Οι αμερικανικές εταιρείες και οι εταιρείες μικρών χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης δεν έχουν λόγο να ανησυχούν. H Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο επίτροπος Ανταγωνισμού, Μάριο Μόντι, δεν δείχνουν διάθεση για εναντίον τους μεροληψία τους στις αποφάσεις τους περί συγχωνεύσεων. Αυτό τουλάχιστον προκύπτει από την πρώτη οικονομετρική μελέτη περί συγχωνεύσεων που εκπόνησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή από τα τέλη του 1999, οπότε ανέλαβε ο κ. Μόντι. Ακαδημαϊκοί του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και η νομική εταιρεία Alle& Overy εξέτασαν διεξοδικά τις εκατοντάδες αποφάσεις που έλαβε η Επιτροπή από τον Ιανουάριο 2000 μέχρι τον Ιούνιο του 2002. Εξετάζοντας τις περιπτώσεις που συμμετείχαν αμερικανικές επιχειρήσεις σε αντιδιαστολή μ’ εκείνες μεταξύ ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, δεν διαπίστωσαν ενδείξεις μεροληψίας. Το ίδιο ισχύει και για τις σκανδιναβικές χώρες.
«Αυτό που μπορεί να αποτελεί έκπληξη για την αγορά είναι ότι η ενσωμάτωση αμερικανικών ή σκανδιναβικών στοιχείων σε μια συγχώνευση δεν έχει σημασία», αναφέρει ο Αλιστέρ Λίντσεϊ, εταίρος της A&O επί θεμάτων Ανταγωνισμού, που τονίζει ότι «οι κατηγορίες για μεροληψία είναι αβάσιμες». Μεταξύ των συγχωνεύσεων που εξετάσθηκαν, συμπεριλαμβανόταν η εξαιρετικά αμφιλεγόμενη συμφωνία αξίας 42 δισ. δολαρίων των General Electric και Honeywell καθώς και η εξαγορά της Saab από την General Motors και η συμφωνία των United Airlines και US Airways. Από σκανδιναβικής πλευράς, εξετάσθηκαν συμφωνίες όπως εκείνες των Telia και Sonera, Metso και Svedala, καθώς και η εξαγορά της Sonofoαπό την Τelenor.
Οι κατηγορίες περί μεροληψίας κατά των αμερικανικών επιχειρήσεων απορρέουν κυρίως από την απόφαση περί της συμφωνίας General Electric και Honeywell. Πριν από δύο χρόνια, η Επιτροπή απαγόρευσε τη συγχώνευση που είχε ήδη εγκριθεί από τις αμερικανικές ρυθμιστικές αρχές, με αποτέλεσμα να έρθει σε σύγκρουση με την κυβέρνηση Μπους. Πολύ πιο πρόσφατα, εκφράσθηκαν φόβοι ότι η πρόταση της GE για εξαγορά της φινλανδικής εταιρείας Instrumentarium έναντι 2,3 δισ. δολαρίων θα έχει την ίδια τύχη. H GE, πάντως, ανακοίνωσε προσφάτως ότι βάσει των επαφών της με την Επιτροπή εκτιμά πως τα προβλήματα μπορούν να διευθετηθούν.
Οι κατηγορίες περί μεροληψίας κατά των σκανδιναβικών χωρών διατυπώθηκαν τα τελευταία χρόνια από πολιτικούς των χωρών αυτών. O Φινλανδός πρωθυπουργός, για παράδειγμα, είχε κατηγορήσει την Επιτροπή ότι αποτρέπει τις συγχωνεύσεις μεταξύ εταιρειών μικρών χωρών με το επιχείρημα ότι θα αποκτήσουν σύντομα δεσπόζουσα θέση. Εμποδίζει, έτσι, τις εταιρείες να αναπτυχθούν στο βαθμό που απαιτείται για να ανταγωνισθούν σε διεθνές επίπεδο. O πρωθυπουργός της Σουηδίας, Γκόραν Πέρσον, έχει ισχυρισθεί ακριβώς το ίδιο. O κ. Μόντι έχει αντικρούσει αυτές τις κατηγορίες, ισχυριζόμενος ότι στόχος της Επιτροπής είναι να προστατεύσει παντού τους καταναλωτές.
Αν, όμως, η εν λόγω μελέτη διαλύει τους φόβους περί μεροληψίας, αποκαλύπτει άλλες αδυναμίες της πολιτικής ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Διαπιστώνει, για παράδειγμα, ότι τα μερίδια αγοράς που προκύπτουν μετά τις συγχωνεύσεις καθορίζουν τις αποφάσεις της Επιτροπής σε βαθμό «ενδεχομένως μεγαλύτερο απ’ όσο συνάγουμε από τα σχετικά επίσημα έγγραφα».