Προετοιμάζοντας τις θέσεις του για την ετήσια σύνοδο κορυφής που θα πραγματοποιηθεί σε δέκα ημέρες στην έδρα του στην Ουάσιγκτον, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) προειδοποιεί για τους κινδύνους που εγκυμονούν οι επίμονα υψηλές τιμές του πετρελαίου στις οικονομίες της Ευρώπης και οι εντεινόμενες ανισορροπίες στην παγκόσμια οικονομία. Στην εξαμηνιαία έκθεσή του, που διέρρευσε στη γερμανική έκδοση των Financial Times, το Ταμείο επισημαίνει ότι οι οικονομίες της Ζώνης του Ευρώ είναι ευάλωτες στο ενδεχόμενο ενός πετρελαϊκού σοκ. Παράλληλα, υποβάθμισε περαιτέρω τις εκτιμήσεις του για την ανάπτυξη των τεσσάρων μεγαλύτερων ευρωπαϊκών οικονομιών: Της Γερμανίας, της Βρετανίας, της Γαλλίας και της Ιταλίας.
Τώρα προβλέπει χαμηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης για τη γερμανική οικονομία: για το τρέχον έτος 0,8% και για το 2006 μόνο 1,2% (από 1,9% των προηγούμενων προβλέψεων του Απριλίου). Για τη γαλλική οικονομία υποβαθμίζει τις προβλέψεις του για φέτος στο 1,5% (από 2,0% των προβλέψεων του Απριλίου) και για το 2006 στο 1,8% (από 2,2% των προβλέψεων του Απριλίου). Για την ιταλική οικονομία που είναι βυθισμένη στην ύφεση προβλέπει μηδενική ανάπτυξη για φέτος. Για τη βρετανική οικονομία υποβαθμίζει την ανάπτυξη στο 1,9% για το 2005 και στο 2,2% για το 2006 (από 2,6%, αντιστοίχως, των προηγούμενων προβλέψεων).
Αντίθετα, το ΔΝΤ αισιοδοξεί για την αναπτυξιακή πορεία της Ιαπωνίας αναβαθμίζοντας τις προβλέψεις του στο 2,0% το τρέχον έτος και για τον επόμενο χρόνο. Αξιοσημείωτο, επίσης, είναι ότι το ΔΝΤ εκτιμά πως η αμερικανική οικονομία θα «αντέξει αρκετά καλά» στο παρατεταμένο ενεργειακό σοκ που επιβαρύνεται και από τις παρενέργειες της «Κατρίνα». Το Ταμείο διατηρεί τις ίδιες προβλέψεις του Απριλίου, δηλαδή ανάπτυξη της τάξεως του 3,5% για το 2005 και 3,3% για το 2006.
Ηδη, η ταχύτητα με την οποία αναπτύσσεται η αμερικανική οικονομία σε σύγκριση με τις μεγάλες οικονομίες της Ευρωζώνης, διατηρεί τον αλματώδη ρυθμό της. Φυσικά, η ιδιαίτερα σημαντική κατά 11,5% αύξηση των επενδύσεων στην αγορά κατοικίας καθώς και η ισχυρότατη αύξηση κατά 17,7% των επιχειρηματικών επενδύσεων, συνετέλεσαν στην αύξηση του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος στο 3,3%, επί ετησίας βάσεως, το δεύτερο τρίμηνο του τρέχοντος έτους στις ΗΠΑ. Ενώ στη Ζώνη του Ευρώ οι 12 οικονομίες κατέγραψαν συνολικώς ετήσια αύξηση 1,1% του ΑΕΠ το αντίστοιχο τρίμηνο. Αξίζει να επισημανθεί ότι οι ρυθμοί μεγέθυνσης της αμερικανικής οικονομίας που ήταν έντονα ισχυροί το περασμένο έτος, καθώς το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 4,4% ετησίως το 2004 και ήταν οι ταχύτεροι ρυθμοί ανάπτυξης από το 1999, συνεχίσθηκαν και το πρώτο τρίμηνο του 2005 με ετήσιο ρυθμό της τάξεως του 3,8%.
H κύρια ατμομηχανή της θεαματικής αναπτυξιακής πορείας της παγκόσμιας οικονομίας παραμένει η αμερικανική οικονομία, με την ισχυρή υποστήριξη της Κίνας, επισημαίνει το ΔΝΤ. Ωστόσο, η απόκλιση που δημιουργείται από τους ταχύτατους αναπτυξιακούς ρυθμούς Αμερικής και Κίνας σε σύγκριση με την ασθενική ανάπτυξη των άλλων μεγάλων βιομηχανικών χωρών της Δύσης, πυροδοτεί εκρήξεις που αν εκραγούν τότε οι συνέπειες θα είναι οδυνηρές για όλους. Οι πλουσιότερες βιομηχανικές χώρες του κόσμου που αποτελούν τον Ομιλο του G7, ακολουθούν μια επικίνδυνη πολιτική αδιαφορίας «για τη συνεχιζόμενη απόκλιση μεταξύ της Ευρώπης από τη μια πλευρά, και της Αμερικής από την άλλη», υποστηρίζει το ΔΝΤ. Επίσης, καλεί την κυβέρνηση Μπους να λάβει έκτακτα μέτρα για τον περιορισμό του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και να προστατεύσει με αυτόν τον τρόπο την παγκόσμια οικονομία από μια ανεξέλεγκτη πτώση του δολαρίου.
