Χάρη στη «μαγική» ανάκαμψη της οικονομίας και του χρηματιστηρίου και την ελπιδοφόρα προώθηση καίριων μεταρρυθμίσεων, ο πρωθυπουργός της Ιαπωνίας Γιουνιχίρο Κοϊζούμι αναμένεται να επανεκλεγεί στις εθνικές εκλογές της 11ης Σεπτεμβρίου. Οι επενδυτές προεξοφλώντας ότι αυτός θα είναι ο νικητής των επικείμενων εκλογών, σπεύδουν να μπουν στο Χρηματιστήριο του Τόκιο. Δεν είναι τυχαίο ότι ο δείκτης Nikkei που περιλαμβάνει τις μετοχές των 225 κορυφαίων επιχειρήσεων της Ιαπωνίας, έχει ανέλθει στα υψηλότερα επίπεδα τεσσάρων ετών, κλείνοντας χτες με νέα μεγάλη άνοδο 93,03 μονάδων στις 12.600 μονάδες. Την ίδια συμπεριφορά είχε και το γιεν έναντι του δολαρίου. Οι αγορές ευρέως πιστεύουν ότι ο Γιουνιχίρο Κοϊζούμι με τη λαϊκή αποδοχή αναβαθμισμένη στο πρόσωπό του θα υλοποιήσει τις υποσχόμενες μεταρρυθμίσεις. Κυρίως δε ότι θα προωθήσει τη μαμούθ ιδιωτικοποίηση των Ιαπωνικών Ταχυδρομείων (που περιλαμβάνουν και το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο), καθώς η καταψήφιση του σχετικού νομοσχεδίου πριν από ένα μήνα προκάλεσε την παραίτησή του και την προκήρυξη εκλογών. Για τη σημασία του εγχειρήματος αρκεί να ληφθεί υπόψη ότι το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο διαχειρίζεται περίπου 3 τρισεκατομμύρια δολάρια από καταθέσεις και ασφαλιστήρια ζωής, που το καθιστούν τη μεγαλύτερη τράπεζα του κόσμου. Το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, το οποίο ιδρύθηκε το 1875, αποτελεί την κύρια δεξαμενή των καταθέσεων των Ιαπώνων.
Πάντως, ο Γιουνιχίρο Κοϊζούμι ρισκάρει τα πάντα για να πετύχει την εξαιρετικά πολυσύνθετη και πολιτικά επικίνδυνη αυτή μεταρρύθμιση ιδιωτικοποιώντας τα Ιαπωνικά Ταχυδρομεία. Μια ιδιωτικοποίηση που θα αποτελεί δικαίως την κορωνίδα των μεταρρυθμίσεών του. Αν πετύχει, τότε θα καταγραφεί ως ο καλύτερος πρωθυπουργός των τελευταίων δεκαετίων της Ιαπωνίας. Οι έντονες προσπάθειες της κυβέρνησης Κοϊζούμι για την έξοδο της οικονομίας από τις αποπληθωριστικές συνθήκες, την στήριξη του Χρηματιστηρίου και την εξυγίανση του τραπεζικού συστήματος, έχουν αποδώσει πολύτιμους καρπούς. Αξίζει δε να επισημανθεί ότι η παρουσία των ξένων επενδυτών, αποτελεί το κυρίαρχο στοιχείο. H επιστροφή στην Ιαπωνία των ξένων επενδυτών, οφείλεται στην εμπιστοσύνη με την οποία περιβάλλουν τον Κοϊζούμι. Πάντως, μικροί και μεγάλοι επενδυτές ύστερα από μια οδυνηρή 10ετία, ανακάλυψαν ξανά το δρόμο που οδηγεί προς το Χρηματιστήριο. Ανάρπαστα τώρα γίνονται τα ειδικά έντυπα που κάνουν συστάσεις για αγορές μετοχών. Επίσης, και οι Ιάπωνες θεσμικοί επενδυτές αφού είχαν περιπλανηθεί διεθνώς, έχουν και αυτοί επιστρέψει. Ετσι για την ιστορία, αξίζει να επισημανθεί, πως από τα ύψη ρεκόρ των 38.915,87 μονάδων που τα κατέκτησε ο δείκτης Nikkei στις 29 Δεκεμβρίου του 1989, γκρεμίστηκε στη συνέχεια κατά τη διάρκεια της οδυνηρής περασμένης δεκατίας όταν η «φούσκα» έσκασε. H απαξίωση του Nikkei προκάλεσε πολλά θύματα διαλύοντας επιχειρήσεις και τράπεζες και καταστρέφοντας την οικονομία.
