Το 2003 ήταν έτος σημαντικής ανόδου της ανεργίας στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Αλλά ήταν ταυτόχρονα και έτος προώθησης μεταρρυθμίσεων με στόχο τη μείωση του υψηλού κόστους που συνεπάγεται η επιδότηση των ανέργων. Η κατεύθυνση αυτή ενυπάρχει στην Ατζέντα 2010 του Γερμανού καγκελαρίου Γκέρχαρντ Σρέντερ. Και πολύ συγκεκριμένα στη Γαλλία, όπου οι άνεργοι αυξήθηκαν πέρυσι κατά 137.900 άτομα, με το ποσοστό ανεργίας να φθάνει πλέον το 9,7% του ενεργού πληθυσμού, από φέτος τίθεται σε εφαρμογή μια συμφωνία εργοδοτών και μέρους των συνδικάτων (δεν υπέγραψαν η CGT και η Force Ouvriere), που περιορίζει τη διάρκεια επιδότησης των ανέργων από 30 σε 23 μήνες. Αποτέλεσμα ήταν, σύμφωνα με επίσημες εκτιμήσεις, από την 1.1.2004 να χάσουν αυτομάτως το επίδομά τους 180.000 άνεργοι.
Τη συμφωνία των κοινωνικών εταίρων που οδηγεί σε αυτό το οδυνηρό αποτέλεσμα ερμηνεύει ο γνωστός Γάλλος οικονομολόγος Ζαν-Πολ Φιτουσί, στο πλαίσιο της κυρίαρχης άποψης ότι επιβάλλεται να μειωθεί η κοινωνική αλληλεγγύη ώστε να δημιουργηθούν προϋποθέσεις για να αυξηθεί η απασχόληση. Αλλά δείχνει ότι, ακόμα και αν δεχθεί κανείς ότι η στρατηγική αυτή είναι ορθή, προσκρούει σε πολιτικό αδιέξοδο. Διότι με την υψηλή ανεργία να έχει εδραιωθεί στην Ευρώπη δύο δεκαετίες τώρα, και με την εμπειρία του αποκλεισμού και την ευρύτατη ανασφάλεια στον πληθυσμό που συνεπάγεται, το κοινωνικό αίτημα για ασφάλεια είναι πολύ ισχυρό για να γίνουν αποδεκτές μεταρρυθμίσεις που μειώνουν την αλληλεγγύη. Επισημαίνει άλλωστε ότι εξαιτίας της γενικευμένης ανασφάλειας το ποσοστό αποταμίευσης στην Ευρώπη βρίσκεται σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, με αποτέλεσμα να μην αυξάνεται η κατανάλωση, που θα τόνωνε την οικονομική μεγέθυνση. Και γι’ αυτό επιμένει πως η πιο επείγουσα διαρθρωτική μεταρρύθμιση είναι μια πολιτική για τη μεγέθυνση με στόχο την πλήρη απασχόληση, η ανάμνηση της οποίας έχει πια χαθεί στην Ευρώπη.
Μια πιο εξειδικευμένη προσέγγιση στο ζήτημα του δικαιώματος των επιχειρήσεων να απολύουν, επιχειρεί ο Γάλλος επίσης, αλλά καθηγητής Οικονομικών στο αμερικανικό ΜΙΤ, Ολιβιέ Μπλανσάρ. Εισηγείται την απελευθέρωση του δικαιώματος αυτού από τους περιορισμούς που ισχύουν στην Ευρώπη, αλλά με την προϋπόθεση ότι οι επιχειρήσεις που θέλουν να κάνουν απολύσεις θα φέρουν το κοινωνικό τους κόστος. Προτείνει έτσι τη θέσπιση ενός φόρου απολύσεων στη θέση του φόρου επί των μισθών που πληρώνουν οι επιχειρήσεις (όπως ισχύει στις ΗΠΑ, αλλά προφανώς σημαντικά υψηλότερου) για τη χρηματοδότηση των επιδομάτων ανεργίας, καθώς και την καταβολή αποζημιώσεων στους απολυομένους ανάλογα με τον χρόνο απασχόλησής τους στην επιχείρηση.