Το πετρελαϊκό σοκ αποτελεί απειλή και για την παγκόσμια οικονομία, επισημαίνει και ο Οργανισμός για την Οικονομική Συνεργασία και την Ανάπτυξη (ΟΟΣΑ). O επικεφαλής οικονομολόγος του ΟΟΣΑ, Ζαν-Φιλίπ Κοτί, έχει προειδοποιήσει ότι η παγκόσμια οικονομία έχει ήδη υποστεί σοκ από τις υψηλές τιμές του πετρελαίου και ότι, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, η σημαντική αυτή κρίση δεν έχει κλείσει τον κύκλο της. O ίδιος ανέφερε ότι αν και είναι νωρίς για να αξιολογηθούν πλήρως οι οικονομικές επιπτώσεις του κυκλώνα «Κατρίνα» που έπληξε τις Ηνωμένες Πολιτείες, αυτές αναμένεται πάντως να συμπεριλαμβάνουν αύξηση των βραχυπρόθεσμων πληθωριστικών πιέσεων στην αμερικανική οικονομία, μείωση της καταναλωτικής δαπάνης και ως εκ τούτου και επιβράδυνσης των αναπτυξιακών ρυθμών. Οι δηλώσεις αυτές προϊδεάζουν για μία επικείμενη μικρή όμως υποβάθμιση των εκτιμήσεων του ΟΟΣΑ σε ό,τι αφορά την αναπτυξιακή προοπτική της αμερικανικής οικονομίας φέτος, πιθανόν δε και το 2006.
Να επισημανθεί ότι ο ΟΟΣΑ διαβλέπει την ανάγκη για συνεχείς αυξήσεις των αμερικανικών επιτοκίων, με βραδύτερους όμως ρυθμούς! Ενώ τα ιαπωνικά επιτόκια παραμένουν σε μηδενικά σχεδόν επίπεδα επί οχτώ χρόνια και ο ΟΟΣΑ προτρέπει να παραμείνουν έτσι. Για τα επιτόκια της Ευρωζώνης ο ΟΟΣΑ, ενώ τον Μάιο είχε ζητήσει να μειωθούν στο 1,5%, τώρα το αναίρεσε!!! Ωστόσο, επισημαίνει κατηγορηματικά ότι δεν πρέπει να αυξηθούν.
Σχετικώς με τα επιτόκια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ο επικεφαλής οικονομολόγος του διεθνούς Οργανισμού υποστήριξε ότι θα πρέπει να τα διατηρήσει χαμηλά, στα τρέχοντα επίπεδα, τα οποία ενισχύουν την εύθραυστη ανάκαμψη της οικονομίας της Ευρωζώνης. «Δεν έχει φτάσει η ώρα για την αύξηση των επιτοκίων δανεισμού στην Ευρώπη, τουλάχιστον όχι στο άμεσο μέλλον, ήτοι από του παρόντος και έως τα τέλη του έτους… Κατόπιν θα πρέπει να καταγραφούν και να αξιολογηθούν οι οικονομικές εξελίξεις, θα πρέπει να δούμε εάν η ανάκαμψη χαρακτηρίζεται εκ νέου από δυναμική…».
Ο κ. Κοτί συμπλήρωσε ότι τόσο η EKT όσο και η Τράπεζα της Αγγλίας βρίσκονται αντιμέτωπες με ένα δίλημμα, εξηγώντας ότι στη Ζώνη του Ευρώ μπορεί να εκδηλώνεται αναζωπύρωση των πληθωριστικών πιέσεων, η οποία οφείλεται στις ενεργειακές τιμές, αλλά η συγκράτηση του δομικού πληθωρισμού, αποτέλεσμα της μακράς οικονομικής κρίσης, συνηγορεί υπέρ της διατήρησης των χαμηλών επιτοκίων. Στη Βρετανία, τόνισε, όσο η πληθωριστική εξέλιξη παραμένει υπό έλεγχο, οι υψηλές τιμές του πετρελαίου θα συνεχίσουν να αποτελούν παράγοντα που θα λειτουργεί υπέρ της μείωσης των επιτοκίων, σε επίπεδα χαμηλότερα απ’ ό,τι θα ήταν συνήθως, βάσει των θεμελιωδών οικονομικών δεδομένων. O ΟΟΣΑ υποβάθμισε, πάντως, την προοπτική ανάπτυξης της βρετανικής οικονομίας για φέτος στο 1,9%, από 2,4%. Αναφερόμενος στα επιτόκια δανεισμού του γιεν, ο κ. Κοτί τόνισε ότι η Τράπεζα της Ιαπωνίας θα πρέπει να εμμείνει στην πολιτική των μηδενικών επιτοκίων έως ότου οι πληθωριστικές πιέσεις αναζωπυρωθούν επαρκώς.