Σαφώς ευνοϊκότερες εμφανίζονται οι αναπτυξιακές προοπτικές της αμερικανικής οικονομίας σε σύγκριση με αυτές της Ευρωζώνης και της Ιαπωνίας, τονίζει στην τελευταία της έκθεση για την πορεία της διεθνούς οικονομίας η Citigroup Smith Barney. Στην έκθεση, με τίτλο Global Economic Outlook and Strategy, τονίζεται η ουσιαστική βελτίωση που εμφανίζει η εικόνα της αμερικανικής οικονομίας, καθώς τα βελτιωμένα κέρδη των επιχειρήσεων, η τόνωση της καταναλωτικής και επιχειρηματικής εμπιστοσύνης, αλλά και τα οφέλη των φοροαπαλλαγών δημιουργούν τους όρους για ταχεία ανάκαμψη ειδικά στη διάρκεια του 2004. Από την έκθεση της τράπεζας προκύπτει το συμπέρασμα ότι για μια ακόμη φορά η αμερικανική οικονομία θα λειτουργήσει ως η ατμομηχανή της παγκόσμιας ανάπτυξης. H ενίσχυση των καταναλωτικών δαπανών και των επιχειρηματικών επενδύσεων στις Ηνωμένες Πολιτείες αναμένεται να προσφέρει την απαραίτητη ώθηση τόσο στην Ευρωζώνη όσο και στην Ιαπωνία.
Αποτελεσματική η Fed
Οι φόβοι για ενδεχόμενο νέο τρομοκρατικό χτύπημα, αλλά και η επιφυλακτικότητα που δείχνουν τα διευθυντικά στελέχη των επιχειρήσεων μετά τη χρηματιστηριακή φούσκα των τελών του ’90 ασκούν πιέσεις και μπορούν να λειτουργήσουν ως τροχοπέδη στην ανάπτυξη. Ομως, η αύξηση των κερδών, αλλά και των εισοδημάτων θα τονώσει στο άμεσο μέλλον την καταναλωτική ζήτηση. H πολιτική της Fed αποδεικνύεται ιδιαιτέρως αποτελεσματική και πλέον έχουν διαμορφώσει τους καταλληλότερους όρους για ανάπτυξη στη διάρκεια των δύο τελευταίων δεκαετιών. Εκτός αυτού, η Κεντρική Τράπεζα έχει καταστήσει σαφές ότι προτίθεται να διατηρήσει την πολιτική αυτή ακόμη και όταν η οικονομία εισέλθει σε φάση ταχείας ανάπτυξης, εφόσον ο πληθωρισμός παραμένει σε χαμηλά επίπεδα. H μείωση του Ιουνίου απέδειξε εμπράκτως τη βούληση, αλλά και τους στόχους της Fed. Πλέον η οικονομική κατάσταση των περισσότερων νοικοκυριών εμφανίζεται εξισορροπημένη, ενώ οι συνθήκες λήψης πιστώσεων για τις επιχειρήσεις έχουν βελτιωθεί αισθητά. Αν και προς το παρόν η συντριπτική πλειοψηφία των επιχειρήσεων εμφανίζεται αρκούντως διστακτική στην επέκταση των δραστηριοτήτων της, η εμπιστοσύνη τους προς την οικονομία βελτιώνεται καθημερινά, ενώ στο διάστημα Μαΐου-Ιουνίου η μείωση του εργατικού δυναμικού περιορίστηκε. Ευνοϊκές διαμορφώνονται και οι συνθήκες για τις καταναλωτικές δαπάνες, καθώς οι καταναλωτές απολαμβάνουν πλέον αυξημένες αποδοχές, φοροαπαλλαγές, χαμηλό πληθωρισμό και ευνοϊκότερους όρους για την αποπληρωμή των χρεών τους. O συνδυασμός αυτών των παραγόντων εκτιμάται ότι θα αυξήσει φέτος το καλοκαίρι το διαθέσιμο εισόδημα κατά 1,25%, γεγονός που αντισταθμίζει τους κινδύνους από τον υψηλό δανεισμό των νοικοκυριών το προηγούμενο διάστημα.
