Θα τρίζουν τα κόκκαλα του Γουόλτ Ντίσνεϊ. Πολλοί ψίθυροι ακούγονται για το μέλλον του ομίλου που ίδρυσε πριν από πολλά, πολλά χρόνια στο Μπέρμπανκ της νότιας Καλιφόρνιας. Παρά ταύτα, η επιθετική πρόταση εξαγοράς που κατέθεσε στις 11 Φεβρουαρίου η Comcast με στόχο την εταιρεία κινηματογραφικών, τηλεοπτικών παραγωγών και, συνάμα, ιδιοκτήτρια θεματικών πάρκων ήταν τόσο απρόσμενη όσο και προκλητική. Είναι σαν να καταθέτει πρόταση εξαγοράς στην Coca-Cola μια νέα και ταχέως αναπτυσσόμενη εταιρεία αναψυκτικών. Αλλωστε, η Disney ανήκει στην οικογένεια των γαλαζοαίματων του Χόλιγουντ. O ιδρυτής της ήταν εκείνος που ανακάλυψε τις ταινίες κινουμένων σχεδίων, ενώ η ίδια η εταιρεία έχει δημιουργήσει διαχρονικές παιδικές ταινίες, όπως είναι η «Χιονάτη και οι Επτά Νάνοι» και «O Βασιλιάς των Λιονταριών». Πρόκειται για την εταιρεία που κατέχει το ABC, ένα από τα τέσσερα ειδησεογραφικά δίκτυα των ΗΠΑ. Τα θεματικά της πάρκα αποτελούν την πηγή έμπνευσης παιδικών ονείρων, παγκοσμίως.
Υπεροχή στη διανομή
Αντίθετα, η Comcast είναι μια σχετικά καινούργια εταιρεία. Ιδρύθηκε το 1963 στο Τουπέλο του Μισισιπή και επεκτάθηκε μέσα από μια σειρά τολμηρών εξαγορών και, εν συνεχεία, μεγάλων περικοπών κόστους και όχι μέσα από μια δημιουργική δραστηριότητα. Ετσι λοιπόν, τα σχέδια της Comcast για την απόκτηση της Disney θα καταλήξουν σε επιτυχία; Οχι, απαραίτητα. Γιατί διανύουμε μια εποχή κατά την οποία πολλοί αμφισβητούν εάν η Disney και ειδικότερα ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, Μάικλ Εσνερ, έχουν χάσει το μαγικό τους στίγμα.
Αυτό που προβάλλει η Comcast στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων είναι μια υπερ-ανταγωνιστική σφαίρα επιρροής στον τομέα της διανομής προγραμμάτων. Προ διετίας, η ελεγχόμενη από μια οικογένεια εταιρεία απόκτησε τον έλεγχο της μονάδας καλωδιακής τηλεόρασης AT&T έναντι 72 δισ. δολαρίων. H συμφωνία αυτή προσέφερε στην Comcast την κυρίαρχη θέση που κατέχει, σήμερα, στην αμερικανική αγορά καλωδιακής τηλεόρασης. Διαθέτοντας 21 εκατομμύρια πελάτες, ουσιαστικά κατέχει το ένα τέταρτο όλων των θεατών της αμερικανικής καλωδιακής και δορυφορικής τηλεόρασης. Με ένα πελατολόγιο 5 εκατομμυρίων ατόμων στην αγορά δικτύων ευρείας ζώνης, βρίσκεται σε λίαν πλεονεκτική θέση συγκριτικά με τον πλησιέστερο ανταγωνιαστή της, τη SΒC.
Αλλά, η Comcast σήμερα θέτει πιο φιλόδοξους στόχους από την εξασφάλιση υψηλών λειτουργικών περιθωρίων και μεγαλύτερου πελατολογίου, μέσω συγχωνεύσεων. Στοχεύει στην αναβάθμιση του περιεχομένου προγραμμάτων και στην ανάπτυξη νέων υπηρεσιών. Υπό την αιγίδα του Μπράιν Ρόμπερτς, διευθύνοντος συμβούλου της Comcast, η εταιρεία έχει καταλήξει σε συμφωνίες «συναίνεσης» με τη Viacom και τη HBO, βάσει των οποίων παρέχονται στους πελάτες της χιλιάδες ώρες προγραμμάτων μέσω ηλεκτρονικών υπηρεσίων παροχής βίντεο. Ωστόσο, η Comcast επιθυμεί μεγαλύτερη πρόσβαση σε περιεχόμενο προγραμμάτων απ’ ό,τι επιτρέπουν αυτές οι συμφωνίες. Πέρυσι, ο κ. Ρόμπερτς είχε εξετάσει το ενδεχόμενο εξαγοράς των αμερικανικών θυγατρικών ψυχαγωγίας του γαλλικού ομίλου MME, Vivendi. Θα ήθελε πολύ να αποκτήσει το χρυσωρυχείο της Disney. Στην επιστολή που απέστειλε στο διοικητικό συμβούλιο της Disney αναφέρει ότι ενοραματίζεται τη διοχέτευση του περιεχομένου της Disney στα υπάρχοντα κανάλια διανομής και τεχνολογιών της Comcast.