Αξίζει, πάντως, να σημειωθεί ότι συντελείται με ταχείς ρυθμούς το άνοιγμα της ιαπωνικής αγοράς στον διεθνή ανταγωνισμό. Οι δραστικές αλλαγές σε πολιτικό επίπεδο και οι προσπάθειες της κυβέρνησης Κοϊζούμι να διαπραγματευθεί Συμφωνίες Ελεύθερου Εμπορίου με τα γειτονικά κράτη με στόχο τον διπλασιασμό των άμεσων ξένων επενδύσεων εντός πενταετίας, έχουν αρχίσει να αποδίδουν. Στόχος του ήταν η προσέλκυση περισσότερων ξένων επενδύσεων, ώστε να ισχυροποιηθούν οι εγχώριες επιχειρήσεις και να ενισχυθεί το κοινό αίσθημα στην αποδοχή της ευρύτερης παρουσίας του ξένου επιχειρηματικού παράγοντα.
Σε επίπεδα ρεκόρ ανήλθε -διπλασιαζόμενη από το προηγούμενο οικονομικό έτος- η αξία των άμεσων ξένων επενδύσεων στην Ιαπωνία το 2004-2005. Την ίδια περίοδο, η Ιαπωνία εξασφάλισε για πρώτη φορά στη μεταπολεμική ιστορία της καθαρές εισροές ξένων κεφαλαίων. Το οικονομικό έτος 2004-2005 επιφύλαξε, όμως, ακόμη μία έκπληξη σε ό,τι αφορά τις ιαπωνικές επενδύσεις στο εξωτερικό, καθώς η Κίνα και το Χονγκ Κονγκ αποτέλεσαν για πρώτη φορά τους σημαντικότερους πόλους έλξης ιαπωνικών κεφαλαίων, παραγκωνίζοντας από την πρώτη θέση -που κατείχαν παραδοσιακά- τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Υστερα από 10 μίζερα και θλιβερά χρόνια ύφεσης, η οικονομία της Ιαπωνίας -η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου- χαμογέλασε… Μακάρι. H πολυετής ύφεση της οικονομίας αποτελεί οριστικό παρελθόν, η πληγή του deflation (αποπληθωρισμός) δείχνει σημαντικές τάσεις πλήρους επούλωσης και η εμπιστοσύνη των επιχειρηματιών προς την οικονομία έχει βελτιωθεί ραγδαία καθώς οι επιχειρήσεις προβλέπουν διπλασιασμό των κερδών τους το τρέχον οικονομικό έτος. Φυσικά, υπάρχουν ανησυχίες από τις συνέπειες της αλματώδους τιμής του πετρελαίου, δεδομένου ότι η Ιαπωνία είναι πλήρως εξαρτώμενη από τις εισαγωγές πετρελαίου.
Στην τελευταία έκθεση του ΟΟΣΑ για τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, επισημαίνεται ότι η ενίσχυση της οικονομικής δραστηριότητας αυξάνει τις ελπίδες για την απαλλαγή της χώρας από τον αποπληθωρισμό τονίζοντας ότι η μόνη διέξοδος από αυτό το χρόνιο πρόβλημα είναι η διασφάλιση μιας βιώσιμης ανάπτυξης. O επικεφαλής του οργανισμού στην Ιαπωνία Ράνταλ Τζόουνς δήλωσε ότι «η οικονομία θα συνεχίσει να επεκτείνεται μέσα στο 2006 χάρι στη συνεχιζόμενη βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος, την αύξηση της απασχόλησης που στηρίζει την κατανάλωση και τη σταθερή άνοδο των εξαγωγών». Ωστόσο, η κυβέρνηση «οφείλει να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις εφαρμόζοντας έναν συνδυασμό καλά σχεδιασμένων μακροοικονομικών μέτρων και διαρθρωτικών προγραμμάτων», υπογράμμισε στη συνέχεια ο ίδιος.
Τέλος, ιδιαίτερα επιτυχής αποδείχτηκε η επιλογή από τον Κοϊζούμι του Τοσιχίκο Φουκούϊ στο αξίωμα του διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας της Ιαπωνίας (BoJ). Οντως, έχει προκύψει ένας τραπεζίτης με ριζοσπαστικές απόψεις, στο ρόλο του πολέμιου του αποπληθωρισμού, που τόσο έχει ανάγκη η Ιαπωνία. Να επισημανθεί, επίσης, η πρόσφατη ριζοσπαστική απόφασή του να αγοράσει η BoJ εταιρικά ομόλογα σε μια προσπάθεια να εξοντωθεί ο αποπληθωρισμός, ανατρέπει το κατεστημένο των υπόλογων συναδέλφων του στην Κεντρική Τράπεζα της Ιαπωνίας για το κατάντημα της οικονομίας.