Στο εδώλιο του κατηγορουμένου κάθεται από χθες η Τράπεζα της Αγγλίας (BoE), στο πλαίσιο της εκδίκασης αγωγής που αξιώνει σχεδόν 1 δισ. στερλίνες από την 310χρονη Κεντρική Τράπεζα. Στη δίκη, θα διαλευκανθεί ο ρόλος που έπαιξε η BoE στη μεγαλύτερη τραπεζική απάτη του κόσμου, προ 13ετίας, και προκάλεσε την κατάρρευση της Bank of Credit and Commerce International (BCCI). Οι δικηγόροι της λογιστικής εταιρείας Deloitte, που ανέλαβε την εκκαθάριση της BCCI, θα επιχειρήσουν να αποδείξουν ότι η BoE εν γνώσει της δεν προστάτευσε τους καταθέτες της τράπεζας το 1991, όταν η τελευταία κατέρρευσε υπό το βάρος χρέους 16 δισ. δολαρίων. Οπως τόνισε χαρακτηριστικά ένας από αυτούς, «η αγωγή στρέφεται κατά του κάποτε πλέον αξιοσέβαστου θεσμού αυτής της χώρας. Θα επιχειρήσουμε να δείξουμε ότι, για μεγάλο χρονικό διάστημα, η Τράπεζα της Αγγλίας σκόπιμα απέφυγε να ζητήσει επαρκείς πληροφορίες για τη ΒCCΙ».
Είναι η πρώτη φορά που δικάζεται η BoE, σε μια τακτική διαδικασία που αναμένεται να διαρκέσει τουλάχιστον ένα χρόνο και στην οποία θα κληθούν να καταθέσουν οι πρώην διοικητές της βρετανικής Κεντρικής Τράπεζας Εντι Τζορτζ, Ρόμπιν Λι-Πέμπερτον και Γκόρντον Ρίτσαρντσον. Σύμφωνα με πηγές, ο κ. Τζορτζ ανυπομονεί να πάρει τον λόγο και να υπεραμυνθεί σθεναρά των πράξεων της BoE. Αλλωστε, σε έγγραφα που κατέθεσαν χθες στο δικαστήριο, οι δικηγόροι της Τράπεζας «αντεπιτέθηκαν» αμέσως, απορρίπτοντας τους ισχυρισμούς της Deloitte ως «εσφαλμένους, εξωφρενικούς και εντελώς αβάσιμους». Ούτως ή άλλως, πρόκειται να κατατεθούν στο δικαστήριο ως τεκμήρια περί τα 300.000 έγγραφα της ΒοΕ, ενώ οι εισηγήσεις των δικηγόρων της λογιστικής εταιρείας αναμένεται να διαρκέσουν τρεις μήνες.
Στο επίκεντρο της υπόθεσης βρίσκεται το γεγονός ότι, ενώ η ΒοΕ παρέσχε στη BCCI άδεια λειτουργίας στο Σίτι του Λονδίνου το 1980, δεν της ασκούσε επαρκή εποπτεία γιατί η έδρα της ήταν το Λουξεμβούργο, παρότι η BCCI διέθετε γραφεία στη βρετανική πρωτεύουσα. H Deloitte ισχυρίζεται ότι η ΒοΕ δεν ασκούσε εποπτεία γιατί γνώριζε ότι η BCCI δεν ήταν υγιής και συνεπώς «άφησε χωρίς επίβλεψη ένα τέρας». Σύμφωνα με τη λογιστική εταιρεία, η ΒοΕ «απέφυγε να εκτελέσει το καθήκον της για λόγους αυτοπροστασίας».
Η BCCI, που ιδρύθηκε το 1972 από τον Πακιστανό τραπεζίτη Αγά Χασάν Αμπεντί, έκλεισε το 1991 κατόπιν έρευνας στην οποία συμμετείχε και η ΒοΕ, όπου ανακαλύφθηκε ότι η τράπεζα είχε αποκρύψει ζημίες και ήταν αφερέγγυα. Ενα χρόνο μετά την κατάρρευσή της, έκθεση του σημερινού ανώτατου δικαστή της Βρετανίας, λόρδου Μπίγχαμ, κατηγόρησε την ΒοΕ ότι δεν εντόπισε την εγκληματική συμπεριφορά της BCCI νωρίτερα. O λόρδος επέρριψε, ωστόσο, την ευθύνη στην ανεπαρκή επικοινωνία και στις διαδικασίες και όχι σε σκόπιμη αμέλεια. H Deloitte και η δικηγορική εταιρεία Lovells κατέβαλαν προσπάθειες επί 10 χρόνια να αποκτήσουν πρόσβαση σε έγγραφα της BoE που τεκμηριώνουν τις συζητήσεις της για την BCCI. Οπως υποστηρίζουν, πολλά από αυτά τα έγγραφα δεν έφθασαν ποτέ στα χέρια του λόρδου Μπίγχαμ.