K αλή αρχή… για τη Wall Street και το μήνα Φεβρουάριο, καθώς η εικόνα της αμερικανικής οικονομίας ωθείται και από την ισχυρή πορεία της αμερικανικής βιομηχανίας που έχει ευνοηθεί ιδιαίτερα και από τη σημαντική υποτίμηση του δολαρίου. H δυναμική της βιομηχανικής δραστηριότητας στις ΗΠΑ τον Ιανουάριο, για τρίτο συνεχή μήνα στα ύψη 20 ετών, προκάλεσε ικανοποίηση στη Wall Street. Συγκεκριμένα, τα στοιχεία που ανακοίνωσε το Institute of Supply Management έδειξαν τον δείκτη «κλειδί» της βιομηχανικής δραστηριότητας στα επίπεδα των 63,6 μονάδων τον Ιανουάριο, που είναι τα καλύτερα επίπεδα από το 1983. Επίσης, η διατήρηση του επί μέρους δείκτη των νέων παραγγελιών στα υψηλότερα επίπεδα από τις αρχές της δεκαετίας του 1970 και το άλμα του δείκτη παραγωγής στις 71,1 μονάδες (από 69,2 τον Δεκέμβριο) υποδηλώνουν την ισχυρή επίδραση από την υποτίμηση του δολαρίου στις παραγγελίες από το εξωτερικό. Ωστόσο, μελανό σημείο παραμένει η βραδεία βελτίωση του επί μέρους δείκτη για την απασχόληση, που υποδηλώνει το πόσο δύσκολα αντιμετωπίζεται το κρίσιμο πρόβλημα της δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας. Να σημειωθεί ότι οι μάνατζερ του ISM αγοράζουν προϊόντα για περίπου 300 από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις των ΗΠΑ.
Επίσης, ενθαρρυντική ήταν η εικόνα ανάκαμψης που αναδίδει τώρα και ο τομέας της βιομηχανικής δραστηριότητας στην Ευρωζώνη και κυρίως στην Ιαπωνία. Τα στοιχεία του δείκτη του Reuters/NTC, που καταρτίζεται από 3.000 ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, έδειξαν χθες ότι η βιομηχανική δραστηριότητα στην Ευρωζώνη ξεπέρασε με σιγουριά το κρίσιμο υφεσιακό όριο των 50 μονάδων τον Ιανουάριο, όμως δυσεπίλυτο παραμένει το πρόβλημα της ανεργίας.
Η «hot» εικόνα της αμερικανικής οικονομίας θερμαίνεται ακόμη περισσότερο από τις παραγγελίες των ακριβών διαρκών καταναλωτικών αγαθών στις ΗΠΑ, φωτίζοντας την ισχυρή ανάκαμψη που έχει δρομολογηθεί. Οι Αμερικανοί επιχειρηματίες δίδουν ήδη σημαντικές παραγγελίες, επιβεβαιώνοντας ότι η κυκλική ανάκαμψη έχει πυροδοτηθεί. Τώρα, οι ελπίδες των Αμερικανών, που μεταφράζονται σε έκδηλη αισιοδοξία για την πορεία της αμερικανικής οικονομίας και της κερδοφορίας των επιχειρήσεων, κερδίζουν το στοίχημα. Παράλληλα, η εμπιστοσύνη των Αμερικανών καταναλωτών ανακάμπτει με γρήγορους ρυθμούς. Τα στοιχεία εμπιστοσύνης καταναλωτών δείχνουν αλματώδη ανάκτηση της εμπιστοσύνης. Βεβαίως, η παραπάνω λαμπρή εικόνα που αναδίδει ο βιομηχανικός τομέα στις ΗΠΑ δεν ήταν η μόνη. Τα στοιχεία για τις κατασκευαστικές δαπάνες ήταν εξαιρετικά ισχυρά τον Δεκέμβριο και ανήλθαν σε νέα επίπεδα-ρεκόρ για έκτο συνεχή μήνα. Οι παραπάνω εξελίξεις πυροδότησαν κύμα αγορών αμερικανικών μετοχών! H αντίδραση αυτή είναι αξιοσημείωτη, υποδηλώνοντας έντονη διάθεση εκ μέρους της Wall Street και του Nasdaq. Και οι τρεις δείκτες -ο Dow Jones, ο Standard & Poor’s 500 και ο Nasdaq- απόλαυσαν ένα ξέσπασμα ανόδου. Φυσικά και το δολάριο ενισχύθηκε, με συνέπεια το ευρώ να υποχωρήσει στα 1,2393 δολάρια. Επίσης, το δολάριο περιόρισε την πτώση του στα 105,80 γιεν. H κερδοσκοπία τώρα παίζει με την ισοτιμία δολαρίου/γιεν. Οντως, το Τόκιο προσπαθεί απελπισμένα να παρεμποδίσει την άνοδο του γιεν έναντι του δολαρίου, καθώς στηρίζει την επιβίωση της οικονομίας του στις εξαγωγές.
Και ο Αλαν Γκρίνσπαν δεν φαίνεται να βιάζεται να σφίξει την κάνουλα του «τζάμπα χρήματος», έχοντας μειώσει τα αμερικανικά επιτόκια 13 φορές από τον Ιανουάριο του 2001, από το 6,5% στο 1%. Ωστόσο, ο Αμερικανός τραπεζίτης και η FED στην πρόσφατη συνεδρίαση (Τρίτη/Τετάρτη), άφησαν να εννοηθεί το ενδεχόμενο αύξησης των επιτοκίων στο άμεσο μέλλον. Συγκεκριμένα ο Αλαν Γκρίνσπαν, ο οποίος είναι ο κύριος υπεύθυνος που συντάσσει το ανακοινωθέν, αφαίρεσε την υπόσχεση που υπήρχε σε όλα τα προηγούμενα ανακοινωθέντα από τον Αύγουστο και μετά, ότι τα επιτόκια θα παραμείνουν στα τωρινά χαμηλά επίπεδα «όσο καιρό χρειασθεί» (for a considerable period).
Τώρα, με το νέο ανακοινωθέν η FED προειδοποιεί ότι έχουν μεν «υπομονή» να εφαρμόσουν την τρέχουσα πολιτική των μηδενικών σχεδόν επιτοκίων, όχι όμως για πολύ καιρό ακόμη. Και αποφάσισαν ομοφώνως να αφήσουν στα ίδια επίπεδα του 1% το βασικό επιτόκιο-κλειδί (επιτόκιο που είναι καθοριστικής σημασίας, αφού προσδιορίζει το κόστος χρήματος επί της οικονομίας), που είναι τα χαμηλότερα επίπεδα από τον Ιούλιο του 1958 (που ήταν μόλις 0,68%). Να θυμίσω ότι ο Αλαν Γκρίνσπαν έχει μειώσει τα αμερικανικά επιτόκια 13 φορές από τον Ιανουάριο του 2001, από το 6,5% στο 1%. Στόχος της «νέας γλώσσας» του ανακοινωθέντος ήταν να προετοιμασθούν οι πάντες για την έναρξη της αντίστροφης μέτρησης του ανοδικού κύκλου των αμερικανικών επιτοκίων.