Παράλογα κριτήρια πληθωρισμού για τα νέα μέλη της Ε.Ε.

Παράλογα κριτήρια πληθωρισμού για τα νέα μέλη της Ε.Ε.

2' 31" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ο πληθωρισμός τόσο στις προηγμένες, όσο και στις αναδυόμενες οικονομίες της αγοράς έχει πέσει σε επίπεδα που δεν έχουμε δει για πολλές δεκαετίες. Αυτή η εξασθένηση της παγκόσμιας οικονομικής μεγέθυνσης έχει στρέψει την προσοχή των οικονομολόγων στον κίνδυνο του αποπληθωρισμού. Αναλυτές προειδοποιούν ότι μερικές χώρες κινδυνεύουν να ακολουθήσουν την Ιαπωνία, όπου ο αποπληθωρισμός έχει εδραιωθεί και οι μακροοικονομικές θεραπείες φαίνονται ολοένα λιγότερο αποτελεσματικές.

Ειδικότερα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο είπε τον Μάιο ότι η Γερμανία αντιμετωπίζει «αξιόλογο» κίνδυνο ήπιου αποπληθωρισμού. Πρόκειται για κακή είδηση, όχι μόνο για τη Γερμανία και τους εταίρους της στη Ζώνη του Ευρώ, αλλά και για τις χώρες που σύντομα θα προσχωρήσουν στην Ευρωπαϊκή Ενωση.

Η προειδοποίηση του ΔΝΤ δεν έμεινε χωρίς αντίκρουση. Ο Βιμ Ντούιζενμπεργκ, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, εξέφρασε έκπληξη που το ΔΝΤ συνέκρινε τον πληθωρισμό διαφορετικών μελών μιας νομισματικής ένωσης – ποτέ δεν έχει συγκρίνει την Καλιφόρνια με το Νιου Χαμσάιρ, παρατήρησε. Και εξήγησε ότι οι διαφορές πληθωρισμού μεταξύ διαφόρων περιφερειών μιας νομισματικής περιοχής είναι πολύ φυσιολογικές. Η έννοια αποπληθωρισμός σε τέτοιες περιφέρειες δεν έχει νόημα, διότι η πτώση των τιμών θα βελτιώσει την ανταγωνιστικότητά τους.

Ακόμα και έτσι παραμένει ο κίνδυνος ένας φυσικός μηχανισμός προσαρμογής να οδηγηθεί σε μιαν ανεξέλεγκτη σπείρα. Αν εδραιωθούν αποπληθωριστικές προσδοκίες, ο αποπληθωρισμός μπορεί να αυτονομηθεί, ανεξάρτητα από τους διαρθρωτικούς παράγοντες.

Ευτυχώς ένα τέτοιο καταστροφικό σενάριο είναι απίθανο. Αλλά αυτό δεν ισχύει για τα προβλήματα που μπορεί να θέσει ο χαμηλός ή αρνητικός πληθωρισμός εντός της Ζώνης Ευρώ για τις χώρες προσχώρησης της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης.

Οταν γίνουν μέλη της Ε.Ε. τον Μάιο του 2004, οι χώρες αυτές θα επιδιώξουν να ενταχθούν και στη Ζώνη του Ευρώ. Για να το μπορέσουν θα πρέπει να ικανοποιήσουν διάφορα κριτήρια που ορίσθηκαν στη συνθήκη του Μάαστριχτ. Ενα από αυτά απαιτεί ο πληθωρισμός μιας υποψήφιας χώρας να μην υπερβαίνει πάνω από 1,5% το μέσο πληθωρισμό των τριών χωρών της Ε.Ε. με το χαμηλότερο πληθωρισμό.

Με τις τωρινές τάσεις αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι οι προσχωρούσες χώρες θα έπρεπε να επιτύχουν έναν πληθωρισμό ακόμα και 2%. Η σφικτή νομισματική πολιτική που θα απαιτούνταν θα όξυνε τις αρνητικές επιπτώσεις από τη χαμηλή αύξηση της ζήτησης στη Ζώνη του Ευρώ. Θα μπορούσε κάποιος να υποστηρίξει ότι αυτό είναι το αναγκαίο τίμημα για να διασφαλισθεί ότι παλιά και νέα μέλη έχουν την ίδια μεταχείριση.

Αλλά υπάρχει ένα πιο θεμελιώδες πρόβλημα με το κριτήριο του πληθωρισμού. Οι κεντρικές τράπεζες των χωρών προσχώρησης θα κληθούν να επιδιώξουν έναν πληθωρισμό 1,5 μονάδα υψηλότερο από εκείνον των τριών χωρών της ζώνης με το χαμηλότερο πληθωρισμό. Αλλά, όπως παρατήρησε ο κ. Ντούιζενμπεργκ, η διάκριση του πληθωρισμού εντός μιας νομισματικής ζώνης δεν έχει νόημα. Συνιστά διαστροφή οι προσχωρούσες χώρες να πρέπει να ακολουθήσουν στόχους νομισματικής πολιτικής που συσχετίζονται όχι με τη νομισματική πολιτική της Ζώνης του Ευρώ, αλλά με διαρθρωτικά χαρακτηριστικά επιμέρους χωρών. Μόνο λογικό μέτρο θα ήταν ο πληθωρισμός στη Ζώνη του Ευρώ. Ενας έλεγχος που αντανακλά διαρθρωτικούς μάλλον παρά νομισματικούς παράγοντες -και μάλιστα σε περίοδο αποπληθωριστικών πιέσεων- δεν έχει ούτε πολιτικό ούτε οικονομικό νόημα.

Συντομευμένη απόδοση άρθρου που δημοσιεύθηκε στους Financial Times στις 14.7.2003.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή