρκεια των οικονομιών της Ζώνης του Ευρώ και η αποτυχία των κυβερνήσεων κυρίως στη δημοσιονομική πολιτική(!) αλλά και η απουσία μεταρρυθμίσεων στην αγορά εργασίας, δεν δικαιολογούν με τίποτε την τιμωρία των λαών εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Βεβαίως, παρακολουθώ με θλίψη την τραπεζική ηγεσία της EKT που χρησιμοποιεί το σκληρό ευρώ ως μοχλό για τη δημοσιονομική σύνεση των πολιτικών, αδιαφορώντας για τις συνέπειες.
Οντως, ποτέ (ή σχεδόν ποτέ) δεν είχα εμπιστοσύνη στις τράπεζες. Αλλά τώρα -με εξαίρεση ορισμένες εγχώριες πέννες που εκτελούν χρέη μισθωμένου δορυφόρου- η κρίση εμπιστοσύνης και η αποτυχία της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας αποτελούν κοινό τόπο. Απλώς, τα «γκρίζα» χρώματα για τις προοπτικές της αναπτυξιακής πορείας των οικονομιών της Ζώνης του Ευρώ αποτελούν σαφείς ενδείξεις για την ορατή κρίση που διαπερνά υπόκωφα ακόμη το οικοδόμημα της ONE. Μια κρίση γενικέυεται από τη «φούσκα» του ευρώ.
Η κυβέρνηση Σημίτη δεν δίστασε να υποθηκεύσει την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας, ανταλλάσσοντας με υψηλή ισοτιμία τη δραχμή με το ευρώ. «O Ελληνας έχει ένα ακριβό ευρώ στην τσέπη του», είναι το περήφανο μότο του πρωθυπουργού. Ομως η κυβέρνηση Σημίτη αδυνατεί να προφυλάξει τη χώρα και την οικονομία από τους κινδύνους του σκληρού ευρώ. Ηδη οι Ελληνες όντως έχουν αρχίσει να διαμαρτύρονται για το ακριβό ευρώ. Ελπίζω ότι η υγιής αυτή αντίδραση θα περιφρονήσει στις επερχόμενες εκλογές εκείνους που έχουν ξεθεωθεί να υπηρετούν τις «ρεμούλες». Το «σκληρό» ευρώ ναι μεν είναι εδώ, αλλά διαπιστώνεται ότι οι κοινωνικές επιπτώσεις θα είναι καταστροφικές, καθώς είναι ένα νόμισμα κούφιο! Με τα εκατομμύρια αποκλεισμένων από την εργασία, τη μείωση της αγοραστικής δύναμης των μισθωτών και την εισοδηματική ανισότητα μεταξύ κεφαλαίου και εργασίας, να διευρύνονται!
Ο κ. Καραμανλής δικαίως εγκατέλειψε την παλιά του θέση. H νέα θέση ότι «η προσφυγή στις κάλπες αποτελεί τη μοναδική λύση» είναι η σωστή. Οι «ρωγμές» στο κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο διευρύνονται. Το στυλ, το ύφος, η αλαζονεία της σημερινής εξουσίας παίρνουν διαστάσεις. Ναι… ο πρωθυπουργός, πανικόβλητος προ του ενδεχομένου μιας οδυνηρής ήττας, προσπαθεί να την αποφύγει, επιχειρώντας ελιγμούς σε κινούμενη άμμο. Ο,τι απέρριπε μετά βδελυγμίας μέχρι χθες, το υιοθετεί και το προβάλλει ως οικεία πρωτοβουλία σήμερα, όπως δείχνουν οι τελευταίες εξαγγελίες του. Κατάσταση απογοήτευσης και θυμηδίας, καθώς η «ισχυρή Ελλάδα» που εξυμνούσε παρουσιάζει εικόνα παράλυσης και διαφθοράς. Και το πολιτικό χρήμα σάστισε και η διαπλοκή χλώμιασε… Ολοι θέλουν τη διαφάνεια και τον έλεγχο του πολιτικού χρήματος. Και, βεβαίως, η στήλη.