H Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται να πάρει σήμερα την κρίσιμη πολιτικά απόφαση αν θα προσφύγει ή όχι στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, ζητώντας να ακυρωθεί η απόφαση των υπουργών Οικονομικών με την οποία ανεστάλη η διαδικασία επιβολής κυρώσεων κατά της Γερμανίας και της Γαλλίας για τα υπερβολικά υψηλά δημοσιονομικά τους ελλείμματα. Προς το παρόν επικρατεί διχογνωμία καθώς πολλοί επίτροποι θεωρούν πολιτικό λάθος μια τέτοια αντιπαράθεση. Ανάμεσά τους συγκαταλέγεται παραδόξως ο Αυστριακός υπουργός Οικονομικών Καρλ Χάιντζ Γκράσερ, ο οποίος υπήρξε ένθερμος οπαδός της δημοσιονομικής πειθαρχίας και εναντιώθηκε σθεναρά στην επίμαχη απόφαση των υπουργών Οικονομικών.
Πηγές της Επιτροπής εκτιμούν ότι η πρόταση του επιτρόπου Νομισματικών, Πέδρο Σόλμπες, για προσφυγή θα υποστηριχθεί από περισσότερους επιτρόπους αν παρουσιασθεί σαν θέμα αρχής και όχι σαν εμμονή στο Σύμφωνο Σταθερότητας. Παράλληλα, πηγές προσκείμενες στον κ. Πρόντι αναφέρουν ότι θα ήθελε να αποφύγει τη ρήξη λίγους μήνες πριν από τη λήξη της θητείας του, αλλά είναι αποφασισμένος να προχωρήσει, και «τυχόν προσπάθειες κρατών-μελών για άσκηση πιέσεων θα προκαλέσουν την αντίθετη αντίδραση». Σύμφωνα, άλλωστε, με την επίτροπο Προϋπολογισμού, Μισέλ Σρέγιερ, η Επιτροπή θα προσφύγει στο Δικαστήριο και μάλιστα θα ζητήσει να διεκπεραιωθεί το θέμα με τη διαδικασία του επείγοντος. Κάτι τέτοιο δεν δεσμεύει, ωστόσο, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Το Δικαστήριο μπορεί να εφαρμόσει τη συνήθη διαδικασία, που σημαίνει ότι θα απαιτηθούν τουλάχιστον δύο χρόνια για τη λήψη απόφασης, αλλά ακόμη και να αρνηθεί, ότι να αποφανθεί σχετικά αν κρίνει ότι το ζήτημα είναι πολιτικής και όχι νομικής φύσης. Το ζήτημα έχει αναμφίβολα πολιτική διάσταση καθώς ενδέχεται να πλήξει την αξιοπιστία των κοινοτικών θεσμών μετά το αδιέξοδο των συνομιλιών για το Σύνταγμα της Ευρώπης. Μεταξύ εκείνων που προειδοποιούν για τον αντίκτυπο αυτό είναι και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Η νομική διάσταση
Παράλληλα, όμως, το θέμα έχει νομική διάσταση και όπως επισημαίνει η νομική υπηρεσία της Επιτροπής, αν δεν ανατραπεί, η εν λόγω απόφαση μπορεί να θέσει προηγούμενο που θα νομιμοποιήσει την παραβίαση των κοινοτικών κανόνων σε άλλους τομείς, υπονομεύοντας τις συνθήκες της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Υπενθυμίζεται ότι η νομική υπηρεσία της Επιτροπής χαρακτήρισε παράνομη την απόφαση των υπουργών Οικονομικών και προειδοποίησε για τις επιπτώσεις σε περίπτωση που παραμείνει σε ισχύ. Σε ό,τι αφορά τον επίτροπο Νομισματικών, Πέδρο Σόλμπες, που έλαβε την πρωτοβουλία να προτείνει την προσφυγή, υποστηρίζει ότι η Επιτροπή έχει καθήκον να υποστηρίξει το γράμμα του νόμου. Σημειωτέον ότι όταν οι υπουργοί Οικονομικών ανέστειλαν την ισχύ του Συμφώνου Σταθερότητας, δεν ανακάλεσαν την εντολή της Επιτροπής να μεριμνήσει για την εφαρμογή του. Αφ’ ετέρου, πάντως, νομικοί σύμβουλοι των κρατών-μελών εκτιμούν ότι οι υπουργοί Οικονομικών είχαν σαφώς τη διακριτική ευχέρεια να απορρίψουν την άποψη της Επιτροπής ακόμη κι αν η ανορθόδοξη διαδικασία που επέλεξαν είναι επισφαλής από νομικής απόψεως.
Παράλληλα ο κ. Σόλμπες επιδιώκει να διασφαλίσει την υποστήριξη της Επιτροπής στην πρωτοβουλία του να παρουσιάσει τον επόμενο μήνα τροποποιημένο σχέδιο για την τήρηση των κανόνων δημοσιονομικής πειθαρχίας που, σε σύγκριση με το Σύμφωνο Σταθερότητας, θα λαμβάνει σοβαρότερα υπ’ όψιν του το επίπεδο του χρέους, το κόστος της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και τις συνταξιοδοτικές υποχρεώσεις των κρατών-μελών και θα παρέχει σαφέστερες οδηγίες για τη βελτίωση των δημόσιων οικονομικών σε περιόδους ανάπτυξης.