Ακόμα και οι συντηρητικότεροι των επενδυτών δεν θα δελεάζονταν από μια υπέρμετρα ελκυστική επενδυτική απόδοση, ιδιαίτερα όταν αυτή συντελείται στις αγορές των πλουσίων σε μαύρο χρυσό αραβικών κρατών του Περσικού Κόλπου; Οσο αδιάφορη θα ήταν, σε ανάλογη βάση, ακόμα και η πιο συντηρητική μερίδα του αντρικού πληθυσμού στο πέρασμα μιας καλλονής του βεληνεκούς της μυθικής Αννίτα Εκμπεργκ, στυλιστικά εφοδιασμένης με μια μαύρη τουλέτα και ένα Cartier στο λαιμό της. Το βλέμμα τους, ασφαλώς, θα την τιμήσει. H σκέψη αυτή αναπόφευκτα πηγάζει από το γεγονός και μόνον ότι ο όγκος των συναλλαγών στο χρηματιστήριο του Αμπου Ντάμπι αυξήθηκε το 2004 κατά 343% και στην αγορά του Ντουμπάι κατά 1.238%. Εάν, μάλιστα, λάβουμε υπόψη ότι τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα προετοιμάζουν στις 26 Σεπτεμβρίου το ντεμπούτο της πρώτης διεθνούς χρηματοοικονομικής αγοράς σ’ συτήν την πλευρά του Περσικού Κόλπου (DIFX) τότε το σκηνικό καθίσταται ακόμα πιο ακαταμάχητο. H νέα αγορά θα κατοικοεδρεύει στο Ντουμπάι και θα αποτελεί την πλατφόρμα για μια πληθώρα χρηματοοικονομικών εργαλείων. Μετοχές, ομόλογα, αγορά παραγώγων, παράγωγα σε δείκτες, επενδυτικά κεφάλαια, αλλά και επενδυτικά προϊόντα που εντάσσονται στο ισλαμικό δίκαιο. Στις 7 Σεπτεμβρίου, το περιοδικό «The Review» απένειμε στο διεθνές χρηματοικονομικό κέντρο του Ντουμπάι (DIFC) το βραβείο για την «Πρωτοβουλία της Χρονιάς» λόγω της δημιουργίας του DIFX. «Οι προδιαγραφές πάνω στις οποίες θα στηρίζεται η λειτουργία του είναι ισάξιες με εκείνες των αγορών του Λονδίνου, της Νέας Υόρκης και του Χονγκ Κονγκ», δήλωσε ο Διδάκτορ Ομάρ Μπιν Σουλεϊμάν, γενικός διευθυντής της αρμόδιας αρχής του διεθνούς χρηματοοικονομικού κέντρου του Ντουμπάι (DIFCA) που ηγήθηκε της χάραξης του ρυθμιστικού πλαισίου για το DIFX. Υπερφίαλες φιλοδοξίες; Μπορεί. Πάντως, οι κορυφαίες επενδυτικές τράπεζες του Δυτικού κόσμου δεν φαίνεται να αδιαφορούν, αναπτύσσοντας μονάδες στα HAE, όπως και στη Σαουδική Αραβία, το Κατάρ, το Μπαχρέιν, το Κουβέιτ και το Ομάν. H τελευταία «άφιξη» θα είναι αυτή της Deutsche Bank που ανακοίνωσε τη δημιουργία επενδυτικής μονάδας στο Ριάντ της Σαουδικής Αραβίας. Αυτόν το μήνα, η HSBC εγκαινίασε ανάλογη μονάδα στο Κατάρ για να κεφαλαιοποιηθεί των δισεκατομμυρίων δολαρίων που θα τοποθετηθούν σε κρατικά επενδυτικά προγράμματα. O αμερικανικός χρηματοπιστωτικός κολοσσός Citigroup μετέθεσε το τελευταίο τρίμηνο δυο υψηλόβαθμα τραπεζικά στελέχη από το Λονδίνο στο Ντουμπάι.
Ηδη, οι ξένες τράπεζες διαδραματίζουν έναν σημαντικό ρόλο στις χώρες αυτές, καταλαμβάνοντας τις περισσότερες από τις δέκα κορυφαίες θέσεις σε τομείς όπως είναι το project finance, οι ομολογιακές αγορές όπως και η παροχή υπηρεσιών συμβούλου σε εξαγορές και συγχωνεύσεις, σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας χρηματοοικονομικής πληροφόρησης Dealogic. «Εχει παρατηρηθεί τελευταία αύξηση της ζήτησης για την παροχή υπηρεσιών χρηματοοικονομικής ανάλυσης στην περιοχή και από παράγοντες των HAE και από ξένες τράπεζες», δήλωσε ο Χσάν Γιουσάβ της εταιρείας στρατολόγησης στελεχών bayt.com στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters.
Κεφάλαια
11 δισ. δολαρίων
Εν τω μεταξύ, τα κεφάλαια που επενδύθηκαν το 2005 σε περιφερεριακά project finance, εξαγορές και συγχωνεύσεις έχει ήδη ξεπεράσει αυτά του 2004 και είναι διπλάσια του 2001, κατά την Dealogic. Μέσα στο 2005, οι ομολογιακές αγορές έχουν αντλήσει κεφάλαια ύψους, σχεδόν, 11 δισ. δολαρίων, ξεπερνώντας κατά το διπλάσιο αυτά του 2001. Στον τομέα του project finance, αποκλειστικά, εκτιμάται ότι θα επενδυθούν μέσα στην επόμενη πενταετία 150 δισ. δολάρια εάν οι τιμές του πετρελαίου παραμείνουν στα τρέχοντα επίπεδα, όπως αναφέρει το Reuters.
Μέχρι σήμερα, τα έσοδα από την αγορά μαύρου χρυσού είναι τεράστια. Οι εξαγωγείς πετρελαίου της Μέσης Ανατολής έχουν αποκομίσει την τελευταία πενταετία έσοδα που υπερβαίνουν το ένα τρισ. δολάρια. Φυσικά εγείρονται ερωτήματα για το πόσο θα αντέξει αυτό το ράλι.
Παρά ταύτα, συντελούνται και αλλαγές στο επιχειρηματικό τοπίο αυτών των κρατών. Ολο και περισσότερες εταιρείες επιτρέπουν τη συμμετοχή ξένων κεφαλαίων στο ιδιοκτησιακό τους καθεστώς, με τις διεθνείς επενδυτικές τράπεζες να επιδιώκουν την ανάληψη καθηκόντων διαμεσολαβητή ή αναδόχου. Επίσης, το αγοραστικό ενδιαφέρον είναι αμφίδρομο.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η εξαγορά της βρετανικής εταιρείας ψυχαγωγίας Tussauds από την Dubai International Capital, όπως και η απόκτηση του ελέγχου του 26% των μετοχών της Pakistan Telecommunications από την UAE Emirates Communications.
Πολλοί κάνουν λόγο για τη δημιουργία μακροπρόθεσμων επενδυτικών ευκαιριών, καθώς η επιβολή ενός αυστηρού θεσμικού πλαισίου από την DIFCA θα προσελκύσει την εισαγωγή ξένων εταιρειών στο DIFX. «Το πραγματικό ερώτημα είναι πότε θα εκτονωθούν οι τάσεις ανάπτυξης στην περιοχή», σχολίασε ο Σίριχ Απτ, επικεφαλής του τμήματος επενδυτικής τραπεζικής της Citigroup στη Μέση Ανατολή. Το μέλλον θα μας αποκαλύψει την απάντηση που θα επιβεβαιώσει ή θα διαψεύσει τους συντηρητικότερους ή μη των επενδυτών.