H Ευρωπαϊκή Ενωση θα πρέπει να προχωρήσει σε ριζική μεταρρύθμιση της οικονομικής πολιτικής της και των απαιτήσεων που προβάλλει ως προς τον έλεγχο των δημοσίων ελλειμμάτων των κρατών-μελών της, ώστε να αναδειχθεί σε βασική προτεραιότητα η τόνωση των ρυθμών ανάπτυξής της. Πρόκειται για το γενικό πόρισμα της έκθεσης ομάδας εμπειρογνωμόνων προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Ειδικότερα, η ομάδα των επτά διακεκριμένων οικονομολόγων υποστηρίζει ότι το Σύμφωνο για τη Σταθερότητα και την Ανάπτυξη πρέπει να τροποποιηθεί, ώστε να επιτρέπονται, σε περιόδους οικονομικής ύφεσης, οι παραβιάσεις του ορίου του 3% για τα δημόσια ελλείμματα και ως ποσοστό του ΑΕΠ των κρατών-μελών της Ενωσης.
Η έκθεση, στοιχεία για την οποία είδαν χθες το φως της δημοσιότητας, υποβλήθηκε στην Επιτροπή το περασμένο Σαββατοκύριακο και όπως δηλώνει ο επικεφαλής της ομάδας των μελετητών, Βέλγος καθηγητής των Οικονομικών, Αντρέ Σαπίρ, «υποστηρίζουμε ότι σήμερα περισσότερο από ποτέ άλλοτε η ανάπτυξη πρέπει να αποτελέσει βασική προτεραιότητα». O ίδιος τόνισε επίσης ότι «η επιτάχυνση των ρυθμών ανάπτυξης στην Ευρωπαϊκή Ενωση θα απαιτήσει μαζικές μεταρρυθμίσεις, τεράστιες αναπροσαρμογές της οικονομικής πολιτικής και ολοκληρωτική αλλαγή των μεθόδων υλοποίησης της πολιτικής…». H έκθεση δημοσιοποιείται, εξάλλου, λίγα 24ωρα μετά την άσκηση έντονων επικρίσεων προς τη Γαλλία, της οποίας ο υπουργός των Οικονομικών παραδέχθηκε -ανεπισήμως- στις αρχές της εβδομάδος ότι το Παρίσι θα παραβιάσει κατά πάσα πιθανότητα και το 2004, για τρίτο κατά σειράν χρόνο, τον περί ελλειμμάτων όρο του Συμφώνου.
Οπως δήλωσε πάντως χθες εκπρόσωπος της Επιτροπής, ο αρμόδιος για τις οικονομικές και συναλλαγματικές υποθέσεις επίτροπος Πέδρο Σόλμπες δεν ασπάζεται το σύνολο των απόψεων που εκφράζονται στην έκθεση. Από την πλευρά τους, οι εμπειρογνώμονες εκτιμούν επίσης ότι μία τροποποίηση του Συμφώνου δεν πρόκειται να πλήξει την αξιοπιστία του, καθιστώντας το απλώς πιο «ρεαλιστικό», καθώς και ότι οι προτεινόμενες αλλαγές δεν εγκυμονούν κινδύνους ούτε για το ευρώ.
Ο οικονομολόγος της Dresdner Kleinwort Wasserstein, Ράινερ Γκούντερμαν, υποστηρίζει εξάλλου πως «από οικονομικής απόψεως δεν είναι καταλυτικής σημασίας εάν το δημόσιο έλλειμμα θα ανέρχεται στο 3% ή στο 4% του ΑΕΠ. Δεδομένου δε ότι τόσο η Γαλλία όσο και η Γερμανία δεν είναι σε θέση να ικανοποιήσουν το εν λόγω κριτήριο, θα ήταν περισσότερο αξιόπιστη η τροποποίηση του Συμφώνου παρά η συνέχιση της τρέχουσας κατάστασης, που δημιουργεί αναστάτωση και άγχος…».
Ο οικονομολόγος της LehmaBrothers, Κλάους Μπάαντερ, αναφέρεται στη δυνατότητα, η οποία ούτως ή άλλως προσφέρεται από το Σύμφωνο Σταθερότητας για παραβίαση ορισμένων όρων του. Οπως λέει, «πρέπει να επαναπροσδιορισθεί το νόημα των εξαιρέσεων. Για να γίνει το Σύμφωνο πιο ελαστικό, πρέπει να καθορίσουμε το νόημα του όρου «εξαιρετικές περιπτώσεις» ως αρνητικοί, ετήσιοι ρυθμοί ανάπτυξης, αντί του μείον 2% -των ετήσιων ρυθμών ανάπτυξης- που αναφέρεται προς το παρόν». Ωστόσο, είναι επίσης γεγονός ότι η οποιαδήποτε τροποποίηση του Συμφώνου δεν αποτελεί εύκολη υπόθεση από πολιτικής απόψεως. Οπως υποστηρίζει, διατηρώντας την ανωνυμία του, Ευρωπαίος αξιωματούχος: «Για οποιαδήποτε αλλαγή και αν πρόκειται, θα υπάρξει πρόβλημα επικοινωνίας του θέματος προς τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης». O ίδιος συμπλήρωσε: «Οτιδήποτε μπορεί να δικαιολογείται, και μάλιστα απολύτως, στη θεωρία, είναι πολύ δύσκολο να δικαιολογηθεί πολιτικά σε επίπεδο επικοινωνίας… Εκτιμώ επίσης ότι μία τροποποίηση του Συμφώνου Σταθερότητας ενδέχεται να καταστήσει την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα λιγότερο πρόθυμη να μειώσει το κόστος του χρήματος στην Ευρωζώνη. Εν κατακλείδι, όποιος ανοίγει μία συζήτηση για την τροποποίηση του Συμφώνου Σταθερότητας, ανοίγει και το κουτί της Πανδώρας!»
Τέλος, στην έκθεση των εμπειρογνωμόνων προς την Επιτροπή αναφέρεται ότι πρέπει να γίνουν και δραστικές αναπροσαρμογές των δαπανών του αξίας 100 δισεκατομμυρίων ευρώ ετήσιου κοινοτικού προϋπολογισμού. Οι αναπροσαρμογές πρέπει να έχουν ως επίκεντρο τη μείωση του κονδυλίου για τις αγροτικές επιδοτήσεις, υποστηρίζουν, και τη διοχέτευση κονδυλίων προς τις νέες χώρες-μέλη της Ενωσης, ώστε να εξασφαλισθεί η ανάπτυξή τους.Ρόιτερς