H συμφωνία που συνήφθη μεταξύ των ευρωπαϊκών υπουργείων αλιείας, λίγο πριν από τα Χριστούγεννα, ήταν περιοριστική για να προκαλέσει τον θυμό των αλιέων, αλλά όχι τόσο ώστε να δώσει λύση στα οικονομικά προβλήματα του κλάδου ή να επιλύσει το παράδοξο των επιχορηγήσεων αλιείας. Αναφερόμαστε στη μείωση του αριθμού αλιέων, με την παράλληλη αύξηση των φόρων που αποσπώνται από τους Βρετανούς φορολογουμένους.
Η αλιεία είναι ένας υπό εξαφάνισιν κλάδος. Τα κοπάδια ψαριών λευκής σάρκας, όπως είναι ο μπακαλιάρος και ο γαλέος, που έχουν πιάσει τα βρετανικά αλιευτικά σκάφη μειώθηκαν από τους 457.000 τόννους που καταγράφηκαν το 1998 στους 243.000 τόννους το 2002.
H αξία της βρετανικής αλιείας έχει μειωθεί από τα 690 εκατομμύρια στερλίνες που καταγράφηκαν το 1994 στα 550 εκατομμύρια στερλίνες το 2002. Τα αλιευτικά πλοία έχουν μειωθεί από τα 10.300 στα 7.000 και ο αριθμός των αλιέων από τους 20.700 στους 12.750.
Ωστόσο, το κόστος των επιχορηγήσεων που επωμίζονται οι Βρετανοί φορολογούμενοι εκτιμάται ότι θα αυξηθεί από τα 110 εκατομμύρια στελίνες που σημειώθηκαν το 2003 στα 165 εκατομμύρια στερλίνες το 2004. Κάτι τέτοιο αναλογεί σε 12.950 στερλίνες ανά αλιέα, έναντι των 9.500 στερλινών που λαμβάνει ο κάθε αγρότης.
Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στο ότι η κυβέρνηση προσπαθεί να μειώσει τον αριθμό των αλιέων, αγοράζοντας τα δικαιώματα των σχετικών αδειών και των αλιευτικών σκαφών. Περί τα 56 εκατομμύρια στερλίνες δαπανώνται για να πεισθούν οι επαγγελματίες του χώρου να αποσυρθούν. Ενας ακόμη λόγος είναι ότι τα στοιχεία των γραφειοκρατών δεν είναι σύμφωνα με τα στοιχεία των αλιέων. Μάλιστα, η Βρετανία διαθέτει τέσσερα υπουργεία αλιείας και απασχολεί περίπου 950 κρατικούς υπαλλήλους και ερευνητές για μια βιομηχανία που παράγει το 0,06% του ΑΕΠ.
Παράλληλα, αν και ο αριθμός των αλιευτικών σκαφών μειώνεται, η κυβέρνηση αναγκάζεται να παρακολουθεί στενά την παραγωγή του κλάδου, όπως και τους αλιείς, για να βεβαιωθεί ότο δεν παραβιάζονται οι κανόνες. Ωστόσο, τα αποτέλεσματα αυτής της τακτικής δεν είναι ικανοποιητικά.
Η παράνομη αλιεία σε συνδυασμό με την αύξηση των θερμοκρασιών της Βόρειας Θάλασσας οδηγούν στη μείωση των ψαριών.
Εκτιμάται ότι το 2001 η παράνομη αλιεία μπακαλιάρου ήταν κατά το διπλάσιο μεγαλύτερη από εκείνη της νόμιμης οδού.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της βρετανικής κυβέρνησης, εάν οι θερμοκρασίες της Βόρειας Θάλασσας μειωθούν (που είναι μια μακρινή πιθανότητα) και τα κοπάδια μπακαλιάρων επιστρέψουν προβλέπεται ότι η αλιεία θα αυξηθεί κατά 30% μέχρι το 2013. Ωστόσο, οι περισσότερες πιθανότητες είναι ότι η αλιεία θα συρρικνωθεί κατά ακόμη 20%. Δεδομένου ότι υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις για την απασχόληση ατόμων στον ευρύτερο χώρο της αλιείας, το κοινωνικό κόστος ενός υπό εξαφάνισιν εμπορίου δεν είναι τόσο υψηλό.
Σύμφωνα με την ομοσπονδία αλιέων της Σκωτίας, υπάρχει ένας αξιόλογος αριθμός αλιευτικών πλοίων που δεν αξιοποιούνται, επειδή τα πληρώματά τους έχουν αποσπαστεί από άλλες μορφές απασχόλησης που υπόσχονται καλύτερες αποδοχές, ενώ οι ιδιοκτήτες τους παροτρύνουν τα παιδιά τους να μην αναλάβουν την οικογενειακή επιχείρηση.
Παράλληλα, μια θερμότερη Βόρεια Θάλασσα σημαίνει αύξηση της προσφοράς γαρίδων και γλωσσών. Την ίδια στιγμή, τα προβλήματα των αλιέων δεν επηρεάζουν τους καταναλωτές. H τιμή του μπακαλιάρου έχει αυξηθεί, αλλά χάρις στις ιχθυοκαλλιέργειες σολομού και τις εισαγωγές, η κατανάλωση ψαριών στη Βρετανία έχει αυξηθεί κατά 10% στη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας.