Σε μια εποχή που τα μέλη του Κογκρέσου και της κυβέρνησης Μπους αγορεύουν με πάθος περί της ζημιάς της οποίας προκάλεσαν στους επενδυτές τα επιχειρηματικά σκάνδαλα, πόσο μεγάλη ζημιά πρέπει να κάνει η χειρότερη από όλες τις εταιρείες, η WorldCom, για να αποφασίσουν να την τιμωρήσουν οι ομοσπονδιακές αρχές;
Η WorldCom, που προσφάτως μετονομάσθηκε σε MCI, διέπραξε τη μεγαλύτερη απάτη στην οικονομική ιστορία των ΗΠΑ, όταν ανέφερε κέρδη 11 δισ. δολαρίων που ποτέ δεν σημείωσε. Δεν έχουν ακόμη συμπληρωθεί τρεις εβδομάδες αφότου ενεκρίθη μια επιεικής διευθέτηση με την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και η εταιρεία συνεργάζεται με τις ανακριτικές αρχές του υπουργείου Δικαιοσύνης, επειδή κατηγορείται ότι ουσιαστικά έκλεψε από τις τοπικές τηλεφωνικές εταιρείες εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια από χρεώσεις για την πρόσβαση στο δίκτυο. Αν αποδειχθούν αληθείς οι κατηγορίες αυτές, που προέρχονται από πρώην στελέχη της WorldCom και τρεις τηλεφωνικές εταιρείες, η MCI θα έχει διαπράξει μια ακόμη μεγάλη απάτη.
Ευημερία αντί τιμωρίας
Η ιστορία της WorldCom θα έπρεπε να ήταν απλή: καθώς τα επιχειρηματικά σκάνδαλα κλονίζουν την εμπιστοσύνη των μικρών επενδυτών, μια εταιρεία που διαπράττει μεγάλη απάτη πρέπει να τιμωρηθεί σε βαθμό αντίστοιχο του αδικήματός της. H WorldCom, αντιθέτως, ευημερεί, με τις ευλογίες των ρυθμιστικών αρχών και των πολιτικών που φαίνεται να ανησυχούν ότι αν πληγεί θα διαταραχθεί η παροχή υπηρεσιών και θα χαθούν θέσεις εργασίας σε μια στιγμή κρίσιμη για την οικονομία. Αυτά είναι ανοησίες. Υπάρχουν εταιρείες τηλεπικοινωνιών ικανές να αναλάβουν τμήμα των επιχειρήσεων. Είναι γεγονός ότι η MCI είναι αποσταθεροποιητικός παράγων.
Στις 8 Ιουλίου, ένας ομοσπονδιακός δικαστής ενέκρινε διευθέτηση που υποχρέωνε την επιχείρηση να καταβάλει 500 εκατομύρια δολάρια σε μετρητά και 250 εκατομμύρια δολάρια σε μετοχές. Τότε η ποινή φαινόταν εκ πρώτης όψεως καταστρεπτική. Ωστόσο, τα έσοδα της MCI ανέρχονται περίπου σε 500 εκατομμύρια δολάρια την εβδομάδα και δεν θα χρειασθεί να καταβάλει προσπάθειες για να πληρώσει το πρόστιμο. Σύμφωνα με το κεφάλαιο 11 της νομοθεσίας περί πτωχεύσεων, στην πράξη εξαλείφεται χρέος της ύψους 41 δισ. δολαρίων που εκκρεμεί. Πολλοί παρατηρητές πιστεύουν ότι οι ομοσπονδιακές αρχές ευνοούν την MCI ώστε να διασφαλίσουν την επιβίωσή της.
Διαιώνιση της στρέβλωσης
Η WorldCom παραποιούσε επί χρόνια τις ανακοινώσεις οικονομικών αποτελεσμάτων της, διευκολύνοντας την εταιρεία να αυξάνει το χρέος της και να αποκτά περιουσιακά στοιχεία και πελάτες. Στη συνέχεια η επιτυχία αυτή μείωσε τα κέρδη των ανταγωνιστών της και οδήγησε σε κακή κατανομή των κεφαλαίων που κατέληξαν σε λάθος εταιρείες και σε λάθος χρήσεις. Μεγάλο μέρος των πλεονασματικών επενδύσεων σε υποδομή τηλεπικοινωνιών, που ευθύνονται για την κατάρρευση της αγοράς εταιρειών υψηλής τεχνολογίας, θα μπορούσε να αποδοθεί στην απάτη της MCI. H αναδιοργάνωση της WorldCom βάσει του άρθρου 11 θα διαιωνίσει τη διαστρέβλωση του ανταγωνισμού στον κλάδο των τηλεπικοινωνιών. Γι΄ αυτό και είναι επιτακτική ανάγκη να διερευνήσει το θέμα η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Επικοινωνιών (FCC).
Γιατί όμως δεν κάνει τίποτε η FCC; Γιατί η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς επέβαλε τόσο μικρό πρόστιμο στην MCI; Πού είναι το Κογκρέσο που διατείνεται ότι ενδιαφέρεται για την εμπιστοσύνη των επενδυτών; Και πού είναι οι σχολιαστές που, σε άλλες περιπτώσεις, διακηρύσσουν την πίστη τους στον νόμο και στη λυτρωτική δύναμη των αγορών; Την περασμένη εβδομάδα, ο Ντερόι Μέρντοκ, συντηρητικός αρθρογράφος της The National Review, υπεραμύνθηκε ένθερμα της MCI, με το επιχείρημα ότι οι πραγματικοί παραβάτες διώκονται και ότι αν τιμωρείτο περισσότερο η MCI θα ήταν σαν να αποκλείεται ολόκληρη οικογένεια από τα δημόσια αξιώματα αποκλειστικά και μόνον επειδή ο πατέρας είχε ληστέψει μια τράπεζα.
Και νέες συμφωνίες
Η αναλογία είναι άστοχη. Τα μέλη της οικογένειας, εν προκειμένω οι αθώοι εργαζόμενοι, μπορούν να απασχοληθούν όπου θέλουν. Το θέμα είναι ότι η απάτη έδωσε στην MCI την ευκαιρία να δανεισθεί και να αναπτυχθεί ώστε να παρακάμψει τους ανταγωνιστές της. Τώρα το άρθρο 11 της δίνει τη δυνατότητα να αποποιηθεί του χρέους της και να διατηρήσει τα οφέλη που προσπορίσθηκε από αυτό και ταυτοχρόνως να επωφεληθεί από τις φοροαπαλλαγές. Το Κογκρέσο κινείται αργά. H Γερουσία εξετάζει αν πρέπει να περικόψει τα συμβόλαια της WorldCom με την κυβέρνηση. Στο μεταξύ, όμως, η MCI συνάπτει συμφωνίες: ένα σύστημα ασύρματων συνδέσεων με το Ιράκ, 10 εκατομμύρια δολάρια επιπλέον για την Ακτοφυλακή και 50 εκατομμύρια δολάρια για τα αμερικανικά ταχυδρομεία.
Η MCI μάλλον θα εκφυλισθεί τελικά, καθώς οι πελάτες από τον ιδιωτικό τομέα θα κινηθούν προς άλλες κατευθύνσεις, επειδή θα νιώθουν ανασφαλείς αν συναλλάσσονται με μια εταιρεία με τέτοιο ιστορικό διαφθοράς. Προς το παρόν, όμως, με τη διεστραμμένη ενθάρρυνση πολιτικών και γραφειοκρατών, η MCI προκαλεί μεγάλη ζημιά.