Οι δύο μετοχές
Νωρίτερα, αυτήν την εβδομάδα, ο κ. Ρόμπερτς είχε επικοινωνήσει με τον κ. Εσνερ, ο οποίος απέρριψε την πρότασή του. Κάτι τέτοιο μάλλον δεν εκπλήσσει κανέναν. Στην προαναφερόμενη επιστολή, ο κ. Ρόμπερτς καυχιέται για τη μετοχή της Comcast, η οποία έχει παρουσιάσει απόδοση διπλάσια από εκείνη του δείκτη S&P 500. To γεγονός αυτό έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την απόδοση της μετοχής της Disney. Παρά την αξιόλογη άνοδο που κατέγραψε το καλοκαίρι του 2002, η τιμή της μετοχής της Disney, μόλις, που αγγίζει τα επίπεδα που καταγράφηκαν το 2000.
Πράγματι, ο κ. Εσνερ και οι υποστηρικτές του στην Disney έχουν αφοσιωθεί περισσότερο στο να παραμείνει στη θέση του, παρά την εκστρατεία που ξεκίνησαν εις βάρος του ο κ. Ρόι Ντίσνεϊ (ανιψιός του Γουόλτ) και ο Στάνλεϊ Γκολντ. Οι δυο προαναφερόμενοι κύριοι υπέβαλαν, πέρυσι, την παραίτησή τους και έκτοτε ασκούν πιέσεις στους υπόλοιπους μετόχους της εταιρείας για να ψηφίσουν την απομάκρυνση του κ. Εσνερ στο πλαίσιο της ετήσιας συνέλευσης που θα πραγματοποιηθεί σε τρεις εβδομάδες. Κατηγορούν τον κ. Εσνερ για τη χαμηλή απόδοση της εταιρείας, όπως και για τη στάση δικτάτορα που διατηρεί απέναντι στα μέλη του διοικητικού συμβουλίου. H εταιρεία απαντά σ’ αυτές τις κατηγορίες, υποστηρίζοντας ότι έχει εφαρμόσει μεταρρυθμίσεις στο καθεστώς εταιρικής διακυβέρνησης και ότι ήδη ερευνά το κατάλληλο πρόσωπο για την αντικατάσταση του κ. Εσνερ, όταν θα λήξει η σύμβασή του, το 2006.
Ψηφιακή παραγωγή
Η Disney έχει εγκαταλείψει την παλαιά μέθοδο παραγωγής κινουμένων σχεδίων -ήτοι, τα ζωγραφισμένα με το χέρι σχέδια- κλείνοντας το στούντιο της Φλόριντα, περιορίζοντας το προσωπικό της μονάδας της παραγωγής ταινιών μυθοπλασίας από 2.200 σε 600 άτομα. Παράλληλα, πρέπει να επεκταθεί στην παραγωγή κινουμένων σχεδίων μέσω υπολογιστών.
Βεβαίως, η απόπειρα εξαγοράς της Disney από την Comcast δεν έχει τελειώσει. Οι ΗΠΑ δεν είναι, πάντα, ανεκτική σε επιθετικές εξαγορές, ιδιαίτερα όταν ο στόχος αποτελεί εθνικό κεφάλαιο. Ας μην ξεχνάμε τις ρυθμιστικές αρχές της Ουάσιγκτον. H εξαγορά αυτή εγείρει ορισμένα επίμαχα ζητήματα ανταγωνισμού, συμπεριλαμβανομένου αυτού της πρόσβασης σε τηλεοπτικά προγράμματα. Οποιο και αν είναι το αποτέλεσμα θα είναι τόσο ψυχαγωγικό όσο οτιδήποτε άλλο προέχεται από το Μπέρμπανκ της Καλιφόρνιας.