Η Ευρωζώνη ακολουθεί
Αντίθετα στην Ευρωζώνη η γενική εικόνα δεν είναι τόσο καλή. Ορισμένες οικονομίες, ιδίως της Γερμανίας, «φλερτάρουν» με την ύφεση μετά την χαμηλή ανάπτυξη του 2002. H κατανάλωση αυξάνεται σταθερά με το χαμηλό 1,5% ετησίως, ενώ η ισχυροποίηση της αξίας του ευρώ αναμένεται να περιορίσει τα έσοδα από τις εξαγωγές, αλλά και την κερδοφορία των επιχειρήσεων. O πληθωρισμός όμως παραμένει σε χαμηλά επίπεδα, προσφέροντας στην EKT τη δυνατότητα μείωσης των επιτοκίων. Εκτιμάται ότι η EKT θα προχωρήσει σε νέα μείωση του βασικού της επιτοκίου τους επόμενους μήνες, κάτι που σε συνδυασμό με την υιοθέτηση χαλαρότερης νομισματικής πολιτικής μπορεί να τονώσει τη ζήτηση και τις αναπτυξιακές προοπτικές της οικονομίας. H επιταχυνόμενη ανάπτυξη στις ΗΠΑ αναμένεται να τονώσει και την ευρωπαϊκή οικονομία, ενώ η υποχώρηση που εμφανίζει η συναλλαγματική αξία του ευρώ το τελευταίο διάστημα θα προσφέρει ανακούφιση. Παρά την υποχώρησή του πάντως το ενιαίο νόμισμα παραμένει περίπου 14% ισχυρότερο του δολαρίου σε σύγκριση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα.
Η αναμενόμενη μείωση των επιτοκίων, οι φοροαπαλλαγές σε αρκετές χώρες και οι σχεδιαζόμενες πανευρωπαϊκές επενδύσεις στους κλάδους της υποδομής, της έρευνας και της τεχνολογίας αναμένεται να βελτιώσουν την κατάσταση και να ισχυροποιήσουν την ευρωπαϊκή οικονομία το 2004.
Χαμηλά τα επιτόκια
Σε ό,τι αφορά τη νομισματική πολιτική, η Citigroup εκτιμά ότι για τους επόμενους 12 μήνες τα επιτόκια θα παραμείνουν στα τρέχοντα ή και ακόμη χαμηλότερα επίπεδα. Παρά τις εκτιμήσεις για σταθερή ανάπτυξη της οικονομίας το 2004, αξιωματούχοι της Federal Reserve έχουν εκφράσει κατ’ επανάληψη τη θέληση για νέες γενναίες μειώσεις των επιτοκίων αν αυτό κριθεί απαραίτητο. «Ακόμα και αν το βασικό σενάριό μας για ισχυρή ανάπτυξη της αμερικανικής οικονομίας επαληθευτεί πλήρως, ο χαμηλός πληθωρισμός θα επιτρέψει στην Fed να διατηρήσει τα επιτόκια στα τρέχοντα επίπεδα για τους επόμενους 12 μήνες», αναφέρει χαρακτηριστικά η έκθεση. Οι όποιες αντιφατικές ενδείξεις παρουσιάζει σήμερα η αμερικανική οικονομία -όπως η απόδοση της αγοράς εργασίας ή η πρόσφατη ανάκαμψη των κρατικών ομολόγων παράλληλα με την τόνωση της εμπιστοσύνης και της κατανάλωσης- χαρακτηρίζονται φυσιολογικές και παρατηρούνται σε όλες της εναλλαγές του οικονομικού κύκλου. Από την άλλη πλευρά, η EKT θα προχωρήσει σε μια ακόμη μείωση των επιτοκίων της μέσα στους επόμενους μήνες, καθώς η οικονομική δραστηριότητα δέχεται πιέσεις, ενώ ο πληθωρισμός κινείται σε χαμηλά επίπεδα.